kırklareli devlet hastanesi'nde çalışan sağlık personelinin ve ...

kadınların ancak %8.8’inin genel kanser, %5.3’ünün ise serviks kanseri konusunda eğitim
aldığı saptanmıştır. Ülkemizde sık görülen kanserler arasında 5 sırada olan over, 7. sırada olan
endometrium ve 8. sırada olan serviks kanserinin yeterince bilinmemesi önemli bir halk
sağlığı sorunu gibi görünmektedir, çünkü Avrupa’da her yıl sadece serviks kanseri nedeniyle
50 bin kadına tanı konmakta, 25 bin kadın bu nedenle hayatını kaybetmektedir (3,84,17).
Diğer yandan, çalışmamızda sağlık personelinin jinekolojik kanserler hakkında bilgili
olma durumu oldukça düşük çıkmıştır. Tarwireyi ve ark. (85)’nın 2003 yılında yaptıkları bir
çalışmada sağlık çalışanlarının serviks kanseri konusundaki bilgi, inanç ve pap smear testi
yaptırma davranışları incelenmiş, sonuç olarak sağlık çalışanlarının serviks kanserleri ile ilgili
risk faktörlerine yönelik bilgilerinin yetersiz olduğu, Koç ve ark.(86)’nın çalışmalarında ise
hekimlerin %29’unun HPV aşısını duymadığı belirlenmiştir. Bilgi yetersizliği, sağlık
personelinin konuya olan ilgi azlığı ve mezuniyet sonrası hizmet içi eğitimlerinin
yetersizliğine bağlanabilir. Nitekim çalışmamızda sağlık personelinin sadece %44.8’i
kendisini jinekolojik kanserler açısından riskli görmekteydi. Poliklinik hastalarında ise
kendini riskli görme oranı %43.1 bulundu. Yurt içinde yapılmış bir başka çalışmada (87) ise
hemşirelerin %12.8’inin serviks kanseri açısından yüksek riske sahip olduğuna inandıkları
belirlenmiştir. Sağlık risklerinin belirlenmesi ve azaltılması, sağlık görevlilerinin, bireylerin
ve grupların kendi kendine sağlıklarını en üst noktaya ulaştırmalarında yardımcı olabilecek
niceliksel bir yaklaşımdır (7). Bu doğrultuda çalışmamızda saptanan bir diğer durum ise
katılımcıların jinekolojik kanserler açısından bilgiye açık olmalarıdır. Poliklinik hastalarının
%77.6’sı, sağlık personelinin %99’u bu konu hakkında bilgi sahibi olmayı istediklerini
söylemişlerdir. Hatta poliklinik hastalarının %47.7’si, sağlık personelinin %81.3’ü detaylı
bilgi edinmeyi istediğini belirttiler. Yine sağlık personelinin %84.4’ü, poliklinik hastalarının
%90.6’sı tarama yapılmasının jinekolojik kanserlerin yol açacağı ölümleri azaltacağına
inandıklarını belirtmişlerdir.
Jinekolojik kanserler çoğunlukla ileri yaşlarda görülen kanserler olarak bilinmektedir
(2,10,20,31,48,54). İzmir ili ve çevresinde (83) serviks kanserine yönelik eğitimin etkinliğinin
değerlendirildiği çalışmada, yaşın eğitim öncesi ve sonrası bilgi puanlarını etkileyen bir faktör
olmadığı belirlenmiştir. Bizim araştırmamızda da yaşın jinekolojik kanser bilgi puanlarını
etkilemediği, ancak jinekolojik kanser alt türlerinde vulva, serviks ve endometrium kanseri
bilgi puanlarını etkilediği, yaş arttıkça bilgi puanlarının azaldığı saptanmıştır. Yaş ilerledikçe
üreme yeteneğinin kaybı kadınların benlik saygısında azalma ve duyarsızlaşmayı arttırırken,
gençlerin eğitime açık olmaları ve kanser sıklığındaki artışın yarattığı korku, bunun
beraberinde getirdiği duyarlılık eğitime daha açık hale gelmelerinde etkili olabilir. Ayrıca
44