akne vulgarisin topikal tedavisinde tretinoin, eritromisin ve tretinoin + ...
akne vulgarisin topikal tedavisinde tretinoin, eritromisin ve tretinoin + ...
akne vulgarisin topikal tedavisinde tretinoin, eritromisin ve tretinoin + ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ETYOLOJİ VE PATOGENEZ<br />
Akne <strong>vulgarisin</strong> nedeni günümüzde tam bilinmemekle beraber multifaktöriyel<br />
olduğuna inanılmaktadır (26).<br />
Akne vulgaris lezyonlarının gelişiminde rol oynadığı düşünülen faktörler dört grupta<br />
toplanabilir:<br />
1. Sebum salınımında artış,<br />
2. Duktal hiperkornifikasyon,<br />
3. Folliküldeki P. acnes kolonizasyonu,<br />
4. İnflamasyon <strong>ve</strong> immün yanıt (1-4,7-9,26).<br />
Sebase Bezlerin Hiperplazisi <strong>ve</strong> Sebum Üretiminde Artış<br />
Akne vulgaris patogenezinde en önemli bölge pilosebase ünitedir. Pilosebase ünite, bir<br />
kıl follikülü <strong>ve</strong> ona açılan sebase bezden oluşur. Sebase bezler, yüzün orta bölgesi, göğüs <strong>ve</strong><br />
sırtta daha yoğun olmak üzere, ayak tabanı <strong>ve</strong> avuç içi dışında tüm vücutta bulunur<br />
(1,2,4,7,27).<br />
Sebase glandlardaki sebositlerden salgılanan sebum, skualen, sterol esterleri,<br />
kolesterol, polar lipid <strong>ve</strong> trigliseridlerden oluşmuştur. Akneli hastalarda skualen, sterol<br />
esterleri <strong>ve</strong> bazı yağ asitleri yüksek düzeyde, yine bir yağ asidi olan linoleik asit ise düşük<br />
düzeyde bulunmuştur (1,4). Sebumdaki linoleik asit eksikliği, epitelde bariyer bozukluğuna,<br />
dolayısıyla aşırı sebum sekresyonuna <strong>ve</strong> keratin tıkaçta yapışkan görünümün ortaya çıkmasına<br />
neden olur (1,7,28). Aşırı sebum üretimi çoğu zaman, <strong>akne</strong>nin şiddetiyle orantılıdır. Akneli<br />
hastada sebase follikülün genişliği <strong>ve</strong> sebase bezlerdeki lobüllerin sayısı artmıştır (1,4,27).<br />
Gonadal <strong>ve</strong> adrenal kaynaklı seks hormonlarına bağımlı olan sebase aktivite, üç temel<br />
mekanizma ile sebum üretimine yol açar:<br />
a) Artmış androjen üretimi,<br />
b) Seks hormon bağlayıcı globulin (SHBG) yetersizliği sonucu oluşan serbest androjen<br />
artışı,<br />
c) Hedef dokudaki 5-α redüktaz aktivitesinde <strong>ve</strong>ya intrasellüler reseptörlerin hormona<br />
bağlanma kapasitesinde artış (1,4,27,29,30).<br />
Gonadal <strong>ve</strong> adrenal kaynaklı androjenlerin, sebosit farklılaşmasında geç dönemde<br />
etkili olduğu düşünülmektedir (21,31). Androjenler, sekonder seks karakterlerini stimüle eden<br />
steroid yapıda olan bir grup hormondur; her iki cinste sebum sekresyonunun başlaması <strong>ve</strong><br />
devamından sorumludurlar. Androjen reseptörleri, sebase bezin bazal membranı <strong>ve</strong> kıl kökü<br />
dış kılıf keratinositlerinde intrasellüler alanda bulunur. Sebase bezler dihidroepiandrosteronu<br />
3
Change language