akne vulgarisin topikal tedavisinde tretinoin, eritromisin ve tretinoin + ...

deri florasında değişiklik ve dirence neden olabilir. Sistemik emilimi olabileceği için
gebelikte tercih edilmemelidir (5).
e) Sodyum sülfasetamid: Paraaminobenzoik asit ile kompetitif inhibisyon yaparak
bakteriostatik etki gösterir. Ülkemizde %10’luk losyon formu vardır. Genellikle sülfür ile
kombine edilerek kullanılmaktadır (10,59). Literatürde sodyum sülfosetamide karşı direnç
bildirilmemiştir. Diğer topikal antibiyotikler kadar etkili, ancak onlardan daha az iritasyona
neden olduğu düşünülmektedir. Fotosensitizasyon yapmadığından gündüz kullanılabilir. En
önemli yan etkisi hipersensitivitedir; Stevens-Johnson sendromu ve eksfolyatif dermatit gibi
ciddi reaksiyonlara da neden olabilmektedir (59).
3. Diğer topikal akne tedavileri:
a) Azelaik asit: Azelaik asit, bir dikarboksilik asittir. Aerobik ve anaerobik bakterilere
karşı bakteriyostatik etki gösterir, keratinizasyonu inhibe eder, antiinflamatuvar etkisi vardır.
Aknenin hem inflamatuvar hem de noninflamatuvar lezyonlarına etkilidir. %15-20’lik krem
formunda bulunur. Ülkemizde %20 krem ve %15 jel formu vardır. Yapılan çalışmalar
komedonal ve inflamatuvar aknede azelaik asitin diğer topikal tedaviler kadar etkili olduğunu
göstermektedir. Azelaik asite karşı bakteri direnci bildirilmemiştir (5,10,13,41).
b) Salisilik asit: Salisilik asit, topikal keratolitik bir ajandır ancak komedolitik etkisi
retinoidler kadar belirgin değildir. Akne tedavisinde %0.5-10 konsantrasyonlarda kullanılır;
ülkemizde %2 jel formunda bulunmaktadır. Daha yüksek konsantrasyonları kimyasal peeling
işlemleri sırasında kullanılır. Ultraviyoleye karşı duyarlılığı arttırıcı etkisi yoktur. İritasyon,
kuruluk, eritem ve soyulma yapabilir (5,10,13).
c) α-hidroksi asit türevleri: AHA’lar ikinci α karbonunda bir hidroksi grubu içeren
doğal karboksilik asitlerdir. En sık kullanılanlar, glikolik asit ve glukonolaktondur. Keratolitik
etkileri nedeniyle komedonal aknede tercih edilirler. Akne tedavisinde glikolik asidin %5-
10’luk su bazlı losyonları ve hidroalkolik solüsyonları kullanılmaktadır, ülkemizde
bulunmaktadır (5,10,59).
Sistemik Tedavi
Aknenin papülopüstüler ve nodüler akne gibi orta ve şiddetli formlarında izotretinoin,
oral antibiyotikler ve hormonal ajanlar gibi sistemik ilaçlar tercih edilir.
1- İzotretinoin: İzotretinoin, A vitamini metabolizasyonu sonucu oluşan sentetik bir
bileşiktir. Oral izotretinoin, 1982’de şiddetli akne tedavisinde kullanılmak üzere Amerikan
19