bilecik ili ağız incelemesi

2.2.1. Kalınlık-Đncelik Uyumu:
Türke kelimelerin ilk hecesinde kalın ünlü varsa diğer hecelerinde de kalın,
yine ilk hecesinde ince ünlü varsa diğer hecelerinde de ince ünlü bulunur 14 diye izah
ettiğimiz kalınlık-incelik uyumunun bölge ağızlarındaki bazı eklerde durumu
şöyledir:
-ken (iken) zarf fiil eki:
i- yardımcı cevheri fiili ile kurulan ve yazı dilimizde ünlü uyumunun dışında
kalan “iken” zarf fiiliilr bunun kelimelere eklenmiş şekli olan –ken, bölgemiz
ağızlarında –ken/-oan ve –ke,-oa şeklinde kullanılarak ünlü uyumuna uyan bir durum
gösterir.
Bölge ağızlarında yoğun olarak kalın ünlüyle başlayan kelimelerde –oan, -oa
ince ünlüyle başlayan kelimelerde –ken ve – ke şekli kullanılarak, ünlü uyumuna tam
bir uyum göstermektedir.
oynaroan < oynarken (1/58)
oynaoan < oynarken (21/103)
yatıroan < yatarken (13/139)
āızaoan < kızarken (28/117)
günÃindken < gün inerken (2/29)
geliken < gelirken (7/234)
yirken < yerken (11/80)
siydken < siyerken (43/21)
14 Gülensoy, Tuncer, (1994), Türkçe El Kitabı, Kayseri, s.53
61