bilecik ili ağız incelemesi

4) Yönelme hâli eki bölge ağzında birinci tekil ve ikinci tekil şahıs zamirinin
üzerinde kullanıldığı zaman çoğunlukla zamirin ince ünlüsünü korur ve ince
olarak kullanılır. Ayrıca zamirin üzerindeki n ünsüzü çoğunlukla ñ’ye dönüşür.
bene < bana (28/4)
beñe < bana (31/3,47/15)
señe < sana (35/86)
5) Bulunma hali eki olan –da, -de bölge ağızlarında, sert ünsüzle biten kelimelerin
üzerinde kullanıldığı zaman da ünsüz uyumuna uymadan orijinal şekliyle
görülmektedir.
hökümetde < hükümette (29/5)
dübekde < dibekte (31/58)
ocada < ocakta (39/31)
ıscada < sıcakta (42/57)
6) Yazı dilinde –leyin olarak kullanılan ve genellikle zaman bildiren kelimelerin
üzerinde bulunan vasıta hali, bölge ağızında –layın ,-leyin, -lek, -nen, -nayn
şeklinde karşımıza çıkmaktadır.
sabāleyin < sabahleyin (51/287)
sabalayın < sabahleyin (65/24)
āşamlek < akşamleyin (54/102)
āşamnen < akşamleyin (44/28)
āşamnayn < akşamleyin (48/83)
7) Yön gösterme eki olan –arı, -eri bazen yönelme haliyle hece kaynaşmasına
uğrayarak –ara, -ere şekline dönüşür.
aşara < aşağıya (32/49)
yuara < yukarıya (32/53)
içere < içeriye (26/34,30/49,30/13)
8) Bölge ağzında “ne” soru zamiri ile kalıplaşmaya uğrayan yardımcı fiillerin
oluşturduğu soru zamirine sıkça rastlanmaktadır.
nābıcez? < ne yapacağız? (29/76)
nāpca? < ne yapacak? (29/86)
836