27.06.2013 Views

İLK ÇAĞ ANADOLU DEVLETLERİNDE ORDU

İLK ÇAĞ ANADOLU DEVLETLERİNDE ORDU

İLK ÇAĞ ANADOLU DEVLETLERİNDE ORDU

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

yapılma 60-70 cm uzunluğunda, 10-15 cm çapında ve 650-740 gr ağırlığındaki<br />

sadaklarda oklarını taşıyarak savaşa katılıyordu. Bu sadaklarda ortalama 35-40 adet ok,<br />

uçları aşağı doğru olacak biçimde yerleştiriliyordu. 201 Urartu askeri savunma aracı<br />

olarak da kalkan taşımaktaydı. Ama hemen belirtmek gerekir ki, Urartu kalkanları<br />

savaşta kullanılan kalkanlar ve törenlerde kullanılan kalkanlar olmak üzere ikiye<br />

ayrılmaktaydı. Urartu kalkanı, yapım malzemesi olarak tunç ve tabaklanmış derinin<br />

kullanıldığı içi çuval ya da hasırla doldurulmuş, bir veya üç sapı olan, 0.6-1 m<br />

aralığında çeşitlilik gösteren bir savunma aracıdır. Kalkanların biçimsel nitelikleri de<br />

yine yuvarlak, dikdörtgen, yuvarlak şapka ve koni biçimindedir. 202 Savaşta kullanılan<br />

işlevsel kalkanın yanı sıra törensel kalkanlar da tunçtan imal edilmiş olup, üzerlerinde<br />

altın kaplama görülür. Bu tür kalkanların bir diğer ayırt edici niteliği de üzerinde<br />

hayvan figürleri bulundurmakla beraber, tanrı Haldi’ye adak yazıları bulunmasıdır.<br />

Örneğin bir tunç kalkanın üzerinde şöyle bir adak yazısı yer alır: “ Argisti oğlu Rusa,<br />

bu kalkanı kendisine efendi olan tanrı Haldi’ye yaşam için armağan etti.”<br />

(Salvini, 2006 : 298)<br />

Diğer Anadolu krallıklarının silahları hakkında maalesef Hitit ve Urartu’larda<br />

olduğu gibi detaylı bilgiler yoktur. Yine de Lidya ve Frig silahları ile ilgili olarak<br />

figürler az da olsa bilgi sunmaktadır. Örneğin Frig süvarileri ile ilgili olarak<br />

Megaron’daki ahşap kabartmalarda yer alan resimlerde, süvarilerin sorguçlu miğfer<br />

yanı sıra yuvarlak kalkan ve uzun mızraklar taşıdığını tespit edebilmektedir. Aynı<br />

şekilde Pazarlı kaplama levhasında yer alan iki Frig piyadesi de, (Bkz. res. 5-b)<br />

sorguçlu miğfer yanında yuvarlak kalkan ve kısa mızrakla görülmektedir. Öndeki<br />

piyadenin mızrağında göze çarpan bir detay olarak büyük olasılıkla metal olan mızrak<br />

ucunun yine büyük olasılıkla ahşap olan mızrak gövdesine eklenişinin bağlantı noktası<br />

açıkça görülebilir. Aksine arkadaki piyadenin mızrağı yekpare görünmektedir. Bunun<br />

mızrak türünün bir sonucu mu yoksa resmin çizilişinde atlanan bir ayrıntı mı olduğu<br />

muammadır. Buradaki piyadelerde kılıç görünmemektedir. Fakat Afyon-Tatarlı Frig<br />

tümülüsü mezar odasındaki Frig piyade resminde tıpkı Pazarlı kaplama levhasındaki<br />

piyadeler gibi sorguçlu miğfer takan piyadenin yuvarlak kalkan taşıdığı, resimden<br />

201 Yermukhamedova, 2005: 139.<br />

202 Yermukhamedova, 2005: 133.<br />

86

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!