27.06.2013 Views

İLK ÇAĞ ANADOLU DEVLETLERİNDE ORDU

İLK ÇAĞ ANADOLU DEVLETLERİNDE ORDU

İLK ÇAĞ ANADOLU DEVLETLERİNDE ORDU

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Persler üzerine. İki tarafında ağır kayıpları oldu. Sonunda Lidyalılar savaş alanından<br />

çekildiler ve kale duvarlarının arkasına kapandılar.” (Heredot, 2006: 47) Lidya<br />

süvarilerinin donanımlarını somut biçimde betimleyecek bir resim olmamasından dolayı<br />

Heredot’un betimlemeleri ile yetinilmelidir. Fakat Lidyalı süvarilerin Lidya halkının<br />

düştüğü süslenme tutkusunu en yoğun taşıyan kesim olduğu ve özellikle altın küpeler<br />

taktıkları da bilinmektedir. 175<br />

Friglere gelince, Homeros’un onlar hakkında kullandığı ; “ savaşa girmek için<br />

yanıp tutuşan bir topluluk” (Cabbar vd, 2006: 14) ifadesi, öncelikle Friglerdeki askeri<br />

psikoloji hakkında düşünme imkanı vermektedir. Frig ordusunda tıpkı Urartularda<br />

olduğu gibi savaş arabası ve piyade yanında üçüncü bir sınıf olarak süvarilerin varlığı<br />

da tespit edilebilmektedir. Gordion megaronundaki ahşap kabartma resmindeki ardı<br />

ardına giden dört süvari figüründen takip edilebilen Frig süvari donanımı; başlarında<br />

sorguçlu miğfer, ellerinde yuvarlak büyük kalkanlar ve uzun mızraklardan<br />

oluşmaktadır. Atlarda eğer ve koşum takımı resimde betimlenmemiştir. Bunun yanı sıra<br />

süvariliğin ayrılmaz parçası olan çizmeleri de göremiyoruz. Fakat bir Asurlu elçinin<br />

Frig erkeklerini tanımlarken kullandığı ; “uzun çizmeleri vardır” (Cabbar vd, 2006: 15)<br />

ifadesine dayanılarak, günlük yaşamda giyilen uzun çizmeden süvarilerin de etkin<br />

olarak kullandığından bahsedilebilir. Bu noktada Kimmerli bir elçinin Frig süvarilerinin<br />

giyimi hakkındaki kaydı, bu çıkarımı doğrulamaktadır. “ Süvariler başlarına ucu öne<br />

sarkık külahlar takıyorlar, küçük yuvarlak kalkanlar ve uzun mızraklar taşıyorlar.<br />

Başlarında taşıdıkları külahlar Friglere özgü. Yüksek konçlu çarığa benzer konç<br />

giyiyorlar ve çorapları dizlerine kadar çıkıyor. Uçları işlemeli kısa etek giyiyorlar.”<br />

(Cabbar vd, 2006 :15) Kimmerli elçinin tasviri oldukça bilgi verici ve yukarıda<br />

resimden yapılan çıkarımların eksik noktalarını da kapatmaya olanak vermektedir.<br />

Peki, süvarilik Anadolu’da nasıl ortaya çıkmıştır? Keegan, atlı savaşçılığın Asurdan<br />

komşu bozkır kavimlerine yayıldığını ileri sürüyorsa da, bunun tam tersi akla daha<br />

yatkındır. İlk atlı kavimler olan bozkır topluluklarından yerleşik Anadolu krallıklarına<br />

arabadan bağımsız atlı askerin nüfuzu tarihsel gelişime de uygundur. Özellikle bir<br />

bozkır kavmi olan İskitlerin yeni süvari taktikleri ve yeni türde ok ve yay ile<br />

Anadolu’da yüz yıl sürecek bir kaos çağı başlatmaları ve Urartu kralı II. Rua’nın<br />

175 Sevin, 2003 : 283.<br />

76

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!