Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
akla yatkın görünmüştür. 149 Savaş arabalı toplumların kimliklerinin açıkça<br />
bilinememesinin nedeni, savunmada kalmak yerine sürekli saldırmayı tercih<br />
etmeleriydi. Fetihçilerdi fakat kendi kültürleri içinden bir uygarlık geliştirmek yerine,<br />
yenildikleri düşmanlarının geleneklerini kabullenerek gelişmeye çalışmışlardır. Bu<br />
nedenden dolayı savaş arabalıların her tarafta estirdiği savaş fırtınası kısa süreli olmak<br />
zorunda kalmıştır. Keegan, savaş arabasının etkin ve ideal biçimde Asurlular tarafından<br />
kullanıldığını, Hititlerin ve Mısırlıların bu konuda iptidai kaldıklarını iddia ediyorsa da,<br />
Hititler için bu savın çok yüzeysel kaldığı söylenebilir. Hititlerin savaşçılığı ve Ön<br />
Asya’daki başarıları ile adeta savaş arabaları özdeşleşmiştir. Hitit seferlerine<br />
bakıldığında, temel silahlarının savaş arabaları olduğu açıkça kendisini gösterir. Aynı<br />
biçimde Urartu resimlerinde de savaş arabalarının etkin bir biçimde kullanıldığı<br />
görünüyor. Fakat Urartularda, Friglerde ve Lidyalılarda savaş arabalarının yanı sıra<br />
süvari güçlerinin de varolduğu bilinmektedir.<br />
Savaş arabalarının teknik özelliklerine bakıldığında, yükte hafif ve manevrada<br />
hızlı bir savaş arabası ideal bir savaş aygıtı olarak karşımıza çıkar. Arabanın gövdesi<br />
deri kaplı ahşap bir kasadan oluşurdu. Bu kasa üzerinde çubuklu ahşap tekerlerin<br />
döndüğü geniş bir mil üzerine oturtulmuştu. Gövdenin alt kısmından geçen bir sırığın<br />
her iki yanına birer at koşuluyordu. Hititlerin arabalı savaşlardaki üstünlüğü bu silaha<br />
sahip olmalarında değil temel modeli kendi amaçlarına uygun uyarlama başarılarında<br />
yatıyordu. 150 Savaş arabasının etkinliği için başta belirttiğimiz gibi hız ve manevra<br />
kabiliyeti en önemli unsurlardı. O nedenle savaş arabaları tek bir adamın taşıyabileceği<br />
kadar hafifti. Sadece, çok yıpranan tekerler oldukça sağlam yapılırdı. 151 Zira düşmana<br />
karşı savaş alanında öldürücü darbeyi vuracak olan savaş arabaları birliğiydi. Hititlerin<br />
savaş arabaları düzenli bir hücumla piyade hatlarını yarıp geçebilecek ağır donanımlı bir<br />
durumdaydı. Anadolu tarzı savaş arabalarının üç kişiyi barındıran hafif ve küçük<br />
boyutta olup iki atla çekilebilen kasaları vardır. Örneğin Urartu topraklarının, Doğu<br />
Anadolu’nun yüksek yaylasının engebeli ve dağlık arazisi üzerinde yer almasına<br />
bakarak, burada dört atla çekilen arabalara kıyasla daha küçük kasalı ve daha kolay<br />
manevra yapabilme yeteneğine sahip iki atla çekilen arabaların kullanılmasının daha<br />
elverişli olduğunu söyleyebiliriz. Buna karşın, Mezopotamya'nın engebesiz düz ve geniş<br />
149 Keegan, 1995: 258.<br />
150 Macqueen, 2001: 63.<br />
151 Brandau v.d, 2004: 237.<br />
67
Change language