You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
üyüğü olan askeri unvanın, yüksek bir rütbeye eşit olduğu tahmin edilmektedir.<br />
Anlamı garip gelse de, bazı sözlerin dilin tarihsel gelişimi içinde daha iyi, bazılarının ise<br />
ilk anlattıkları kavramlardan daha kötü anlamlar kazandıkları bir gerçektir. Aslında at<br />
uşağı demek olan mareşal rütbesinin günümüzde, askerlik alanında ulaşılabilen en<br />
yüksek kademe olduğu göz önünde bulundurulmalıdır. Savaştan kaçmak ağır bir suçtu<br />
ve doğrudan doğruya kral tarafından cezalandırılırdı. Birlik komutanları bu konuda ceza<br />
vermeye yetkili değillerdi. 118 Bunun yanında bazı Hitit metinlerinde rastlanılan ifadeler<br />
de Hitit ordusunun rütbeleri konusunda bize bir hayli bilgi vericidir. Örneğin II.Murşili,<br />
“Babam genç Tuthaliya yı sıkıştırınca Hattuşa’nın (prensleri, komutan)ları binbaşılar,<br />
bütün subaylar, babam yanında (oldu)lar.” (Alp, 2001 : 128) Yine “Babamdan yana<br />
olan prensler, komutanlar, binbaşılar, subaylar, onlar da o nedenle öldüler.” (Alp,<br />
2001 : 128) İfadesini kullanarak rütbeler hakkında bilgi sunar. III. Hattuşili,<br />
otobiyografisinde kardeşi Murşilinin tahta geçince kendisini ordu kumandanlığına<br />
getirdiğini söylüyor. Bu ise ifade rütbe ve ordu sınıfı bakımından bilgi verici : “ Ben de<br />
kardeşimin huzurunda ordu kumandanı oldum. Kardeşim beni koruma kıtası (Zıpkıncı<br />
Başı) başkanlığına atadı. Yukarı ülkeyi de yönetimime veriyordu.” (Alp, 2001 : 128)<br />
Ayrıca önemli rütbe olarak BEL MADGALTİ vardır. Anlamı ; “Nöbetçi Kulesinin<br />
Efendisi”,dir. Bu rütbenin karşılığı Kale kumandanı ve askeri validir. Ama yalnız bir<br />
kalenin değil, bölgesinde bulunan tüm kalelerin kumandanıdır. 119 Bunun yanında BEL<br />
MADGALTİ’nin görevleri şunlardı:<br />
a. Savaş harekatını yönetmek<br />
b. Kalelerin inşası ve korunması<br />
c. Bölgesindeki tapınakların, sarayların, resmi yapıların, hamamların<br />
bakım ve onarımı<br />
d. Tapınak personeli ile ilgilenmek<br />
e. Tapınak envanterlerini kaydedip krala göndermek<br />
f. Emrindeki MASKIM (bir tür kaymakam) ile davalara bakmak, onları<br />
karara bağlamak, çözemez ise krala havale etmek.<br />
g. Sahan (tımar) ve Luzzi (imece) uygulamalarını ifa etmek.<br />
118 Ekrem Akurgal ,(1982) : “Hititlerde Kültür ve Uygarlık”, Anadolu Uygarlıkları Ansiklopedisi, Görsel<br />
Yayınlar, cilt I, İstanbul: s.61<br />
119 Alp, 2001: 151.<br />
55
Change language