Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Elbette ki en tepedeki krala bağlı olan hanedan ailesi ve soylular neredeyse<br />
tüm askeri rütbeleri ellerinde tutmaktaydılar. Çoğu kez, kraliyet ailesi üyeleri olsalar da<br />
askeri hiyerarşi içinde alt konumda yer alan görevliler, her bin adama bir subay olmak<br />
üzere arabalı birlikler ve piyade birlikleri komutanlıklarını üstlenirlerdi. Bunların<br />
altında, Hatti ülkesinin ileri gelenlerinden ve yüksek düzey toprak sahiplerinden oluşan<br />
diğer görevliler yelpazesi yer alırdı. Konumları ve sorumluluklarına göre rütbeleri<br />
albaydan çavuşa kadar inen rütbelerin o zaman ki karşılığıydı. 115 Ordunun sorumlu<br />
subaylarına ve komutanlarına baktığımızda Hititlerin detaylı bir yapılanma yarattığına<br />
şahit olunur. Bu rütbeler şöyle sıralanabilir ; BELU ya da EN “komutan”, EN ERIN<br />
“askerlerin efendisi komutan”, EN KARAS “ piyade ordusu komutanı”, EN<br />
ANSE.KUR.RA MES “atların kumandanı”, GAL.SUS “araba savaşçılarının komutanı”,<br />
GAL.SUS.KU.SIK “ altın savaş arabaları komutanı”, GAL.GESTIN “şarap başı (bir tür<br />
general), GAL LU.NA.GADA “ çoban başı (bir tür general)”, GAL LU.SIPAD “çoban<br />
başı (bir tür general)”, GAL NIMGIR “ baş ordu müfettişi”, UGULA NIMGIR ERIN<br />
MES “ ordu müfettişlerinin komutanı”, UGULA LIM (SERI) “ binbaşı”, UGULA X<br />
“onbaşı”, DUGUD “çavuş”, NI.ZU “gözetleyici”, 116 ERIN “er-asker”, ERIN GIBIL<br />
“acemi asker”, ERIN ANNALİ “eski askerler”, ERIN MES AN SE KURRA “piyade<br />
askeri”, ERIN MES UKU US “jandarma eri”, ERIN MES KIN “istihkam eri”, ERIN<br />
MES HABİRU “ gezici askerler (devriye)” 117 Buradan çıkarılacak sonuçları Ekrem<br />
Akurgal, kışlalarda beslenen ve ordunun temel çekirdeğini oluşturan sürekli kuvvetlerin<br />
yanı sıra, kralın özel bir muhafız birliğinin bulunduğunu da ifade etmektedir. Diğer<br />
yandan, vassal kralların korunması için de Hitit birlikleri ayrılıyordu. Yapılacak savaşın<br />
büyüklüğüne göre, vassal krallar da beslemek zorunda oldukları askerleri, Hitit kralının<br />
isteği üzerine yardıma yolluyorlardı. Bu askerlere genellikle vassal kralın kendisi<br />
komuta ediyordu. Belgelerden çıkarıldığı kadarıyla paralı askerlerden de yararlanma<br />
yoluna gidiliyordu. Hitit ordularının başkomutanı doğal olarak kralın kendisiydi. Ancak,<br />
askeri operasyonun önemine göre bazı durumlarda kuvvetlerin başına prensler ya da<br />
general denilebilecek yüksek rütbeli subaylar geçebiliyordu. Bunlardan bazıları kralın<br />
sonsuz güvenini kazanmış kişilerdi. Tanınan bir kaç askeri rütbe olmakla birlikte,<br />
bunları derecelerine göre sıraya sokmak olası değildir. Ancak, sürekli Sumerce olarak<br />
GAL.GEŞTÎN (At Uşağı) biçiminde Hitit metinlerinde yazılan ve kelime anlamı şarap<br />
115 Bryce, 2003: 126.<br />
116 Alp, 2001: 154.<br />
117 Alp, 2001: 152–153.<br />
54
Change language