Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ordunun desteği olmaksızın iç politikada da yer edinmek olası değildi. Örneğin, 715 ya<br />
da 714 yılında Kimmerlere karşı yapılan sefer başarısızlığa uğramış, Urartu birlikleri<br />
geri çekilirken çıkan kaos, zararı artırmış, çok sayıda vali ve komutan da bu sırada<br />
ölmüştür. Hatta kral Rusa’nın akıbeti bilinmediğinden hemen ordugâhta prens Melertua<br />
kral ilan edilmiştir. 95 Burası önemlidir. Çünkü ordugâhta hemen yeni bir kral seçilmesi,<br />
ordunun politik etkinliğin merkez noktası olması açısından önemli bir kanıttır. İş<br />
bununla da kalmamış, Tuşpa’da da askerlerin desteği ile bir darbe olmuş ve iktidar<br />
değiştirilmek istenmiştir. Burada, Tuşpa’daki darbe girişiminin nasıl önlendiğini anlatan<br />
metinde geçen ; “Onların tarafında bulunan bir grubu hadım, bir grubu da sakallı olan<br />
diğer kişiler de getirildiler. Askerler idam edildiler.” (Salvini, 2006: 100) ifadesi, niçin<br />
yalnızca askerlerin idam edildikleri üzerine düşünülürse, ordunun etkinliği ve iktidarı<br />
elinde tutmak isteyen hükümdarın bu komploya karışan askerleri idam ettirerek<br />
rakibinin askerlerle sağlamaya çalıştığı meşruiyete bir darbe indirilmesi olarak<br />
değerlendirilebilir. Kısacası, Urartu ordusu, maden kaynakları, tutsaklar, tarım ürünleri<br />
ve atlara el koyma yanında belli stratejik kaleleri denetim altına alarak, Urartuların<br />
ulusal birliğini sağlama amacı ile bilinçli bir hamle stratejisine ve misyonuna sahiptir.<br />
3.3.3 Lidya, Frigya ve İyonya<br />
Krezüs döneminde, Lidya Devleti, özellikle Ön Asya krallıkları ve Akdeniz<br />
dünyasındaki Yunan kent devletleriyle ilişkilerinde önemli bir güç dengesi olmuştur.<br />
Krezüs ve ardıllarının ilk adımda, krallığın güç politikasının silahı olarak ekonomik<br />
kaynakları kullandıkları tahmin edilmektedir.<br />
Kral Giges tahta oturduktan ve durumunu sağlamlaştırdıktan sonra Helen<br />
tapınağı Delfoi'ye armağanlar yollayarak, stratejik anlamda krallığı güvence altına<br />
almaya çalıştı. Hatta Antik tarihçi Herodot'a göre, Frigya kralı Gordios oğlu Midas'tan<br />
sonra, Delfoi'ye armağanlar gönderen ilk “barbar” Giges'tir. Bu hamle ile krallığını<br />
güvence altına alan Giges, ülkesinin içişleriyle uğraşarak her alanda reformlara girişti.<br />
Bu süreçte bir önceki hanedan döneminde, siyasal güç olarak sesini duyuramayan Lidya<br />
95 Salvini, 2006: 100.<br />
44
Change language