Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
gerçekleştirmiştir. 81 Buna karşılık Samos'da yerleşen İyonlar, M.Ö. 700 yıllarında ilgi<br />
alanlarını Doğu Akdeniz ve Kuzey Ege'deki Samothrake'ye değin yayılmışlardı. Bundan<br />
bir süre sonra Miletoslular, Hellespontos ve Propontis'e (bugün Marmara Denizi)<br />
yerleşmeye başladılar. İyonların 7. yüzyılın sonları ve 6. yüzyılın başlarında<br />
kolonizasyon hareketine başlamalarının nedeni, güçlü Lidya Krallığı'nın Anadolu<br />
ticaretine engel olmasıydı. Lidya Krallığı döneminde İyonya kentlerinin hızlı bir koloni<br />
kurma girişiminde bulunmalarına karşılık Efesos ve Smyrna gibi güçlü liman<br />
kentlerinin bu konuya karşı olan isteksizlikleri dikkat çekicidir. Bu iki kent<br />
kolonizasyona katılmadılar. Oppenheimer’in ifadesiyle “Devletler, varlıklarını,<br />
kendilerini doğuran aynı ilkelere dayanarak sürdürürler.” (Oppenheimer, 2005: 128)<br />
Birer deniz devleti olan İyonya polisleri ise doğaları gereği ticaret eksenli bir<br />
kolonileşmeye gittiler. “Kara devletinde feodal toprak beyinin gücünü topraklara ve<br />
insanlara sahip olması sağlarken, deniz devletinde, bunun tersi olarak, patrisiyaları<br />
güçlü kılan, onların zenginlikleridir. Büyük toprak sahibi devlet üzerindeki egemenliği<br />
ancak beslediği silahlı adamlarla sürdürülebilir ve çok sayıda silahlı adama sahip<br />
olabilmek için topraklarını olabildiğince genişletmesi gerekir. Patrisiya ise devletini<br />
ancak güçlü insanlar tutmaya ve zayıf ruhlu kişileri rüşvetle satın almaya yarayan<br />
taşınır servetiyle denetleyebilir.” (Oppenheimer, 2005: 127) Ama konuya paralel olarak<br />
silahlı güç bu işte de etkin bir roldedir. Oppenheimer ; “Korsanlık, tacirlerce yönetilen<br />
devletler tarafından çok eski zamanlardan beri hiçbir biçimde onursuz bir iş olarak<br />
görülmemiştir. Homeros destanlarında bunun bol bol kanıtını bulabiliriz. -Homeros<br />
çağından- çok daha sonraki dönemde ise Polykrates, Samos adasında iyi örgütlenmiş<br />
bir soyguncu devlet kurmuştu.” demektedir. (Oppenheimer, 2005: 127) Tüm bu teorik<br />
açıklamalardan sonra, pratik değerlendirmelere de yer vermek gerekirse, İyonya İhtilali<br />
diye adlandırılan süreç gösterilebilir. Zira, Pers yönetimi altındaki İyon kent<br />
devletlerinde, bir yandan Pers gümrük vergilerinin yüksekliği, Perslerce kollanan<br />
Fenikelilerle Akdeniz’de rekabet edememeleri, Fenikelilerin Mısır’daki İyon ticaret<br />
kenti olan Navkratis’in tahrip edilmesi, boğazların Pers egemenliğine girmesi ve ticaret<br />
güzergahının boğazlara kayması, İyonyalı tüccarların kolonileşememelerinin ve<br />
çiftçilerin içlere sokulamamalarının yarattığı ekonomik bunalım olarak gösterilebilir. 82<br />
81 Sevin, 1982: 220<br />
82 Arif Müfid Mansel, (2004) : Ege-Yunan Tarihi, Türk Tarih Kurumu, Ankara: s.266<br />
39
Change language