27.06.2013 Views

İLK ÇAĞ ANADOLU DEVLETLERİNDE ORDU

İLK ÇAĞ ANADOLU DEVLETLERİNDE ORDU

İLK ÇAĞ ANADOLU DEVLETLERİNDE ORDU

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Vergilius’un “Frigler Kral Yolu’nu ülkelerinden geçirmekle bir ilke imza atmışlardır.” 79<br />

Değerlendirmesi bu savın ticari ayağına destek olucu niteliktedir.<br />

Diğer devletlerden ayrı bir mahiyette olan ve “polis” adını taşıyan ilk kent<br />

devletleri İyonya’da kurulmuştur. Kent devletlerinin ilk kuruluş tarihleri ile ilgili hiçbir<br />

şey bilinmez. Ancak Homeros destanları sırasında polisler tüm Batı Anadolu kıyılarına<br />

egemen olmuşlardı. Bu polisler M.Ö. 7. yüzyıla doğru bir çeşit ilkel demokrasiyle<br />

yönetilmeğe başladılar. M.Ö. 8. yüzyılın ortalarında Yunanistan'daki bazı kent<br />

devletleri, bir türlü çare bulamadıkları ülke topraklarına fazla gelen nüfusa yeni<br />

topraklar aramak ve gelişen sanayi ürünlerine yeni pazarlar bulmak amacıyla<br />

kolonizasyona hareketine giriştiler. Özellikle İyonyalılar katılmadılar. Çünkü<br />

İyonyalıların kendi nüfuslarına yetecek büyüklükte toprakları vardı. Oluk biçimli<br />

vadiler yardımıyla iç Anadolu ile ticari ilişkiler kurmuşlardı. Ayrıca bu tarihlerde<br />

gerilerindeki topraklarda onların ticaretine engel olacak, gelişmelerini köstekleyecek<br />

devletler de yoktu. Bu bakımdan Batı Anadolu'nun koşulları Yunanistan'dan çok daha<br />

elverişliydi. Smyrna, Efesos ve Miletos gibi liman kentlerine sahip olan İyonya,<br />

Anadolu içlerinden Ege kıyılarına ulaşan karayollarının elverişli konumu nedeniyle<br />

kolonizasyona önceleri hiç ilgi göstermedi. 80 Ancak M.Ö. 7. yüzyılın ilk yarısı içinde<br />

başlamıştır. Batı Anadolu'da kolonizasyona girişen ilk İyonlar, Samoslulardır. Samos'un<br />

Doğu Akdeniz ile M.Ö. 8. yüzyılın sonları ve 7. yüzyılın başlarında ilişki içinde olduğu,<br />

adada ortaya çıkarılan doğu kökenli tunç eserlerden anlaşılmaktadır. 7. yüzyılın<br />

başlarında Tarsus, Nagidos (bugün Bozyazı) ve Kelenderis'te (bugün Gilindire)<br />

bulundukları bilinen Yunanlılar'ın, Samos kolonistleri olmaları olasıdır. Aynı tarihlerde<br />

Kime kentinden Aiolialı kolonistler, Pamfilya'daki Side (Eski Antalya) kentine<br />

yerleştiler. Samos'daki İyonlar'ın diğer bir erken yerleşme yeri de Kuzey Ege'deki<br />

Samothrake (bugün Semendirek) Adası olmuştur. M.Ö. 8. yüzyılda Mytilene (bugün<br />

Midilli) adası Aioller'i ise Kuzeybatı Anadolu'daki Troas Bölgesi kıyılarına yerleşmeye<br />

başladılar. Anlaşılacağı üzere Anadolu'nun batı kıyılarındaki İyonya kentlerinin<br />

durgunluğuna karşılık ilk koloni girişimleri Adalar ve Aiolia kentleri<br />

79 Rana Cabbar, Atilla Ekşinozlugil, (2006): “Anadolu Uygarlıkları ve Kültürleri II”, Focus Dergisi, No:<br />

112414 Sayı: 2006–3- Özel Ek: s.17<br />

80 Sevin, 1982: 219<br />

38

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!