Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Anadolu’ya göç yoluyla geldiklerini ve burada yaşayan halkla karışarak bir özgün<br />
Anadolu-İyon kültürü yarattığını belirtir. 32 Heredot’un andığı on iki adet İyon kentinin<br />
adları şunlardır: Samos (Sisam), Khios (Sakız), Miletos, Miyus, Priene, Efesos,<br />
Kolophon, Lebedos, Theos, Erythrai, Klazomenai. Bunun yanında yine on iki Aiol<br />
kentinden Larissa, Kime, Myrina, Aigai, Neonteichos, Temnos, Gryneion, Pitane, Elaia<br />
gibileri İzmir’in güneyinde kurulmuşlardı. 33 İyon ve Aiol kentlerinin çoğunun<br />
yarımadacıklar üstünde ve deniz kıyısında kurulmuş olması, Helenlerin denizciliği ile<br />
ilgiliydi. Kentlerin stratejik konumları ise, onları hem kara hem de deniz saldırılarına<br />
karşı korumaya olanak verici bir özellikteydi. İyonya kentleri bu konumları paralelinde<br />
Akdeniz yolu ve Şark dünyasını buluşturduklarından dolayı, iktisaden ileri bir yaşam<br />
düzeyine ulaşmışlardı. Bu gönenç doğrultusunda İyonlar, M.Ö. VII. asırdan itibaren<br />
Karadeniz ve Akdeniz’de kolonizasyon hareketlerine başladılar. Bu yayılım zaten<br />
konumları itibariyle yüksek bir konuma ulaşan İyonları, M.Ö. 650–545 tarihlerinde<br />
dünyanın en ileri kültürü haline getirdi. İdari bakımdan İyon kentlerinin tarım ve<br />
armatörlükle uğraşan asillerin etkin olduğu ama krallarca yönetilen bir politik düzene<br />
sahip olduğu varsayılmaktadır. 34 Batı Anadolu kıyılarının bu medeniyetin,<br />
Yunanistan’da filizlenen demokrasi düşüncesinin gelişimine de öncülük etmiştir. 35 İleri<br />
bir medeniyet biçimi oluşturan bu Batı Anadolu kent kümesi, M.Ö. 545 senesinde<br />
Anadolu’nun Pers yayılışına teslim olması nedeniyle Perslerin eline geçmiştir. Bu<br />
durum, İyon kentlerindeki ileri uygarlık yaratıcı unsurların Yunanistan’a kaymasına<br />
neden olmuştur. Fakat İyon kültür bölgesi hemen sönükleşmemiş, Pers egemenliği<br />
altında da özellikle Kral Yolu’nun etkisiyle yine parlak bir dönem geçirmiştir. 36 Büyük<br />
İskender’in seferleri ve Helenistik dönemde de altın çağındaki gibi olmasa bile İyon<br />
kültür merkezinin daha uzun süre insanlık tarihindeki ileri kültür düzeyini rahatlıkla<br />
sürdürdüğü söylenebilir.<br />
32 Halikarnas Balıkçısı, (2002) : Anadolu’nun Sesi, Bilgi Yayınevi, Ankara: s. 32<br />
33 Akurgal, 2005: 310.<br />
34 Akurgal, 2005: 317.<br />
35 Akurgal, 2005: 318.<br />
36 Akurgal, 2005: 339.<br />
19
Change language