You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Tezin Adı: İlk Çağ Anadolu Devletlerinde Ordu<br />
Hazırlayan: Koray ŞERBETÇİ<br />
ÖZET<br />
Savaş olgusu, Taş Devri’nden modern çağlara kadar, insanlığın farklı amaçlar<br />
uğruna çeşitli biçimlerle sürdürdüğü, uygarlık tarihinin en somut gerçeğidir. Savaşlar,<br />
oluşum, gelişim ve sonuçlanma bakımından; amaca, silahlara, tarafların sosyoekonomik<br />
ve politik profillerine göre farklı boyutlarda gerçekleşirler. Bu noktada savaş<br />
olgusu, kör bir şiddet olmayıp, devletlerin, belli amaçları gerçekleştirmek için sınırları<br />
çizilmiş bir takım faaliyetler çerçevesinde uyguladığı planlı şiddet etkinliğidir.<br />
Devletler, bu etkinliği yine belli bir düzen ve sınırlılıkla oluşturdukları ordu dediğimiz<br />
kurum aracılığı ile yürütmektedirler.<br />
Kamu silahlı gücü olan ordu, tabiatı gereği siyasal erkin doğuşu ile birlikte<br />
kurumsallaşmıştır. Kurumsallaşan ordu, varlığını borçlu olduğu devletle ilgili ekonomik<br />
ve politik misyonları da üstlenmiştir. Çünkü devlet, var oluş amacı gereği meta<br />
üretimini destekler, ticaretin yapılacağı ekonomik ortamı ve güvenliği sağlar, hukuk<br />
düzenini kurar. Bu aşamadan sonra devlet büyümek zorundadır. Devleti var eden güçler<br />
onu genişlemeye zorlar, ondan daha güçlü olmasını ister. Böyle yeni devlet, sonul<br />
sınırlarına ulaşmış doymuş olsa bile yok olma tehlikesi karşısında genişleyip büyümeye<br />
zorlanacaktır. İşte bu noktada ordu, hem ekonomik hem de politik misyonu<br />
sürdürecektir.<br />
Ordunun bu tarihsel rolü ışığında, İlkçağ Anadolu’suna bakıldığında, Hitit, Urartu,<br />
Lidya, Frigya ve İyonya ordularının ortak ve farklı yönleri kaynakların elverdiği oranda<br />
tespit edilebilir. Tarihsel misyonlarının ve teknik donanımlarının bu devletlerin<br />
ordularında pek çok ortak payda yarattığı görülür. Tunç ve demir madeninin silah<br />
teknolojisinde kullanımı, savaş arabalarının etkin bir savaş aracı haline dönüştürülmesi,<br />
İlkçağ Anadolu devletlerinin izini taşır. Bunun yanı sıra, her devletin var olduğu coğrafi<br />
mekanın getirdiği kültürel farklılıklar ve pratik ihtiyaçlar da orduya yansımıştır.<br />
Kuşkusuz denizci kent devletleri olan İyonyalıların savaş donanımlarından, stratejilerine<br />
ii