İLK ÇAĞ ANADOLU DEVLETLERİNDE ORDU

toplumlarının hayata karşı duruşunu oluşturan psikolojisini etkileyen ve hatta saptayan
çok güçlü bir etkendir.
2.2. İlkçağ Anadolu’sunun Tarihi Coğrafyası
Güneydoğuda Suriye ve Mezopotamya, kuzeybatıda ise Avrupa’yla komşu olan
Anadolu, kaçınılmaz olarak birçok halkın saldırısına ve yönetim değişikliğine tanıklık
etmiştir. Ancak Anadolu’yu yalnızca Asya ve Avrupa arasında bir köprü olarak görmek
yanlış olur. Bu toprakların çekimine kapılan halklar, yalnızca daha elverişli bölgelere
bağlantı sağlayan uygun kestirme yol olduğu için değil, sunduğu zengin olasılıklar ve
önemli hammadde kaynaklarıyla üstün bir merkez durumunda olduğu için gelmişlerdir
Anadolu’ya. 7 Peki, tüm bu kavimler niçin Anadolu’ya yönelmişlerdir? Onları buraya
çeken şey nedir? Bu soruların yanıtı olarak, öncelikle Anadolu’nun kereste ve tarım
ürünleri bakımından zengin bir bölge olması verilebilir. Fakat bu yargı, tek başına bu
çekiciliği açıklamaya yetmez. Anadolu’ya akan kavimleri cezbeden bir diğer etken,
uygarlığın gelişimiyle önemi artan minerallerin bolluğudur. Zira Anadolu’nun maden
yatakları bakımından zengin dağları, bu bölgeyi, Yakındoğu tablosunda tüm kavimler
için çekici kılacak bir merkez haline getirmekteydi. 8
Anadolu’daki en eski insanlık yerleşimi Paleolitik çağa dek uzanır. Zira bu
devirde insanlar, değişken iklim koşullarına uyum sağlamaya çalışarak, geniş coğrafi
alanlara seyrek ve dağınık durumda yayılmışlardı. Mesken olarak önce mağaraları, kaya
altı sığınaklarını ve giderek açık havada, dal, çalı çırpı ve hayvan postlarından yaptıkları
çok ilkel barınakları kullanmışlardı. 9 Üretim bakımından avcılık ve toplayıcılıkla
uğraşan bu dönemin insanları, Anadolu’da; Küçük Çekmece Gölü’nün kuzey ucundaki
Yarımburgaz Mağarası 10 , Antalya’nın 30 km kadar kuzeybatısındaki Karain Mağarası 11 ,
Kars yakınlarındaki Çamuşlu Mağarası, Elazığ’daki Küllününini, Gaziantep’te İkizini,
Dülük vadisindeki Şarklı, Antakya’da Kanal, Üçağızlı, Tıkalı, Merdivenli, Altınören,
Şenköy, Diyarbakır’da Malikli, Isparta’da Kapalıin, Adıyaman yöresindeki
7 Macqueen, 2001: 11.
8 Macqueen, 2001: 14.
9 Veli Sevin, (2003) : Anadolu Arkeolojisi, Der Yayınları, İstanbul: s.7
10 Sevin, 2003: 8.
11 Sevin, 2003: 9.
11