You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
eliyle gerçekleştirir. Siyasal zeminde ise ordu, merkezkaç güçleri siyasal erke boyun<br />
eğdirerek merkezileşmeyi sağlamlaştırır. Bu aşamadan sonra devlet büyümek<br />
zorundadır. Devleti var eden güçler onu genişlemeye zorlar, ondan daha güçlü olmasını<br />
ister. Böyle yeni devlet, sonul sınırlarına ulaşmış doymuş olsa bile yok olma tehlikesi<br />
karşısında genişleyip büyümeye zorlanacaktır. “Yükselmelisin, yoksa düşersin,<br />
fethetmelisin yoksa fethedilirsin, çekiç olmaya bak yoksa örs olursun! ” anlayışı tabiatı<br />
gereği ordunun varlığı ve aracılığıyla gerçekleştirilecektir.<br />
İlkçağ Anadolu’sunun devletleri de teşekkül etmeleri ile birlikte ordu kavramını<br />
doğal olarak filizlendirmeye başlamışlardır. Öncelikle kent devletleri çapında bir silahlı<br />
muhafız gücü olarak ortaya çıkan ordu, gitgide daha da uzmanlaşacak ve sosyo-politik<br />
düzlemde başat bir rol üstlenecektir. Yukarıda bahsedilen toplumsal gelişim çizgisi<br />
doğrultusunda, fetihler başlayacak ve ordular temsil ettikleri siyasal yapıları yaşatmak<br />
için üstlendikleri politik ve iktisadi vazifeleri yerine getirmeye çalışacaklardır. Bu<br />
noktada, İlkçağ Anadolu’su gibi köklü bir uygarlık havzası, bünyesinde var ettiği<br />
devletler ve onun ordularına da kendi kültürel rengini verecektir. Zira İlkçağ Anadolu<br />
Devletlerinin orduları, içinden çıktıkları bölgenin kendilerine tanıdığı imkanları ve<br />
sınırlılıklarını bünyelerinde taşıyacaklardır. Bu onları diğer uygarlık havzalarındaki<br />
örneklerinden ayırıcı temel unsur olacaktır. Bu farklılaşma sadece maddi donanım<br />
boyutuyla değil, stratejiden psikolojik yapıya kadar tüm alanlarda kendisini<br />
göstermektedir. Bunun yanında yaşadığı çağın kendilerine tanıdığı imkanları ve<br />
sınırlılıkları ise diğer uygarlık havzalarındaki örnekleri ile maddi ve psikolojik zeminde<br />
bir ortak renk ve biçim yaratacaktır. Bunun yanında, kitlesel iletişimin ve hareketliliğin<br />
çeşitli boyuttaki oluşumları ise orduların birbirlerinden esinlenip evrilmelerine olanak<br />
tanıyan ve izinin sürülmesi gereken sosyal bir gerçekliktir.<br />
Bu çalışmada; yukarıda değinilen dönemde yani İlkçağ Anadolu’sunda,<br />
devletleşmenin oluşumu ile birlikte ortaya çıkan ordu dediğimiz kurumun Hitit, Urartu,<br />
Frigya, Lidya ve İyonya sitelerindeki örnekleri esas alınarak, bunların maddi<br />
donanımları, stratejileri, ekonomik ve politik amaçları, psikolojik dayanakları boyutu<br />
incelenmeye çalışılmıştır. Konu, dönemin yapısı göz önünde bulundurularak, döneme<br />
2
Change language