You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
yıktım. Hurna'daki Fırtına Tanrısı tapmağına ise dokunmadım; onu yağmalamadılar.<br />
Arta kalan (yani savaş sırasında ölmemiş olan demek istiyor) tapmak görevlilerine de<br />
zarar vermedim, onlar orada oturmayı sürdürdüler.” (Akurgal, 1982:64) Arnuvanda ve<br />
Aşmunikal döneminde kral ve kraliçenin tanrılara yakarışı da Hititlerde savaş-tanrı<br />
ilişkisi çerçevesinde incelenirse önemli sonuçlara götüren bir veridir. Savaştan önce<br />
yapılan ayin olarak tanınan bir belge de bu bakımdan ilginçtir ve savaşta tanrıların<br />
desteğini sağlamanın ne kadar önemli olduğuna inanıldığını bir kez daha<br />
vurgulamaktadır: “Düşman ülkesinin sınırında bu ayini icra ettiklerinde, Arinna'nın<br />
Güneş Tanrıçası'na ve Fırtına Tanrısı'na, tanrı İnar ve bütün diğer tanırlara, tanrı<br />
Telipinu ve Durmitta kentinin diğer bütün tanrı ve tanrıçalarına ... ve bütün dağ ve<br />
ırmaklara bir (er) koyun kurban eder. Bir koyun ise, tanrı Zithariya'ya kurban edilir.<br />
Sonra şöyle söylerler: 'Bak! Zithariya bütün tanrılara yalvarıyor. Zittaariya'yı kutsamak<br />
çoktandır hazırlanan kurbanlar, ülkeler kargaşa içine düştüğünden, yapılamıyor.<br />
(Yoksa), oralarda onun için bayramlar düzenlenecekti. Şimdi ise, Kaşkalar onları ( o<br />
ülkeleri) aldılar. Kaşkalar savaşa başladılar. Onlar kendi güç ve kudretleriyle<br />
böbürleniyorlar. Ey tanrılar! Onlar sizi hafife alıyorlar. Bakın! Zithariya bütün<br />
tanrılara başvurup, yalanmalarını Sizin huzurunuza getiriyor. Hüküm verin, ey siz,<br />
tanrılar! Bunu tanrıların görevi sayın. Bu insanlar ( Kaşkalar) tarafından alman sadece<br />
Zithariya (tapmağı) değildir. Onlar (tapmaklar) bütün tanrıların elinden alınmıştır;<br />
Arinna'nın Güneş Tanrıçasından, Fırtına Tanrısı' ndan, înar'dan, Telipinu'dan,<br />
hepinizden, tüm tanrılardan alınmıştır. Sizlerden kentler de alınmıştır... Zithariya'nın I<br />
(yakınmaları) hakkında hüküm verirken, kendi hakkınızda da hüküm vereceksiniz!<br />
Kaşka ülkesini yok edin, ey tanrılar! Her tanrı kendi tapmağını düşünsün ve onu geri<br />
alsın! Zithariya (lıı kendi tapmağını geri alsın!... Halk onun bayramlarım yine kullasın<br />
(…) Ey Kaşka ülkesinin inanları! Sizleri de bu toplantıya çağırdık. Gelin, yiyin, için!<br />
Bize karşı yaptığımız suçlamaları duyun! Hatti ülkesinin tanrıları size hiçbir şey<br />
yapmadılar... Fakat siz, Kaşka ülkesinin tanrıları, savaşı başlattınız. Sizler, Hatti<br />
ülkesinin tanrılarım yerlerinden attınız, oraları kendiniz aldınız. Kaşka halkı da savaşa<br />
başladı. Hititler'in elinden kentlerini aldınız, onları tarlalarından, arazilerinden<br />
sürdünüz, bağlarından sıkardınız. Hatti ülkesinin tanrıları ve Hitit halkı kanlı bir öç<br />
istiyor. Hatti ülkesinin tanrıları ve Hitit insanlarının öcü sizi etkileyecektir, Kaşka<br />
ülkesinin tanrıları ve insanları!” (Akurgal, 1982:65) Bu seslenişten sonra rahipler, Hitit<br />
133<br />
ordusunu günahlarından arındırmak için bir ayin yaparlar. Ayin bitince, yeniden Hatti
Change language