Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
BÖLÜM V.<br />
6. <strong>ORDU</strong>NUN PSİKOLOJİK DAYANAKLARI<br />
6.1. Savaş Tanrıları<br />
131<br />
Hitit devlet düzenine bakıldığında, kralın hem başkomutan hem de başrahip<br />
görevini üstlendiğini görülmektedir. Bu görev bileşimi kuşkusuz devlet idaresi ile dini<br />
bir pota içinde eritmek anlamına gelmektedir. Dinin kamusal yaşamı biçimlendirdiği<br />
İlkçağ toplumlarında bu normal bir durumdur. Buna bağlı olarak kamunun silahlı gücü<br />
olan ordunun da dinin etkilerinden uzak kalmayarak dinsel yaşamın bir uzvu olması da<br />
bir o kadar normaldir. Hitit dini çok tanrılı bir dindi. Yüzyıllar içerisinde, farklı<br />
inançların ve kültlerin sentezinden oluşmuştu. Hatti inançları, Hint-Avrupalı Nesi’lerin<br />
kültleri, fethedilen ülkelerin yerel tanrıları Hitit dininin muhtevasını meydana<br />
getirmekteydi. Dinin içeriği ne denli değişirse değişsin, insan üzerindeki etkisi<br />
değişmedi. Zira Hititlerin gözünde tanrılar efendiydi ve insanın yaşamdaki amacı tıpkı<br />
efendisine hizmet ettiği gibi tanrılara da hizmet etmekti. İşte bu hizmetkârların başında<br />
da kral gelmekteydi. Dolayısıyla kral, ülkesinin tüm tanrılarını gözetmekle sorumluydu.<br />
Bu da imparatorluğu bir arada tutmasını gerektiriyordu. 281 Bunun da biricik politik aracı<br />
savaştı. Tanrıların hoş tutulması gerekirdi ki, yeni ülkeler fethedilsin, dolayısıyla<br />
tanrılara hediyeler getirilsin, onlara tapınılması daha doğrusu hizmet edilmesi sağlansın<br />
ve Hatti ülkesi düşman saldırılarından korunabilsin. Bunun için, Hitit Devleti’nin, kralın<br />
başrahipliğinde ve tapınak ağı ile örülü, kalabalık rahipler sınıfını barındıran resmi bir<br />
dinsel örgütlenmesi vardı. Bu da Hitit savaşlarında belirleyici bir rol oynamaktaydı. Bu<br />
özellikle 20. yüzyıl Japon İmparatorluğu’ndaki Meiji dönemi diye adlandırılan ve<br />
“Devlet Şintoizmi” uygulaması ile karşılaştırılabilecek bir uygulamadır. 282 Hitit<br />
tanrılarına baktığımızda, savaş tanrısı olarak II. Murşili’nin Yıllıklarında çoğu yerde<br />
farklı kentlerin savaş tanrılarından bahsederken “Zababa” tabiri geçiyor. Ama savaşları<br />
281 Macqueen , 2001 : 129.<br />
282 Japonya’da, Meiji 1868-1912 döneminde, Japonya’yı imparatorluk otoritesi etrafında toplmak için,<br />
güneş kral denilen imparatorun dini-siyasi önderliğinde, geleneksel Şintoizm inancına bir devlet politikası<br />
olarak sahip çıkılması, sert ritüeller acılığı ile disiplinli ulus-devlet yaratma çabası görülür.
Change language