You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
128<br />
onları Hattuşa’ya getirdi. Saraya getirdiği kişilerin sayısı 3330 kişiydi.” (Alp, 2001 :<br />
97) Verilen bu somut örnekler, Hitit kuşatmaları ile ilgili elde bulunan en derli toplu<br />
verilerdir.<br />
Urartularda ise Arsaşkun ve Saguina kalelerinin varlığı, araştırmacılar tarafından<br />
Urartularda devletleşmenin var olmasıyla paralel olarak düşünülmüştür. Daha sonra kral<br />
Sarduri, Tuşpa kentini ikamet yeri olarak seçmiş ve burayı müstahkem kaleler haline<br />
getirmişti. Urartu kralları, seferlerini anlatırlarken, kaleleri ele geçirmek ve kentleri<br />
yakmak ifadelerini kullanırlar. Örneğin I.Argişti, bir günde 21 kale ve 45 kent ele<br />
geçirdiğini söylüyor. 276 Bu ifadeye bakılırsa, ele geçirilen kalelerin ya ciddi bir direnç<br />
göstermediğini, ya köy çapında birimler olduğunu veya abartılı rakamlar olabileceği<br />
sonucuna varılabilir. Menua, Buştu, Şatiru ve Huradinaku kentlerini ele geçirdiğinden<br />
övgüyle bahsetmektedir. Ama yazıtlara bakıldığında Urartu kralları daha çok<br />
fethettikleri yerlerde kale inşa etmekle övünürler. Bu Urartu devlet yapılanmasının<br />
doğal bir sonucudur. Zira, giderek büyüyen ülkeyle birlikte ileri karakolların ve üs<br />
noktalarının Urartu başkentinden uzaklaşması, dağlık bir bölgede egemen Urartu ordusu<br />
için seferlerde ciddi bir lojistik sorun olarak görülür. Urartu ülkesini gözümüzün önüne<br />
getirilecek olursa, bu kadar yaygın bir ülkenin topraklarını denetlemek için yaygın kale<br />
sistemleri ve askeri garnizon ağının gerekliliği anlaşılabilir. 277 Burada önemli bir soru<br />
olarak, Urartuların tıpkı Hititlerde bahsedildiği gibi, kuşatma taktiklerinin neler<br />
olduğudur. Fakat bu konuda yeterli veri bulunmamaktadır. Örneğin, kuşatma araçları ile<br />
ilgili bir bulgu yoktur. Ama etkin bir yayılma siyaseti güden Urartu krallığının türlü<br />
kuşatma araçlarına sahip olması aklen bir gerekliliktir. Bu konuda en akılcı yol, pek çok<br />
konuda Asur ordusunu örnek alan Urartuların kuşatma yöntemlerini ve araçlarını da<br />
Asur ordusunun kuşatma yöntemlerini ve araçlarını inceleyerek bir fikre varmak<br />
olacaktır. Kuşatma araçlarının başında koçbaşları gelir. Asur ordusuna bakıldığında,<br />
ağaçtan koçbaşlarının etkin olarak kullanıldığını görülmektedir. II. Assurnazirpal’ın<br />
koçbaşı, altı tekerlekli ağır bir araba görünümünde, çatısı 4-6 m. uzunluğunda, 5-6 m.<br />
yüksekliğindedir. Ayrıca ön kısmında 3 m.lik bir kulesi vardır. Kulede okçular için<br />
mazgallar vardır ve çıkık çatılı yahut siperlidir. Koçbaşını ateşten korumak için üzerine<br />
ıslak postlar örtülmüştür. Temelde koçbaşı, çatısına asılmış sarkaç gibi hareket eden düz<br />
276 Margaret R.Payne, (2006): Urartu Çivi Yazılı Belgeler Kataloğu, Arkeoloji ve Sanat Tarihi Yayınları,<br />
İstanbul: s.189<br />
277 Payne, 2006: 72.