İLK ÇAĞ ANADOLU DEVLETLERİNDE ORDU

126
fethedilmeden veya yakılıp yıkılmadan önce kendiliğinden teslim olmuşsa, o zaman
raporlarda Hattuşa'ya sunulan "armağan"lardan söz edilir. Bu da, yerel hükümdarın
zaten elinden zorla alınacak "armağan”ları kendiliğinden teslim ettiği anlamına gelir.
Kayıtlarda Şanahuitta seferinde zengin armağanlardan söz edilmemesi, bu girişimin
başarısızlıkla sonuçlandığına işaret ediyor olabilir. 270 Hattuşili, Zalpa için ise farklı bir
anlatım yolu izlemiştir: “sonra Zalpa'ya doğru yürüdüm ve onu yok ettim. Kentin
tanrılarını ve üç arabasını Arinna'nın Güneş tanrıçası'na çıkardım. Gümüş bir boğa ile
gümüş bir ritonu 271 , Fırtına Tanrısı'nın tapınağına çıkardım. Diğer tanrıları Mezulla 272
tapınağı'na çıkardım.” ( Brandau vd, 2006: 41) Fakat Hitit ordusunun yayılışı ve
kentleri ele geçirişi hep aynı taktikle kolayca oluyor gibi görülse bile gerçek öyle
değildir. Örneğin Varşuva (Urşu) kuşatması Hititler için bir kabusa dönüşmüştür.
Varşuva kuşatmasına başka bir Hitit metninde de değinilir ve kuşatmanın sorumlusu
olarak yine I. Hattuşili'nin adı geçer. Ancak aynı seferden söz edilip edilmediği pek açık
değildir. Orada anlatılanlara göre, her ne kadar koçbaşı ve dağ denilen bir tür kuşatma
kuleleri gibi araçlar kullanılsa da, 273 kenti almak çok da kolay olmamıştı. Hititler altı ay
boyunca surlara tırmanmış ve çok beceriksiz davranışlar sergilemişlerdi. Yalnız
koçbaşını kırmakla kalmamışlar, kontrolleri altındaki çemberden insanların elini kolunu
sallayarak geçmelerine de izin vermişlerdi. Oysa bunların hepsi sıradan kent sakinleri
değildi. Aralarında Halpa ya da diğer müttefik ülkelerden gelen elçi ya da casuslar da
vardı. Bir zamanlar Anitta’nın da yaptığı gibi, ani saldırıya geçmek, gece vakti saldırıp
hemen geri çekilme taktiğinin kullanılmadığını bakılırsa, belki de bu taktiğin Hitit
ordusunun, en azından erken dönemdeki, saldırı stratejisi olduğu söylenebilir. 274
Hititlerin kuşatmaları metinlerde genelde altı ay sürmüş olarak gösterilir. Bu tesadüfen
yazılmış bir şey ya da tipik bir formül değildir. Altı ay, coğrafi koşullar doğrultusunda
havaların sıcak olduğu bahar ve yaz aylarını kapsamaktadır. Zira o dönemde
Anadolu’da savaşmak, tümüyle iklim koşullarına bağlı sezonluk bir uğraştı. Tüm kış
evde geçirilirdi. Zaten İç Anadolu'da ilkbahar ya da güz gibi geçiş mevsimleri, pek
yaşanmıyordu. Gerçi Hititler güneye doğru çıktıkları seferleri daha uzun bir süreye
yayabilirlerdi fakat uygulamada, bir an önce Hattuşa’nın yolunu tutmaları gerekiyordu.
Çünkü dağlardan geçen yollar ilk yağışlarda çamura bulanır ya da kar altında kalarak
270 Brandau v.d, 2004: 131.
271 kutsal sunu kabı
272 Güneş Tanrıçasının kızı
273 Akurgal, 1982: 63.
274 Brandau v.d, 2004: 42.