Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
kadar sur duvarlarının alt kısmım taş bloklardan yaparak onu daha yüksek, güçlü ve<br />
dayanıklı yapmaya çalışmıştır. Çünkü genelde bir düşman hücumu sırasında koçbaşların<br />
darbeleri duvarın bu kısımlarına indirilmekteydi. Tuğladan yapılmış kısımlar ise bu<br />
savaş aletlerine karşı güçsüz kalmaktaydı. Muhtemelen bu sebepten dolayı, Asurlular<br />
koçbaşlarını surun daha zayıf olan üst bölgelerine ulaştırmak amacıyla toprak tepe<br />
yapma sistemine başvurmuşlardır. Başka bir savunma önlemi de, stratejik yönden zayıf<br />
olan noktaların yapay hendekler ve içice surlarla ve kuvvetli kulelerle güçlendirilmiş<br />
olmasıdır. Örneğin Çavuştepe Kalesinde, kalenin her iki ucunda, kaya sırtı içerisine,<br />
savunma amaçlı 8 m. genişlik ve yaklaşık 8 m. veya daha fazla derinlikte bir hendek<br />
kazılmıştır. Bu hendeklerden biri Aşağı Kalenin en zayıf noktası olan batı ucunun<br />
kuzeyinde yer almaktadır. Umudum Tepe'de de kuzeydoğu sur duvarlarından hemen<br />
sonra, kaleyi kuzeydeki düzlükten ayıran 5.0 m. genişliğinde bir hendek vardır. Hişet<br />
Kale'de güneybatı tarafında kayaya kabaca oyulmuş iki hendek bulunmaktadır. Urartu<br />
kalesinin etrafını genelde bir sur bedeni çevirirken, bazen çift sur bedenli kaleler de<br />
görülmektedir. Bu durumun savunmayı güçlendirdiği açıktır. 261 Kral Menua, Patnos’un<br />
10 km. kadar kuzeydoğusunda konik bir biçimde yükselen Aznavurtepe’de bir kale inşa<br />
ettirmiştir. Bu kalede, diğer Urartu kalelerinde rastlanmayacak orijinallikte kaleyi<br />
çepeçevre saran ve kulelerle takviye edilen ilginç bir sur sistemi görülmekteydi. Ayrı<br />
ayrı inşa edilip duvarlarla birbirine bağlanan düzgün kulelere sahip sur sisteminin<br />
benzerine başka Urartu kalelerinde rastlanmamıştır. 262 Bu konuda Urartuların güçlü<br />
Asur’a karşı direnişi, onların devlet olarak varlık ya da yokluk durumunu<br />
saptayacağından, Asur saldırıları ne denli güçlü ise Urartu savunması da o kadar güçlü<br />
olmak zorundaydı denilebilir. Bu konuda çok detaylı Urartu savunma bilgileri<br />
bulunmasa da, Asur taarruz bilgilerine bakılarak ve kale yapılarından tespit edilenler de<br />
göz önüne alınarak Urartu savunması hakkında fikir sahibi olunabilir. “Asur ordusunun<br />
kale muhasarası ve hücum yeteneği çok yüksekti. Hücumun en başlıca amacı, kale<br />
duvarında delik açmak ya da kapıları yıkmaktı. Bu hedefe ulaşmak için koçbaşı veya<br />
muhasara kuleleri kullanılmıştır. Asur kralı II. Sargon'un saltanatına kadar surun bir<br />
kısmında delik açmak için sadece bir adet koçbaşı kullanılmıştır. Fakat adı geçen<br />
hükümdarın zamanından itibaren sur duvarının bir bölgesine karşı bu harp aletinin<br />
birkaç tanesi bir arada kullanılmaya başlanmış, bu da koçbaşının yıkma gücünü çok<br />
261 Gündüz, 1994: 210.<br />
262 Belli, 1982: 157.<br />
120
Change language