You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
5.2.2. Savunma<br />
114<br />
İlkçağ Anadolu’sundaki savaşların önemli bir ayağını, surlarla çevrili kentlerin<br />
fethi oluşturur. Doğal olarak savaşın bu boyutundan bahsederken, iki ayrı yaklaşıma<br />
gereksinim vardır. Birisi kuşatma ve kenti ele geçirme ayağı, diğeri kenti kuşatanlara<br />
karşı savunma ayağı. Burada savunma konusunda bazı değerlendirmeler yaparak<br />
konuya girmek daha uygun olacaktır. İlkçağ Anadolu’sunda yerleşim birimleri etrafında<br />
oluşturulan savunma sistemleri, bunları aşmak isteyen saldırgan güçlerin varlığı<br />
hakkında en somut kanıttır. İster egemenliklerini, ister canlarını, isterse ürünlerini<br />
korumak için olsun, kaleleri inşa edenler, saldırganların temele erişmelerini önlemek ve<br />
savunanlara daha etkili silah kullanma pozisyonlarını sağlamak zorundaydılar. Duvarın<br />
dışındaki hendek, saldırganların temellere zarar vermesini önlemektedir. Toprağın<br />
geçirgen olmadığı, buharlaşmanın daha az olduğu ve suyun daha bol bulunduğu bir<br />
yerlerde de sulu hendek tercih edilmektedir. İnsan boyunu aşan duvar yüksekliği,<br />
saldırganların merdiven kullanmasını gerektirmektedir ve merdiven üzerinden saldırıya<br />
kalkışmak ise pek güvenli bir hareket sayılmaz. Duvarlarda ayrıca düşmana karşılık<br />
verme noktaları var olmalıdır. Duvardan da yüksek olan dışa çıkık savunma kuleleri ise<br />
savunma tarafına daha da fazla bir yükseklik avantajı sağlamaktadır. Sözün kısası,<br />
İlkçağ Anadolu’sunda savunma konusunda çerçeveleyeceğimiz formül, duvar, hendek<br />
ve kuleden oluşan üçlü kent savunma sistemidir. 247<br />
Geç bronz çağından itibaren, istihkâm mimarisi Hattuşa’nın son yıllarında inşa<br />
edilen surlarında, Troya’nın istihkâmlarında ve Mykenai Yunan kalelerinde görüldüğü<br />
gibi son derece gelişmiş ve etkileyici bir düzeye ulaşmıştı. Bazen koltuk duvarlarla ve<br />
kent sakinlerinin gizlice kente girip çıkabilecekleri şekilde düzenlenmiş yeraltı geçitleri<br />
ve yan kapılarla desteklenmiş katı kule savunmalarında gedik açmak ya da uzun<br />
kuşatmayla halkı aç bırakıp teslim olmasını sağlamak, oldukça güç ve çoğu kez sonu<br />
hüsranla biten bir işti. 248 Diğer konularda olduğu gibi bu konuda da Hititlerle ilgili<br />
değerlendirme yapmak için daha çok veri bulunmaktadır. Hititlerde, kent savunma<br />
247 Keegan, 1995: 221.<br />
248 Bryce, 2003: 130.
Change language