27.06.2013 Views

İLK ÇAĞ ANADOLU DEVLETLERİNDE ORDU

İLK ÇAĞ ANADOLU DEVLETLERİNDE ORDU

İLK ÇAĞ ANADOLU DEVLETLERİNDE ORDU

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

5.1.3. Frigya, Lidya ve İyonya<br />

Savaş meydanında Lidya ordusu, Heredot’un ifadesiyle “ O dönemde Asya’da<br />

hiçbir halk yiğitlikte ve güçlülükte Lidyalıların bileğini bükemezdi; at üstünde<br />

dövüşürlerdi, büyük mızrakları vardı ve usta biniciydiler.” (Heredot, 2006: 45)<br />

Biçiminde tanımlanan süvari ağırlıklı bir orduydu. Yine Heredot’a başvurulduğunda,<br />

“Lidyalıların silahları Yunanlılarınkine çok benziyor.” (Heredot, 2006: 543) ifadesinden<br />

hareketle benzeştirme yolu ile çıkarımlar yapmaya zemin hazırlanır. Uşak yöresinde<br />

bulunan gümüş alabastrondaki Lidyalı piyade figürleri ile Tiranlar zamanında Akhilleus<br />

ile Aias’ı satranç oynarken gösteren vazo üzeri resimdeki savaşçılar donanım<br />

bakımından benzerlik gösterirler. (Bkz. res. 9-a ve 10-c) Yine protokorint vazosundaki<br />

savaşçı safları gösteren resimdeki silahlar ve bir başka örnek olarak Atina<br />

hoplitlerinin 212 Attika mezar kaidesi kabartmalarında betimlenen silahları, (Bkz. res.<br />

10-a) Lidyalı piyadelerle kıyaslandığında bu benzerlikler açıkça görülebilir. Buradan<br />

da Yunan askerlerinin Falanks diye tabir edilen savaş pozisyonlarına bakarak, Lidya<br />

hatta Frig ordusu için savaş alanındaki faaliyetleri hakkında çıkarımlarda bulunulabilir.<br />

“ Savaş alanında Yunanlı askerler omuz omuza çoğunlukla sekiz sıra halinde yer<br />

alıyorlardı. Tunçtan yapılmış miğfer, göğüs ve baldır zırhları çok pahalı olduğundan<br />

ancak servet sahibi bir erkek bunları taşıyabiliyordu. Falanks ordusunda yer alan her<br />

askerin böyle bir korunmaya gereksinimi vardı. Sözcük anlamıyla parmak kemik-<br />

lerinden türetilmiş olan falanks, tıpkı parmak gibi paralel uzanan mızrakları<br />

tanımlıyordu. Bir askerin karşı durması gereken, düz bir metal yüzeyden geri dönecek<br />

bir kılıç ya da ok ucu değildi. Dişbudak ağacından bir mızrağın ucundaki keskin demir<br />

parçası tüm gücüyle karşısındakine saplandığı zaman ancak çok sert bir madeni delip<br />

geçemezdi. Falanks savaşçısı ayrıca hoplon adı verilen yuvarlak, dışbükey bir kalkan<br />

ile kendini korumaktaydı ve bu savaşlardaki Yunan askerlerini tanımlamak için<br />

kullanılan hoplites sözcüğü özel biçimli kalkanın isminden türetilmiştir. Demirle<br />

kuvvetlendirilmiş tahta kalkanın çapı doksan santimdi ve deri bir askıyla omuza<br />

asılıyordu. Sol eliyle kavrayabileceği bir tutamağı vardı. Böylece sağ eli mızrağını<br />

kaburga kemikleriyle dirseği arasına sıkıştırıp var gücüyle düşmanına saplamak için<br />

boşta kalıyordu, falanks orduları çok az bulunan düzlüklerden birinde karşılaştıkları<br />

212 Eski Yunan’da M.Ö. 8.yüzyılda ortaya çıkan zırhlı piyadelere verilen genel ad.<br />

97

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!