türk bankacılık sstemnde aktf pasf yönetm ve pyasa rsk
türk bankacılık sstemnde aktf pasf yönetm ve pyasa rsk
türk bankacılık sstemnde aktf pasf yönetm ve pyasa rsk
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
içerikleri ya da yapılış şekilleri değil risk yönetimi odaklı bu bakış açısının getirdiği<br />
yönetimsel farklılıklardır.<br />
1. Likidite Riski<br />
Likidite riski, bankalarda (<strong>ve</strong> tüm işletmelerde) başka aktif <strong>ve</strong> pasifler arasında<br />
doğabilecek vade uyumsuzluğu olmak üzere; aktif kalitesinin bozulması, (geri<br />
dönmeyen alacakların artması) batık krediler dışındaki donuk aktiflerin artışı ya da<br />
donuk olmayan aktiflerin donuk hale gelmesi, faiz tahsilatlarının <strong>ve</strong> karlılığın düşmesi,<br />
hızlı <strong>ve</strong> beklenmeyen mevduat çekilişi, yerel <strong>ve</strong>/<strong>ve</strong>ya uluslar arası krizler nedeniyle<br />
nakit talebinin hızla artması vb. nedenlerle aktiflerin fonlama ihtiyacı <strong>ve</strong> buna bağlı<br />
olarak nakit ödemelerini <strong>ve</strong> taahhütlerini yerine getirememe tehlikesidir. 11<br />
Hemen her işletmede olduğu gibi ticari bankalarda da kar temel amaçtır. Bu<br />
amacın maksimizasyonu, önemli bir kısmı belirli bir maliyet unsuru içeren pasif<br />
kalemlerin minimum maliyetle oluşturulması <strong>ve</strong> aktif kalemlerin de mümkün olan en<br />
yüksek getiriyle yatırıma dönüştürülmesi ile mümkün olur. Bu dönüştürme işlemi pasif<br />
ile aktif arasında bir vade <strong>ve</strong> faiz transformasyonunu da zorunlu kılar.<br />
Sadece kar amacına odaklanmış bir bankanın fazla likit varlık bulundurmaması<br />
gerekir, çünkü temelde karlılık ile likidite arasında ters yönlü bir ilişki vardır. Bir<br />
bankanın aktiflerinin ortalama likiditesi arttıkça bu aktiflerin getirisi de düşecektir.<br />
Ancak bir yandan da bankalar, mevduattaki çekilmeleri <strong>ve</strong> yeni kredi taleplerini de<br />
karşılamak zorundadırlar. Ayrıca öngörülemeyen likidite ihtiyaçlarının karşılanması<br />
için her an ulaşılabilir fonlama kaynaklarına da ihtiyaç vardır. Bu kısıtların varlığı<br />
bankaların belirli miktarda likit ya da likite yakın varlık tutmalarını zorunlu kılar.<br />
11 Şakar, Hakan: Risk Yönetimi Açısından Bankalarda Aktif Pasif Yönetimi, İstanbul: Akdeniz<br />
Yayıncılık A.Ş. (2002), s.209<br />
8
Change language