türk bankacılık sstemnde aktf pasf yönetm ve pyasa rsk

Son otuz yılda finans ve finans dışı alanlarda yaşanan hızlı gelişmeler tüm
dünyada bankaların karşı karşıya kaldıkları risklere yenilerini eklerken, riskin
tanımlanması ve taşınan riskin gerçek boyutunun tespit edilmesi için gerekli olan
çalışmaların giderek daha karmaşıklaşmasına neden olmuştur.2
Leslie Rahl’a göre risk yönetiminin son 30 yıldaki gelişimi şöyle
özetlenmektedir:
“1970'lerde risk kontrolleri sadece kredi üzerineydi. 1980'lerde risk yönetimi
ürünleri türetildi ve bunlardan bazıları faiz, döviz futures ve swapları, caps, collars ve
benzeri türevlerdir. Bu on yıl içersinde risk raporlamalarına (kredi limitlerinin ve
pozisyon limitlerinin) olan talep artmıştır. 1990'lara gelindiğinde risk limitleri
sayısallaştırılmaya başlanmıştır. Portföyün riskten korunması beta ağırlıklı delta
karşılıklarıyla, kredi rezervleri ile sağlanıyordu. Bunlara ilave olarak stres testleri, RMD
modelleri ve kurum çapında entegre risk yönetim sistemleri geliştirilip uygulanmaya
başlandı.” 3
Son otuz yıl içinde giderek karmaşıklaşan finans dünyası içinde bankalar
açısından çözümlenmesi gereken temel problem, karşılaşılan riskleri minimize ederken
karı maksimize etmektir. Peki minimize edilecek risk nedir?
Risk kavramı, yaşanılan anın ilerisinde var olması olası, sonuçları istenmeyen
arzulanmayan durumlar için kullanılmaktadır. Riskin çeşitli tanımları bulunmaktadır.
Bu tanımlardan bir kaçı aşağıda verilmiştir.
• Risk, gelecekteki belirsizlik nedeniyle bir işletmenin;
2
Cüneyt SEZGİN, Yasemin TÜZÜN, “Dünyada ve Türkiye'de Piyasa Riski Yönetimi”, Active,
(1999),17
3
Leslie Rahl, "Reflections on Risk Management" Business Economics Washington (Nisan 2000),
Vol.35, Sayı.2, ss.20-26
2