fiEVÂH‹D-ÜN NÜBÜVVE

makdad›r. Ya’nî, Allahü teâlâ, herfleyi bir sebeb alt›nda yaratmakdad›r.
Bu sebeblere, ifl yapabilecek te’sîr, kuvvet vermifldir.
Bu kuvvetlere, tabî’at kuvvetleri, fizik, kimyâ ve biyoloji
kanûnlar› diyoruz. Bir ifl yapmam›z, birfleyi elde etmemiz
için, bu iflin sebeblerine yap›flmam›z lâz›md›r. Meselâ,
bu¤day hâs›l olmas› için, tarlay› sürmek, ekmek, ekini biçmek
lâz›md›r. ‹nsanlar›n bütün hareketleri, iflleri, Allahü teâlân›n
bu âdeti içinde meydâna gelmekdedir. Allahü teâlâ,
sevdi¤i insanlara, iyilik, ikrâm olmak için ve az›l› düflmanlar›n›
aldatmak için, bunlara, (Hârik-ul’âde) olarak, ya’nî âdetini
bozarak, sebebsiz fleyler yarat›yor. [Her insanda nefs vard›r.
Nefs, Allah›n düflman›d›r. Hep kötülük yapmak ister. ‹slâmiyyete
uymak istemez. ‹slâmiyyete uyanlar›n nefsleri temizlenir,
düflmanl›klar› kalmaz. Açl›k çeken, s›k›nt›l› yafl›yan
kâfirlerin nefsleri ise za’îfler. Kötülük yapamaz. Bunun için,
Evliyâda ve papazlarda Hârikul’âde ifller hâs›l olur.]
1– Peygamberlerden “aleyhimüsselâm”, tam temiz olduklar›
için âdet-i ilâhiyye d›fl›nda ve kudret-i ilâhiyye içinde
fleyler meydâna gelir. Buna (Mu’cize) denir. Peygamberlerin
“salevâtullahi teâlâ aleyhim ecma’în” mu’cize göstermesi lâz›md›r.
2– Peygamberlerin “aleyhimüsselâm” ümmetlerinin Evliyâs›nda,
nefslerinin kötülükleri kalmad›¤› için âdet d›fl› meydâna
gelen fleylere, (Kerâmet) denir. ‹bni Âbidîn, Mürtedleri
anlat›rken diyor ki, [(Mu’tezile) ve (Vehhâbî)ler, kerâmete
inanmad›. ‹mâm-ül-haremeyn ve ‹mâm-› Ömer Nesefî ve
birçok âlimler “rahmetullahi teâlâ aleyhim ecma’în”, kerâmetin
câiz oldu¤unu isbât etmifllerdir.] Evliyân›n kerâmet
göstermesi lâz›m de¤ildir. Bunlar, kerâmet göstermek istemez.
Allahü teâlâdan utan›rlar.
3– Ümmet aras›nda, Velî olm›yanlardan meydâna gelen
âdet d›fl› fleylere, (Firâset) denir.
4– Fâs›klardan, günâh› çok olanlardan zuhûr ederse (‹stidrâc)
denir ki, derece derece, k›ymetini indirmek demekdir.
– 24 –