türkiye'de çocukların durumu raporu

müdürünün, il jandarma komutanının, milli eğitim il müdürünün, sağlık il
müdürünün, büyükşehir belediye başkanının, ilçe ve belde belediye başkanlarının,
çalışma ve sosyal güvenlik bölge müdürünün veya çalışma kurulu il müdürünün,
gençlik ve spor il müdürünün, sosyal hizmetler il müdürünün, il özel idare
müdürünün – veya yardımcı veya vekillerinin –, gözetim ve destekleme
görevlisinin ve barolar birliği temsilcisinin katılımıyla gerçekleştirilir.
Üniversiteler, hakimler ve hükümet dışı kuruluşlardan davet edilen temsilciler de
toplantılara katılabilirler. Benzeri düzenlemeler ilçe düzeyinde de geçerlidir. İl
eşgüdüm kurullarının karşı karşıya kaldıkları ve örneğin mevzuat değişikliği
gerektirdiği için yerel düzeyde çözüme kavuşturulamayan güçlükler, çözüm
bulunabilmesi amacıyla düzenli olarak merkez eşgüdüm kuruluna rapor edilir.
Bu düzenlemeler, özellikle yerel düzeyde, yalnızca ÇKK’nın uygulanması konusunda değil,
çocuklarla ilgili pek çok başka konuda da eşgüdüm sağlama ihtiyacı duyan çeşitli makamları
bir araya getirme fırsatı yaratmıştır. Bu sayede eşgüdümde gelişme kaydedilirken, çocuklarla
ilgili her türlü konunun tartışılması da güdülenmiş olmaktadır. Bununla birlikte, kurulan
eşgüdüm kurullarının işlevleri ve konuyla ilgili farklı kurumlarda çalışan meslek sahipleri
arasındaki gündelik etkileşimin yöntemi daha da fazla belirginleştirilmeye ihtiyaç duyulabilir.
Yerel düzeyde eşgüdümün daha da fazla iyileştirilmesi için hâlihazırda bir strateji
geliştirilmektedir.
Kurumsal kapasite: 81 ilin tamamında çocuk polisi kurulmuştur ve çocuklar halen genellikle
ilk olarak normal polislerce işleme tabi tutulsalar da çocuk polisi övgüye değer bir şekilde iyi
kurumsallaşmış durumdadır. Ancak, ülkede yeterli sayıda çocuk mahkemesi ve savcısı
mevcut değildir. Şubat 2010 itibariyle 30 ilde 59 tane çocuk mahkemesi ve yedi ilde daha
ciddi vakaları ele almak üzere 12 adet çocuk “ağır ceza” mahkemesi bulunmaktadır. Yargıtay,
çocuk vakaları için özel birimlere sahip değildir. Mevcut çocuk mahkemelerinin çalışmaları
ve tutuklamaya alternatif yöntemler kullanma beceri veya istekleri mahkeme personeli, sosyal
görevli, şartlı salıverme memuru eksikliği ya da tesis ve eşgüdüm mekanizmalarındaki
yetersizliklerden dolayı kösteklenebilmektedir.
Şartlı salıverme sistemi yeni olmasına karşın bütün illerde tesis edilmiştir ve bu sistem
dahilinde psikolog ve sosyal görevliler tayin edilmiştir. Adalet Bakanlığı, çocuklarla ve
mağdurlarla ilgilenen şartlı salıverme memurlarının acil eğitim ihtiyacını karşılamak ve
çocuklar ve mağdurlara yönelik yeni politikalar geliştirmek için İngiltere’nin muadil
oluşturduğu bir AB eşleştirme projesi yürütmektedir. 30 Haziran 2009 itibariyle şartlı
salıverilmiş 6.207 çocuk mevcuttur.
Hukuk ve emniyet alanında çalışan meslek mensupları ve kanunla ihtilafa düşen çocuklarla
ilgili çalışan diğer meslek gruplarına yönelik olarak, çocuk hakları ve çocuklara karşı duyarlı
adalet sistemleriyle ilgili eğitim programları geliştirilmiştir ve bu eğitim programlarından
Adalet Bakanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü (polis) ve diğer kurumlarca düzenli olarak
faydalanılmaktadır. Bununla birlikte, bu tür eğitimler ilgili personel için zorunlu
tutulmayabilmekte veya hizmet öncesi eğitim programlarına dahil edilmemektedir. Örneğin
başka pozisyonlardan çocuk mahkemesi hakimleri ve çocuk savcıları atanabilmekte veya tersi
olabilmekte ve bu kişiler özel eğitim almayabilmektedirler.
Hakim, savcı ve diğer adli meslek mensuplarına yönelik hizmet öncesi eğitimlerden sorumlu
olan başlıca kurum, Adalet Akademisi’dir. Akademi aynı zamanda adli personelin hizmet içi
eğitimlerini de yürütmektedir ve bu nedenle de çocuk mahkemesi hakimlerinin, savcıların ve
sosyal görevlilerin eğitiminde önemli bir rol oynayabilecek kapasitededir. Akademi, yukarıda
bahsi geçen eğitim programlarının geliştirilmesinde yer almıştır ve bu programların
kurumsallaştırılması konusunda UNICEF ile işbirliği halinde çalışmaktadır.