Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
görece zayıflığı yer almaktadır 147 . Genel bir ombudsmanlık oluşturulmasını öngören yasa<br />
2006 yılında kabul edilmiş, ancak bu yasa Anayasa Mahkemesi’ne götürüldükten sonra Aralık<br />
2008’de hiç uygulanamadan anayasaya aykırı bulunarak Mahkeme tarafından iptal<br />
edilmiştir 148 . Bu arada, Nisan 2008’de Ankara’da Türkiye Barolar Birliği (TBB) ile UNICEF<br />
tarafından AB desteklik bir konferans düzenlenmiş, bu konferansta bir çocuk ombudsmanlığı<br />
kurulması olasılıkları ele alınmıştır 149 . Bu konferansta söz alanlar, genel bir ombudsmanlık<br />
olmaksızın çocuk ombudsmanlığıyla devam etmenin mümkün olduğunu belirtmiş,<br />
ombudsmanlığın en ideal yapısı, yetkileri ve çalışma biçimi gibi konuları tartışmışlardır. Eylül<br />
2010'da yapılan Anayasa değişiklikliği ile bir kamu denetçişi (ombudskişi) kurumunun oluşturulmasının<br />
yolu açılmıştır, ancak çocuklara özgü bir kamu denetçisine yer verilmemiştir. Kamu denetçisi<br />
kurumunun kurulmasını öngören yasa tasarısının yasallaşması beklenmektedir.<br />
Meclis komitesi: Çocuk ombudsmanlığı üzerine tartışmalar, Temmuz 2008’de başlamak<br />
üzere Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (Parlamento) bir Çocuk Hakları Komitesi’nin<br />
kurulmasına vesile oldu. Mecliste çeşitli partilere mensup 8 üyeden oluşan bir komite<br />
kurulmuştur ve bu komitenin görevi de yasama, bütçe, denetim ve temsil süreçlerinde çocuk<br />
haklarını gözetmek olarak belirlenmiştir. Komite, TBMM içinde çocuklarla ilgili konular<br />
gündeme geldiğinde merkezi kaynak/yer olarak işlev görecek, bir yanda TBMM ile diğer<br />
yanda çocuklar ve sivil toplum gibi belli başlı dış aktörler arasında köprü oluşturacaktır.<br />
Komitenin, illerde UNICEF’in de desteğiyle Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu<br />
Genel Müdürlüğü (SHÇEK) tarafından kurulan komitelerle yakın işbirliği içinde çalışması<br />
öngörülmektedir. Böylece, üyelerini <strong>çocukların</strong> oluşturduğu bu komitelerin çocuk haklarının<br />
izlenmesindeki rolü güçlendirilmiş olacaktır. Meclisteki komitenin ülkedeki çocuklarla<br />
temasta olabilmesi için UNICEF’in desteğiyle bir web portalı ve diğer iletişim kanalları<br />
geliştirilmiştir. Komite halen gayrı resmi bir alt komisyon <strong>durumu</strong>ndadır; ancak gerekli<br />
işlemlerin kısa sürede tamamlanarak kendi bütçesine ve kaynaklarına sahip daimi bir komite<br />
olarak kurumsallaşması öngörülmektedir ve bu da komiteyi çok daha yetkili kılacaktır.<br />
Komite çalışmalarının etkililiği, bilgi alıp bu bilgileri değerlendirmek üzere oluşturulacak<br />
mekanizmalardan <strong>çocukların</strong> ve sivil toplumun güvenini ne kadar kazanıp desteklendiğine<br />
kadar birçok faktöre bağlıdır. Komitenin oluşturulması, ayrıca, çocuk ombudsmanlığının<br />
kurulmasına giden yolda bir adım da olabilir. Meclisin yasama görevleri sırasında getirilen<br />
düzenlemelerin çocuk haklarına ve çocuklara ilişkin diğer politikalara uygunluk açısından<br />
incelenmesi söz konusu olursa bu komite merkezi bir rol üstlenmiş olacaktır.<br />
BM Komitesi: BM Çocuk Haklarına dair Sözleşme ve bu sözleşmenin isteğe bağlı iki<br />
protokolüne taraf olan devletler, uygulamaya ilişkin olarak BM Çocuk Hakları Komitesi’ne<br />
düzenli aralıklarla rapor vermek <strong>durumu</strong>ndadırlar Komite, tüm dünyadan, taraf devletler<br />
tarafından seçilmiş uzmanlardan oluşmaktadır. Komite kendisine gelen raporları saydam ve<br />
katılımcı bir süreçte incelemekte, kaygılarını ve tavsiyelerini “sonuç gözlemleri” şeklinde<br />
kayda geçirmekte, bu gözlemler daha sonraki girişimler için rehberlik yapmaktadır. Türkiye<br />
halen ikinci ve üçüncü raporlarını bir arada BM Komitesi’ne sunma sürecindedir 150 . SHÇEK<br />
bu rapor sürecinin sorumlu kuruluşudur. Göründüğü kadarıyla SHÇEK bu rapor sürecini,<br />
daha genel olarak da çocuk hakları izlemesini temel çalışmalarından biri olarak<br />
147 Gerek bu savlara gerekse ombudsmanlık kurumunun oluşturulması sürecine ilişkin konular için: Vanessa<br />
Sedletzki/UNICEF Innocenti Araştırma Merkezi: Türkiye’de ayrı bir Çocuk Ombudsmanlığı Oluşturulması<br />
Süreci: Bir Durum Araştırması<br />
148 Mahkeme kararının gerekçesi 4 Nisan 2009 tarihli Resmi Gazetede yayınlanmıştır.<br />
149 UNICEF Türkiye: Say Yes Bülteni, Bahar 2008.<br />
150 http://www.shcek.gov.tr/Cocuk_Haklari/CocukHaklariGelisimRaporu_2-3_en.pdf ayrıca, hükümet dışı<br />
kuruluşlar ve çocuklar da Komite için alternatif raporlar hazırlamıştır.
Change language