08.06.2013 Views

türkiye'de çocukların durumu raporu

türkiye'de çocukların durumu raporu

türkiye'de çocukların durumu raporu

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

zaman ve toplumsallaşma imkânları bulamayabilmektedir. Söz konusu <strong>çocukların</strong> gelecekleri<br />

de tehlikeye düşmekte ve çocuklar kötü beslenmeden hastalıklara, kazalara, şiddet<br />

eğilimlerine, sokak yaşamına veya suça karışmaya kadar uzanan çeşitli risklerle<br />

karşılaşmaktadır. Çocuk işçiliğinin nedenleri arasında yoksulluk, sosyoekonomik ve kültürel<br />

etmenlerle birlikte yasalardaki ve denetimlerdeki boşluklar yer almaktadır. 2008 yılında,<br />

çocuk işçiliğinin en kötü biçimlerini 2015 yılına kadar ortadan kaldırmayı amaçlayan ülke<br />

ölçeğinde çok sektörlü bir strateji, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çocuk İşçiliği<br />

bölümü liderliğinde geliştirilmiştir. Strateji, sokaklarda çalışan çocuklar; küçük ve orta<br />

büyüklükteki işletmelerde tehlikeli ve ağır işler yapanlar ve mevsimlik tarım işlerinde gezici<br />

olarak çalışan çocuklara odaklanmaktadır.<br />

Yasal düzenlemeler ve izleme sistemi: Türkiye BM Çocuk Haklarına dair Sözleşme’yi 1990<br />

yılında imzalamış, 1995 yılında da onaylamıştır. Türkiye bunun dışında çocuk haklarını<br />

güvence altına alan başka uluslararası belgelere de taraftır. Medeni Kanun ve 2005 yılında<br />

benimsenen Çocuk Koruma Yasası da Çocuk Haklarına dair Sözleşme’de yer alan birçok<br />

ilkeyi yansıtmaktadır. Anayasa ve başka yasal düzenlemeler de çocukları korumaktadır;<br />

ancak, tüm <strong>çocukların</strong> haklarının güvence altına alınması ve <strong>çocukların</strong> yararının gözetilmesi<br />

için bu düzenlemelerde değişiklikler yapılması gerekmektedir. Çocukların görüş sahibi olma<br />

ve katılma hakları yeterince tanınmamaktadır ve 15-17 yaşlarındakilere diğer çocuklara<br />

sağlanan koruma her durumda sağlanmamaktadır. Çocuk hakları alanında gelinen <strong>durumu</strong>n<br />

bağımsız ve sürekli biçimde izlenmesi, henüz başlandı. Ombudsmanlık kurumunun<br />

oluşturulmasının önünde anayasal birtakım güçlükler vardır ve çocuklara özgü bir<br />

ombudsmanlık kurumunun oluşturulması çabalarını etkilemektedir. Bununla birlikte, 2008<br />

yılında TBMM’de bir çocuk hakları izleme komisyonu oluşturulmuş, bu komitenin web<br />

sayfası da 2009 yılında açılmıştır. Statüsü henüz resmiyet kazanmamış olmakla birlikte bu<br />

komite çocuklarla ve çocuklarla birlikte görev yapan profesyonellerle yakın bir işbirliğini<br />

amaçlamaktadır. Çocuk haklarındaki durum, Çocuk Haklarına dair Sözleşme’de öngörülen ve<br />

SHÇEK’in sorumlu olduğu uluslararası rapor mekanizması ve HDK’ların çalışmalarıyla da<br />

bir ölçüde izlenmektedir.<br />

Çocuklar için ortaklıklar<br />

Ortaklık fırsatları: Yalnızca hükümetlerin değil özel sektörün ve sivil toplumun da yer<br />

aldıkları ortaklıklar ve işbirliği, küresel kalkınma stratejilerinde artık merkezi bir rol<br />

oynamaktadır. Orta gelir düzeyinde ve AB üyeliğine aday bir ülke olarak Türkiye’de çocuklar<br />

söz konusu olduğunda hükümetin yaptığı işleri tamamlayıcı amaçlara ve/veya kaynaklara<br />

sahip birçok kurum ve kuruluş vardır. Türkiye aynı zamanda çeşitli uluslararası kuruluşların<br />

üyesi/ortağı <strong>durumu</strong>ndadır. Tüm tarafların ortak amaçlar doğrultusunda etkin bir işbirliğine<br />

girmeleri <strong>durumu</strong>nda tekrarlardan ve karışıklıklardan kaçınılabilir, bilgi ve deneyimler<br />

paylaşılabilir; amaçlar, politikalar ve programlarda daha geniş bir duyarlılık ve sahiplenme<br />

sağlanabilir. Böylece, Türkiye’de <strong>çocukların</strong> refahında daha kalıcı ilerlemeler sağlanması<br />

mümkün olabilir. UNICEF bu alanlarda ilgilileri bir araya getirme ve eşgüdüm sağlama<br />

rolünü üstlenebilir.. Nitekim bugün UNICEF’in TC Hükümeti ile olan işbirliği programları,<br />

bir dizi hükümet kuruluşunun yanı sıra uluslararası, özel ve hükümet dışı kuruluşlarla da<br />

ortaklıklar öngörmektedir.<br />

Bilgi ortakları, sivil toplum ve özel sektör: Türkiye’deki üniversiteler ve araştırma<br />

merkezleri araştırma ve uygulama alanında önemli bir kapasiteye sahiptir; ancak bu<br />

kurumlardan çocuk hakları alanında henüz yeni yararlanılmaya başlamıştır. Hükümet dışı<br />

kuruluşlar bugün çocuk haklarına ilişkin tanıtım-savunu çalışmaları yürütmekte, toplum

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!