You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
kapsamaya başlamıştır. 125 2005 ve 2007 yıllarında İzmir’deki bir rehabilitasyon merkezine<br />
başvuran ergenler üzerinde yapılan bir araştırma, “esrar ve ecstasy kullanımında ciddi bir<br />
artış olduğuna” işaret etmektedir. 126 Basında yer alan haberler, diğer araştırmalar, yetkililerce<br />
yapılan açıklamalar, yargı süreçlerine ilişkin elde edilen bilgiler, polis bilgileri ve bu belge<br />
hazırlanırken kendileriyle görüşülen çocuklar ve gençlere göre, söz konusu maddeler<br />
kolaylıkla bulunabilmekte, kullanım ergenlik döneminde başlamakta ve coğrafi olarak giderek<br />
yaygınlaşmaktadır. Alışkanlığın nedenleri de sonuçları da diğer ülkelerde görülenlere<br />
benzerdir sağlıksız ilişkiler, okulda başarısızlık, dışlanmışlık, suç, ciddi sağlık sorunları, vb.<br />
Erkekler bu alışkanlıklara kızlara göre daha yatkın görünmektedir. Denetimlerin güç olduğu<br />
kalabalık iç kent merkezlerinin büyümesi ve gelişmekte olan ülkelerde sentetik madde<br />
üretiminin yaygınlaşmakta olabileceğine ilişkin tespitler 127 Türkiye’deki <strong>çocukların</strong> bu alanda<br />
artan bir riskle karşı karşıya kalabileceğine işaret etmektedir. Sağlık Bakanlığı’nın hedeflediği<br />
dörder yılı ara ile yapılan ESPAD araştırmaları 2007 yılında Türkiye’de<br />
gerçekleştirilememiştir. Oysa ülke ölçeğindeki ESPAD araştırması gibi, özellikle çocuklara<br />
arasında madde kullanımının daha sık ve zamanında izlenmesini sağlayacak çalışmalara<br />
ihtiyaç vardır. Damardan enjeksiyon yoluyla HIV/AİDS’e yakalanan herhangi bir genç veya<br />
çocuk bilgisi yoktur. Bu da HIV/AİDS’in Türkiye’de çok yaygın olmaması ve bu ülkede<br />
damardan uyuşturucu alımının hastalığın yayılmasında büyük bir paya sahip olmamasının bir<br />
yansımasıdır..<br />
Sokakta yaşayan ergenler: Tiner ve bali gibi bağımlılık yaratıcı maddelerin kullanımı büyük<br />
kentlerde sorun olmaya devam etmektedir ve burada söz konusu olanlar genellikle sokakta<br />
yaşayan ve çalışan çocuklardır. Sokaklarda yaşayıp 2004 ve 2006 döneminde Sosyal<br />
Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu (SHÇEK) hizmetleriyle ulaşılan <strong>çocukların</strong> yaklaşık<br />
yarısının madde kullandığı belirlenmiştir. Bu nedenle, sokaklarda yaşayan çocuklar genellikle<br />
‘tinerci’ olarak tanımlanmakta, tehlikeli veya anti-sosyal sayılmaktadır. Çoğu büyük kentlerde<br />
olmak üzere sokakta yaşayan binlerce çocuğun varlığı, 1990’ların ikinci yarısında ve 2000’li<br />
yılların başında kamuyu ilgilendiren bir sorun haline gelmiş, 2004-2005 döneminde de bu<br />
konuda bir meclis komisyonu araştırması yapılmıştır. Görüldüğü kadarıyla sorun yoksulluk, iç<br />
göç ve kimi durumlarda da aile içi şiddet veya evdeki ve okuldaki kimi sorunlarla ilgilidir.<br />
2005 yılından başlayarak, STK’ların çalışmalarının yanı sıra, SHÇEK eşgüdümündeki yeni<br />
bir hizmet modeli kapsamında bu çocuklara destek ve rehabilitasyon hizmetleri<br />
sağlanmaktadır. Bugünkü <strong>durumu</strong>n belirlenmesi içinse objektif bir araştırmaya gerek vardır.<br />
Uyuşturuculara karşı duyarlılık, önleme ve rehabilitasyon<br />
Türkiye’de uyuşturucu kullanımına karşı mücadelede eşgüdüm görevini üstlenen kurum, Emniyet Genel<br />
Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığına bağlı Türkiye Uyuşturucu ve<br />
Uyuşturucu Bağımlılığı İzleme Merkezi’dir (TÜBİM). TÜBİM, AB’nin Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığı İzleme<br />
Merkezi’nin (EMCDDA) Türkiye’deki ulusal odak noktasıdır ve TÜBİM burada yıllık raporlar sunmaktadır. Türkiye<br />
EMCDDA’ya 2007 yılında üye olmuştur. TÜBİM 2006 yılında Türkiye’de uyuşturucu ve uyuşturucu bağımlılığına<br />
karşı mücadele ile ilgili ilk ulusal politikasını ve strateji belgesini, 2007 yılında da ilk eylem planını hazırlamıştır.<br />
Sağlık kesiminde ve üniversitelerde, uyuşturucu veya başka maddeler kullanan (veya alkol bağımlısı) çocuklara<br />
yönelik yataklı ve ayakta rehabilitasyon hizmetleri verilmektedir. Çocuklar veya aileleri bu hizmetlere kendileri<br />
başvurabilecekleri gibi çocuk adalet sistemi veya sosyal hizmetler tarafından yönlendirilebilmektedir. Mevcut 19<br />
merkezden üçü çocuklar ve ergenler üzerinde odaklanmakta, ikisinde ise bu yaştakilere özel ayrı bölümler<br />
125 Kültegin Ögel, Sevil Taner, Ceyda Y. Eke: 10. Sınıf öğrenciler arasında sigara alkol ve uyuşturucu kulanı<br />
yaygınlığı: İstanbul Örneklemi, Bağımlılık Dergisi 2006;7:18-23<br />
126 Z Yüncü, AT Bayram, E Altıntoprak, SA Akgür, H Coşkunol, C Aydın, M Tamar: Ergen Bağımlılık<br />
Merkezine Başvurularda Tercih edildiği Belirtilen Maddelere ilişkin Değerlendirme, Yıllara Göre, Bağımlılık<br />
Dergisi 2008;9(2):78-83<br />
127 Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Dairesi: Dünya Uyuşturucu Raporu 2009
Change language