You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
danışmanlara (yüzde 11,7) işaret edilmektedir. Okul, verilecek hizmetler için tercih edilen<br />
yerken, yanıt verenlerin yalnızca yüzde 6’sı tercih ettikleri bilgi kaynağı olarak öğretmenleri<br />
belirtmiştir. 120 . Bu durum, eğitim kurumları ile sağlık kurumlarının bilgi ve danışmanlık<br />
hizmetlerinde işbirliği yapmaları gerekliliğini vurgulamaktadır. Bilgi, farklı yaş gruplarından<br />
<strong>çocukların</strong> ihtiyaçları doğrultusunda örgün eğitim müfredatında yer almalı, bilgilendirme de<br />
erken yaşlardan başlamalıdır. Cinsellik eğitimi okullarla sınırlı kalmamalıdır: cinsellik ve<br />
üreme sağlığı alanlarındaki doğru bilgilerin ebeveynlerden çocuklara aktarılabilmesi için<br />
kampanyalara ve ebeveyn eğitim hizmetlerine de ihtiyaç vardır. Okul dışı ergenler söz konusu<br />
olduğunda ise gençlik merkezleri, hükümet dışı kuruluşlar ve akran eğitimi uygun kanallar<br />
olabilir.<br />
İçki ve sigara: Alkol tüketimi ve sarhoşluk Türkiye’de batılı ülkelere göre çok daha az<br />
görülmektedir; ancak yine de toplumun çeşitli kesimlerinde bu tür durumlara<br />
rastlanmaktadır.Oranlar konusunda farklı bilgiler verilmekle birlikte, bundan çocuklar da<br />
etkilenmektedir. 2007 yılında yapılan bir araştırmaya göre 121 15-19 yaş grubundan erkeklerin<br />
yüzde 22’si ve aynı yaş grubundan kızların yüzde 7’si son üç ay içinde en az bir kez alkol<br />
almıştır. Bu <strong>çocukların</strong> (özellikle kızların) kentlerde yaşayan ve daha üst sosyoekonomik<br />
statüden kişiler oldukları söylenebilir. Türkiye’de en başta sigara olmak üzere tütün kullanımı<br />
yaygındır ve ayrıca nargile de içilmektedir. Yetişkin erkekler arasında sigara kullananların<br />
oranı yüzde 60-65 ile dünyadaki en yüksek oranlar arasındadır ve yetişkin kadınların da yüzde<br />
20-24’ü sigara içmektedir 122 . 2003 yılındaki bir araştırmaya 123 göre ergenler arasında sigara<br />
alışkanlığı da batı toplumlarına göre daha yaygındır ve gençler bu alışkanlığı genellikle 15 yaş<br />
civarında edinmektedir. Ancak, bu yaşlardaki tiryakilik ailelerin karşı çıkması nedeniyle<br />
kesintili olabilmektedir. 2007 yılındaki araştırmaya göre 15-19 yaşlarındaki erkeklerin yüzde<br />
28,6’sı ve aynı gruptan kızların yüzde 12,9’u sigara içmektedir - 20-24 yaş grubundakilere<br />
göre çok daha düşük oranlar. 15-19 yaş grubuna yönelik ‘sigarayı bırak’ kampanyaları bu<br />
bakımdan etkili olabilir. Türkiye DSÖ Tütün Kontrol Çerçeve Sözleşmesi’ni 2004 yılında<br />
onaylamıştır ve ilgili yasal düzenlemeler de sıkılaştırılmıştır. Böylece tütün ürünlerinin<br />
bileşimi, <strong>çocukların</strong> kullanımına ve satın almasına getirilen sınırlamalar, ürünlerde kullanılan<br />
sağlık uyarıları ve kamuya açık kapalı mekânlarda sigara yasağıyla bugün Türkiye Avrupa’ya<br />
daha çok yaklaşmıştır. Kapalı kamusal alanlarda sigara kullanılması 2008-09 yıllarında<br />
yasaklanmıştır. Ancak, bu girişimlere ve sigaranın sağlığa zararlarının bilinmesine karşın<br />
alışkanlık hala belirgin biçimde sürmektedir.<br />
Uyuşturucular ve madde bağımlılığı: Uyuşturucu veya bağımlılık yaratıcı maddeler<br />
kullanan veya riskli davranışlara yönelen ergenlerin sayısının arttığı söylenebilir. 2003 yılında<br />
Sağlık Bakanlığı ile UNDOC tarafından 6 kentte gerçekleştirilen ESPAD 124 araştırmasına<br />
göre Türkiye’de lise öğrencilerini yüzde 4’ü esrar kullanmıştır; Avrupa’da ise bu oran yüzde<br />
21'dir. Bu arada lise öğrencilerinin yüzde 3’ü yasa dışı başka ilaçlar, yüzde 4’ü içe çekilen<br />
uçucu maddeler ve yüzde 3’ü de doktor reçetesi olmadan sakinleştirici ve yatıştırıcı<br />
kullanmıştır. Ancak, 15-17 yaş grubu arasında 2004 yılında İstanbul’da yapılan bir<br />
araştırmaya göre yasa dışı veya normal madde kullanımı daha yaygındır ve başta ecstasy<br />
olmak üzere bu tür maddelerin kullanımı yaygınlaşarak daha geniş sosyoekonomik grupları<br />
120 Nüfusbilim Derneği/UNDP: 2007 Türkiye Gençlik Cinsel ve Üreme Sağlığı Araştırması Özet Raporu, 2007.<br />
121 Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA)/Nüfus Derneği: 2007 Türkiye Nüfus Derneği: 2007 Türkiye<br />
Gençlik Cinsel ve Üreme Sağlığı Araştırması<br />
122 Dünya Sağlık Örgütü (WHO): Tütün Atlası<br />
123 Türkiye’de Uyuşturucu Bağımlılığı 2003 UNODC Ülke Değerlendirmesi<br />
124 Avrupa Konseyi/İsveç Alkol ve Uyuşturucu Enformasyon Konseyi: Alkol ve Uyuşturucularla ilgili Avrupa<br />
Okul Araştırma Projesi (ESPAD)
Change language