Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Çocuklara yönelik şiddet<br />
Son güncellenme tarihi: 5 Nisan 2010<br />
Giderek yaygın kabul gören küresel bir konu: Türkiye’de büyüyen çocuklar şiddetle<br />
kuşatılmışlardır. Kimi yerel özellikler taşısa bile bu sorun sadece Türkiye’ye özgü değildir.<br />
Son dönemde dünyanın çeşitli yerlerinde yapılan araştırmalar, hemen hemen tüm <strong>çocukların</strong><br />
evlerinde, okullarında ve içinde yaşadıkları topluluklarda şiddete tanık olduklarını, üstelik çok<br />
sayıda çocuğun bu olgudan doğrudan etkilendiğini göstermektedir. Şiddet fiziksel, cinsel veya<br />
duygusal olabilir. Erken dönem çocuklukta şiddete maruz kalma henüz yeni olgunlaşan beyni<br />
etkileyebilirken, hangi yaştan olurlarsa olsunlar <strong>çocukların</strong> uzun süre şiddete maruz kalmaları<br />
uzun süreli sağlık sorunlarına yol açabilir. Sıklığına ve şiddetine bağlı olmak üzere şiddet<br />
ayrıca <strong>çocukların</strong> kendilerini ifade yeteneklerini, okul performanslarını, sosyalleşmelerini, öz<br />
saygılarını ve genel olarak duygusal anlamdaki sağlıklarını olumsuz etkileyebilir. Şiddete<br />
maruz kalan <strong>çocukların</strong>, daha sonraki yaşamlarında madde bağımlılığı, erken/riskli cinsel<br />
etkinlik, huzursuzluk ve depresyon, çalışma yaşamında eksiklik, bellek sorunları gibi<br />
durumlarla karşılaşma olasılıkları daha yüksektir. Böylece, şiddetin yol açtığı insani ve<br />
toplumsal maliyet bir kuşaktan sonrakine aktarılmaktadır. 94<br />
Ev içi şiddet: Türkiye’de 2006 yılında yapılan bir araştırmaya 95 göre, 3-17 yaş grubundan<br />
çocukları olan babaların yüzde 17’si ile annelerin yüzde 35’i cezalandırma amacıyla<br />
<strong>çocukların</strong>ı ara sıra (çoğu durumda “bazen”) dövdüklerini kabul etmiştir. Aralarında “şiddet”<br />
olarak nitelenebilecek başka cezalandırma biçimlerine başvuranlar da vardır. Örneğin,<br />
annelerin yüzde 10’u son bir yıl içinde <strong>çocukların</strong>ı bir odaya kapatmıştır. Benzer biçimde,<br />
2008 yılında yapılan bir araştırmada 96 , tüm bölgelerden toplam 12 ildeki ana babalara<br />
<strong>çocukların</strong>a nasıl disiplin uyguladıkları sorulmuştur. Verilen yanıtlara göre ana babaların<br />
yüzde 9,3’ü fiziksel ceza uygulamakta, yüzde 7,3’ü <strong>çocukların</strong>ı “korkutmakta”, yüzde 31,8’i<br />
de <strong>çocukların</strong>a bağırmakta veya yüksek sesle azarlamaktadır. Annelerin üniversite mezunu<br />
olmaları <strong>durumu</strong>nda fiziksel cezalandırma daha az görülmektedir. Ana babalar <strong>çocukların</strong>a<br />
uyguladıkları şiddeti “disiplin ve “kontrol” şeklinde gerekçelendirmekte, <strong>çocukların</strong> disiplin<br />
altına sokulmasında şiddetin yararlarına atıfta bulunan atasözleri hala dillerde dolaşmaktadır.<br />
Dezavantajlı kesimlerden gelen ve aile eğitimi kurslarına katılan ana babalar <strong>çocukların</strong>ı<br />
sıklıkla dövmediklerini ve onlarla nasıl konuşulacağını öğrendiklerini bildirmektedir. Bunlar<br />
da göstermektedir ki, ana babaların sürekli eğitilmeleri ve bilinç ve duyarlılık geliştirme<br />
çalışmaları ailede şiddetin azaltılmasında önemli bir rol oynayabilmektedir.<br />
Şiddet: Çocuklar ne diyor<br />
Şiddetin sonuçları: Çocuğun zihinsel sağlığı bozulur. Çocuk sosyalleşemez. Çevresine zarar verir ve kendisinin<br />
maruz kaldığı şiddeti başkalarına yansıtır. Kendine güvenini yitirir, yaşama yüz çevirir, hayattan hoşlanmaz ve<br />
depresif özellikler geliştirir. [Şiddet] fiziksel hasara neden olabilir ve çocukta kalıcı izler bırakabilir. Çocuk<br />
büyüdüğünde, kendi başına nasıl gelmişse, kendisi de şiddet ortamını aynı yoldan bu kez geleceğe aktarır.<br />
Şiddete maruz kalan çocuk bu yüzden evini terke, sokaklarda çalışmaya ve yaşamaya, madde bağımlılığına<br />
yönelebilir. Çocuk, maruz kaldığı fiziksel zarar yüzünden düşlerinden vazgeçebilir.<br />
Önerilen çözümler: Okullarda şiddetle ilgili seminerler düzenlenerek <strong>çocukların</strong> şiddetin yol açtığı zararları<br />
öğrenmeleri ve şiddetten uzak durmaları sağlanabilir. Şiddet genellikle aile ortamlarında ortaya çıktığından<br />
94<br />
BM Çocuklara Yönelik Şiddet Araştırması /Çocuklara Yönelik Şiddet Dünya Raporu, 2006;<br />
UNICEF/Parlamentolar arası birlik: Çocuklara yönelik şiddetin ortadan kaldırılması<br />
95<br />
Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü /Türkstat: Aile Yapısı Araştırması<br />
96<br />
UNICEF Türkiye/Genar: Türkiye EtkiliÇocuk Yetiştirme Eğitimi üzerine bilgi/tutum/beceri araştırması<br />
kantitatif sonuçları taslak <strong>raporu</strong>
Change language