Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
görevlilerinin çok aktif oldukları, sosyoekonomik özellikleri değişken kimi illerde güçlü<br />
olduğu görülmektedir. Bu arada, ilkokul öncesi eğitime katılan kız çocuk sayısı erkeklerden<br />
biraz daha azdır. Milli Eğitim Bakanlığı 2009-2010 ders yılı için 3-5 yaş grubu okullaşma<br />
oranlarını erkekler için % 27,34, kızlar için de %26,4 olarak belirlemiştir. 4-5 yaş grubu<br />
içinse bu oranlar sırasıyla %39,17 ve %37,91’dir.<br />
İlkokul öncesi eğitimde yaygınlaşma: Milli Eğitim Bakanlığı ilkokul öncesi eğitimi<br />
evrenselleştirmeyi amaçlamaktadır. Öncelik, 60-72 ay yaş grubuna verilmektedir ve bu yaş<br />
grubunda okullaşma şimdiden yüzde 50’ye ulaşmıştır. 2009-2010 ders yılı itibarıyla Bakanlık<br />
81 ilden 32’sinde bu yaş grubunun tamamının okullaşmış olacağını ummaktadır. Bunlar<br />
çoğunlukla okullaşma oranlarının halen yüksek olduğu daha küçük illerdir ve Türkiye’de 60-<br />
72 ay yaş grubundan <strong>çocukların</strong> yalnızca yüzde 12’si bu illerdedir. Bununla birlikte Bakanlık<br />
2014 yılına kadar ulusal okullaşma oranını 60-72 ay yaş grubu için yüzde 100’e, 36-72 ay yaş<br />
grubu için de yüzde 50’ye çıkarma niyetindedir. İlkokul öncesi eğitimin bu şekilde<br />
yaygınlaşması, yatırım harcamalarında önemli bir artışı gerektirmektedir. Çocuklara uygun<br />
hizmet verebilecek tesisler ancak böyle kurulabilecektir. Yeni inşa edilen anaokulu ve ana<br />
sınıfı sayısı son yıllarda azalmaktadır (2004’te 884’ten 2008’de 505’e). Tahminlere göre<br />
hükümetin amaçlarına ulaşılabilmesi için her yıl eğitime 150-200 bin kadar çocuğun katılması<br />
gerekmektedir. Bu da hizmet sunumunun ötesinde, erken dönem çocukluk gelişiminin ve<br />
eğitiminin öneminin daha fazla kavranmasını gerektirir. Okul öncesi programlara<br />
katılanlardan alınan aylık 50 TL’nin de kaldırılması veya sübvanse edilmesi gerekebilir. Milli<br />
Eğitim Bakanlığı için UNICEF adına yapılan yeni bir araştırma, ana babaların ve başkalarının<br />
okul öncesi eğitime ilişkin görüşleri genel olarak olumluyken, kimi ailelerin <strong>çocukların</strong>ı<br />
ekonomik nedenlerle okula göndermeyebileceklerini göstermektedir. Ekonomik nedenler<br />
dışında, çocuğun böyle bir katılım için “çok küçük” görülmesi, bu dönemde asıl rolün anneye<br />
düştüğü inancı veya okula ve ulaşıma ilişkin kaygıların, ailelerin <strong>çocukların</strong>ı okul öncesi<br />
eğitime göndermemelerine neden olabileceği anlaşılmaktadır 71 . AB destekli yeni bir proje<br />
olan “Okul Öncesi Eğitimin Güçlendirilmesi” projesinin, talebi harekete geçirerek ve<br />
katılımın önündeki engelleri asgariye indirecek topluluk temelli bir hizmet modeli geliştirerek<br />
dezavantajlı topluluklardan ailelerin okul öncesi eğitime erişimini artırması beklenmektedir.<br />
İlkokul öncesi eğitimde kalite: İlkokul öncesi eğitimin yaygınlaşmasının verilen hizmetin<br />
kalitesinin düşmesiyle sonuçlanması olasılığı göz ardı edilmemelidir.. 2008-2009’daki artışın<br />
yüzde 82’sinin ilköğretim okullarına ek ana sınıflarında gerçekleşmesi soru işaretleri<br />
yaratmaktadır. Çünkü bu sınıflarda 38 öğrenciye bir öğretmen düşerken anaokullarında bu<br />
oran 26’ya birdir. Hükümet, öğrenci /öğretmen oranında herhangi birlumsuzlaşma<br />
yaşanmaksızın okul öncesi eğitimle ilgili hedeflerine ulaşmak istiyorsa, 30 bin yeni<br />
öğretmenin daha görevlendirilmesi gerekecektir. İlkokul öncesi eğitimin tüm çocukları<br />
kapsamasına ayrıca asgari standartlara uyumun izlenebileceği ve öğretimde kalitenin tüm<br />
ortamlarda güvence altına alınabileceği bir sistemin de eşlik etmesi gerekir.<br />
Ana dil konusu<br />
İlköğretime geçiş, anadilleri Türkçe olmayan çocuklar için özellikle güç olabilir. Türkiye’de ilköğretim<br />
sisteminde tek eğitim dili Türkçedir ve ana dilleri Türkçe olmayan çocuklar bu alanda herhangi bir ek destek<br />
almamaktadır. Kaldı ki bu <strong>çocukların</strong> önemli bir bölümünün, coğrafi dağılımlarına bakılırsa,<br />
evde en az bilişsel uyarı alan çocuklarımızın arasında yer almaları ve bu nedenle de okul<br />
yaşamına iyi hazırlanamamaları olasılığı yüksektir. Çocukların bu <strong>durumu</strong>, eğitim sisteminin<br />
bütün kademelerinde tekrarlananı kalıcı bir dezavantaja dönüşmesi olasıdır.İlköğretimde okul<br />
71 Eduser Danışmanlık Hizmetleri: Okul Öncesi Eğitimde Bilgi, Tutum ve Pratik Araştırması 2009
Change language