Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Annelerin eğitim düzeyleri 63<br />
Kaynak: Hanehalkı İşgücü Araştırmasından Hesaplanmıştır 2008.<br />
Ana babaların bilgi ve becerileri: Ana babaların küçük <strong>çocukların</strong>ın sağlığında ve<br />
gelişiminde oynadıkları rol ne kadar vurgulansa yeridir. Annenin eğitim düzeyi ile bebek<br />
ölümü olasılığı arasındaki güçlü ilişki Nüfus ve Sağlık<br />
Araştırması (NSA)tarafından ortaya konulan güçlü<br />
ilişki, bu gerçeğin en çarpıcı göstergesidir. Anne<br />
babanın eğitim düzeyinin aynı zamanda çocuğa<br />
sunulan gelişim desteğinin de önemli bir belirleyicisi<br />
olduğu söylenebilir. Ne var ki, Türkiye’deki çocuklar<br />
bu açıdan pek şanslı değildir. 15-49 yaş grubu<br />
kadınlar arasında yalnızca yüzde 30’luk bir bölüm 5<br />
yıldan daha uzun süre eğitim görmüştür ve yüzde<br />
18’inin eğitimi 5 yıldan da kısadır. Eğitim ve<br />
okuryazarlık göstergeleri genç kadınlar arasında biraz<br />
daha iyi olsa bile, doğuda ve kırsal alanlarda çok<br />
çocuk sahibi olma olasılıkları yüksek kadınlar<br />
Ana babaların bilgi ve kapasiteleri<br />
ile çocuk yetiştirme eğitiminin ve<br />
çocuk bakım hizmetlerinin kapsamı<br />
halen çok sınırlıdır. Yeterli<br />
kurumsal düzenlemeleri, politika<br />
taahhütlerini ve ilgili bütçeyi içeren<br />
kapsayıcı bir erken dönem çocuk<br />
gelişimi politikası<br />
bulunmamaktadır.<br />
arasında bu göstergeler daha düşüktür. 64 Yakınlarda AB’nin finansmanıyla UNICEF<br />
tarafından gerçekleştirilen bir araştırma, küçük çocuklara sağlanan bilişsel uyarımın düzeyi ile<br />
ilgili kanıtlar sunmaktadır 65 . Buna göre kendilerine soru yöneltilen ana babaların yalnızca<br />
yüzde 50’si çocuklarıyla en azından “çoğu kez” oynadıklarını belirtmiştir. Toplam 12 ilden<br />
beşinde çocuklarıyla bu şekilde oynayan ana baba oranı yüzde 50’nin altında kalmaktadır ve<br />
bu illerin hepsi de ülkenin doğusunda veya güneydoğusundadır. Araştırma kapsamındaki ana<br />
babalardan yalnızca yüzde 38’i <strong>çocukların</strong>a masal/öykü okumakta, ancak ana babaların yüzde<br />
62’si bir kitaptaki resimlerden hareketle çocuğuna öykü anlattırma yolunu denememektedir.<br />
Ana babaların erken dönem uyarımın öneminden haberdar olmadıkları açıktır. Dahası, bilişsel<br />
uyarımın yetersizliği genellikle diğer dezavantajlılık kaynaklarıyla örtüşmektedir. Örneğin<br />
burada sözü edilen etkileşim ve uyarımla ilgili göstergelerin hepsi, annelerin daha az eğitimli,<br />
ailelerin ise daha büyük olduğu Doğu illerinde daha kötü durumdadır. Bu erken uyarımı<br />
63 Bu sayı, <strong>çocukların</strong> yüzdesi olarak annelerin eğitim düzeyini göstermektedir. Örneğin, Türkiye’deki<br />
<strong>çocukların</strong> yüzde 24’ünün annesi okuryazar değildir; <strong>çocukların</strong> yüzde 4’ünün annesi üniversite mezunudur.<br />
Şekil, annelerin eğitim düzeyini çocuklara göre yüzde olarak vermektedir.<br />
64 Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü: Demografi ve Sağlık Araştırması 2008<br />
65 UNICEF Türkiye: Okul Öncesi Eğitimde Bilgi, Tutup ve Pratikler, 2008
Change language