Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Erken dönem çocukluk gelişimi, okula hazırlık ve ilköğretim<br />
Son güncellenme tarihi: 5 Nisan 2010<br />
Erken dönem çocukluğun önemi: Erken dönem çocukluğun herhangi bir kişinin yaşamında<br />
taşıdığı önem konusunda yaygın bir görüş birliği vardır 57 . Çocuğun bilişsel ve duygusal<br />
gelişiminin büyük bölümünün tamamlandığı dönemdir. Çocuğun gelişimi, büyük ölçüde, bu<br />
yılların nasıl geçtiğine bağlıdır. Sağlık ve yeterli beslenmeyle eşleştiğinde, destekleyici bir<br />
duygusal ortam ile yeterli ve gerekli uyarım, dil ve sosyal becerileri, öz saygıyı ve okulda<br />
başarıyı beraberinde getirmektedir. Buna karşılık sağlığı iyi olmayan, erken dönemde yeterli<br />
bakımı ve uyarımı alamayan <strong>çocukların</strong> yavaş<br />
öğrenmeleri, psikolojik sorunlarla karşılaşmaları<br />
ihtimali daha fazladır. BM Çocuk Hakları Komitesi,<br />
1995 yılında çoçukların erken dönem hakları<br />
konusunda bilgi yetersizliği gidermek amacıyla<br />
açıkladığı 7 sayılı Genel Görüşünde şu noktaya<br />
değinmektedir: “Çocuk haklarının erken dönemde<br />
yaşama geçirilmesi, daha ilerideki yıllarda ve ergenlik<br />
döneminde kişisel, sosyal ve eğitimle ilgili<br />
güçlüklerin önlenmesinin en etkili yoludur.” 58 . O<br />
zamandan bu yana, erken çocukluk döneminde<br />
yaşanan travmanın, kanser dahil olmak üzere<br />
yetişkinlik dönemindeki hastalıkları tetikleyebileceği<br />
bile belirtilmiştir 59 . Tüm bu nedenlerle, erken yaşlarda<br />
çocuklara yapılacak yatırımın, daha sonraki yıllarda<br />
yapılacak yatırımlara göre çok daha fazla getiri<br />
sağladığı bilinmektedir 60 . Üstelik dezavantajlı<br />
koşullarda yaşayan çok küçük <strong>çocukların</strong> bakımına ve<br />
eğitimine yönelik programların uygulanması giderek<br />
bir “eşitleyici” olarak görülmektedir: Bu<br />
programlardan yararlanabilen <strong>çocukların</strong> gelecekte<br />
akranlarının gerisine düşme riski azalmakta, başarı<br />
şansı artmakta, yoksulluk ve diğer sosyal dışlanma<br />
biçimlerine maruz kalma olasılığı düşmekte; böylece onlar da kendi <strong>çocukların</strong>a daha elverişli<br />
ortamlar yaratmaktadır. Kısacası, erken dönem çocukluk gelişimi ve eğitimi programları,<br />
okula hazır olma , <strong>çocukların</strong> potansiyellerine tam ulaşabilmeleri ve daha eşitlikçi bir toplum<br />
açısından belirleyici önem taşımaktadır. Türkiye’de, bilişsel uyarım ve gelişmenin<br />
değerlendirilmesine yönelik veriler Koç Üniversitesi tarafından toplanmıştır (Türkiye’de<br />
Erken Dönem Çocukluk Gelişim Ekolojileri Araştırması – TEÇGE) 61 . İlk analizler, bilişsel<br />
öğrenme sürecine yönelik girdilerin, örneğin dil uyarımı ve öğrenme materyallerinin<br />
bulunabilirliğinin sosyoekonomik statü gruplarına göre önemli farklılıklar gösterdiğini ortaya<br />
koymaktadır – bilişsel gelişim test sonuçları da bu <strong>durumu</strong> doğrulamaktadır. 62<br />
57 Örneğin bakınız: www.unicef.org/earlychildhood and www.bernardvanleer.org<br />
58 Bakınız: http://www2.ohchr.org/english/bodies/crc/docs/AdvanceVersions/GeneralComment7Rev1.pdf<br />
59 Shoinkoff, Boyce ve McEwen: Nörobilim, Moleküler Biyoloji ve Sağlıkta Eşitsizliklerin Çocukluktaki<br />
Kökenleri, Journal of the American Medical Association, Haziran 3 2009.<br />
60 Nobel ödüllü iktisatçı James Heckman tarafından geliştirilen “Heckman eğrisi”.<br />
61 Veriler için: at www.tecge.org.<br />
62 Dünya Bankası, 2009, sayfa 17.<br />
Azalan doğum hızı nüfus içindeki<br />
küçük çocuk sayısını da<br />
azaltmaktadır ve bu ilk yıllarında<br />
çocuklara yatırım için daha fazla<br />
kaynak ayrılması fırsatları<br />
yaratmaktadır. Bilindiği gibi bu<br />
yıllar çocuğun gelişimi ve<br />
gelecekteki refahı açısından<br />
yaşamsal önemdedir. Ayrıca, düşük<br />
akademik başarı yüzünden bir<br />
kuşaktan kuşağa aktarılan fırsat<br />
eşitsizliklerinin azaltılması da gene<br />
bu sayede mümkün olabilecektir.
Change language