Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
sürece aile hekimliği sistemine geçiş eşlik<br />
etmektedir. Aile hekimlerinin sorumlulukları<br />
genişletilmiştir ve şimdi bu hekimlerden gebelik ve<br />
erken çocukluk dönemlerinde entegre anne-çocuk<br />
izleme hizmeti vermeleri beklenmektedir. Aile<br />
hekimlerinin anneler ve çocuklardan düzenli olarak<br />
bilgi toplamaları gerekmektedir. Böylece, çocuğun<br />
bilişsel ve psiko-sosyal gelişimi yakından<br />
izlenebilecektir. Bunun potansiyel yararlarından biri<br />
de, tarama programlarının genişletilip<br />
yaygınlaştırılmasıyla engelli <strong>çocukların</strong> belirlenmesi<br />
ve sevklerinin yapılması olacaktır. Böylece kız ve<br />
erkek çocuklar ihtiyaç duydukları tedavileri<br />
zamanında almalarının ötesinde, halk sağlığı<br />
politikalarına ve eğitimine yön verecek veriler de<br />
toplanabilecektir. Dahası, aile hekimliği sistemi ana<br />
babaların ve dolayısıyla toplumun eğitilmesi için bir<br />
kanal da sağlayabilecektir. 2009 yılında aile<br />
hekimliği 81 ilin 40’ında uygulanmaktadır ve 2010<br />
yılı sonunda bu sistem illerin tamamını<br />
kapsayacaktır. Burada başlıca başarı faktörleri aile<br />
hekimliği pratisyenlerine yeterli eğitim ve desteğin<br />
sağlanması, veri toplama ve geliştirme alanında<br />
etkili yöntemlerin geliştirilmesidir.<br />
Sağlık sistemindeki dönüşümün çocuklar ve ergenler açısından sonuçları<br />
Bağışıklama gibi temel halk sağlığı<br />
programları belirli bir başarı ve<br />
sürdürülebilirlik düzeyine ulaşmıştır.<br />
Gelinen bu noktada çocuklara<br />
yönelik ulusal halk sağlığı politikası<br />
geniş bir alana yayılan konuları ede<br />
almak <strong>durumu</strong>ndadır. Bu konular ek<br />
besleme, çocuk yaralanmaları ve<br />
kazalar, H1N1 epidemisi veya obezlik<br />
gibi yaşam tarzıyla ilgili koşullar yer<br />
almaktadır.<br />
Yeni getirilen aile hekimliği sistemi,<br />
her yaştan <strong>çocukların</strong> muayenesi ve<br />
tedavisi, çocuklara daha bütüncül bir<br />
davranış, engellilik durumlarını<br />
erken yaşlarda belirleme, sağlık<br />
politikası için veri derleme ve aileleri<br />
bilgilendirme açısından fırsatlar<br />
sunmaktadır. Bununla birlikte,<br />
bunun için yönetim, eğitim ve<br />
eşgüdüm bakımından iyileştirmeler<br />
gerekmektedir.<br />
Tedavi hizmetlerinde artan hükümet<br />
harcamalarına karşın<br />
kamusal/önleyici sağlık<br />
harcamalarına düşük bütçe ayrılması<br />
Türkiye’de halk sağlığı sistemi 2003 yılından bu yana Hükümet tarafından “Sağlıkta Dönüşüm” adı verilen bir<br />
programla önemli bir reform süreci geçirmektedir. Bu program çerçevesinde Hükümet tüm çalışanlardan prim<br />
keserek işi olmayan yoksulların primlerini karşılayacak, böylece herkes Genel Sağlık Sigortasından<br />
yararlanacaktır. 18 yaşından küçük tüm <strong>çocukların</strong> sağlık masrafları kamu fonlarından karşılanacaktır. Program<br />
ayrıca aile hekimliğinin yaygın biçimde uygulanmasını öngörmektedir. Aile hekimleri yurttaşların tıbbi<br />
durumlarını yakından izleyecektir. Büyük ölçüde bu programa bağlı olarak Türkiye’de halk sağlığı harcamalarının<br />
bütçe payı 2001 yılında yüzde 3,2 iken 2007 yılında yüzde 4’e çıkmıştır. Ancak, bugüne dek tedavi hizmetleriyle<br />
ilgili harcamaların halk sağlığı ve önleyici hizmetler için yapılan harcamalardan daha hızlı artış göstermesi kaygı<br />
yaratmaktadır. Bu <strong>durumu</strong>n, ekonomik büyüme hız kestiğinde programın finansal sürdürülebilirliği ile ilgili<br />
sorunlar yaratabileceği söylenmektedir. Daha etkili/sürdürülebilir ve eşitlikçi bir sağlık sistemi için önleyici<br />
hizmetlere öncelik tanınması, ailelerin ve kamu kuruluşlarının erken dönem çocuk gelişimi alanındaki çabalarına<br />
katkıda bulunabilecek hemşirelerden ve çocuk gelişimi uzmanlarından daha fazla yararlanılması gerekir.<br />
Kaynaklar: TEPAV, Sağlık Sonuçlarının Sonuçlarıyla İtibariyle Değerlendirilmesi, 2009; Devlet Planlama<br />
Teşkilatı Yıllık Program 2009, 2008; OECD/Dünya Bankası, Review of the Turkish Health System, 2008.<br />
Çocuk sağlığında kapasite ve bütçe: Türkiye, ülkenin her köşesine uzanan yaygın bir sağlık<br />
altyapısına sahiptir. Ancak, kimi alanlarda hala iyileşmeler gereklidir. Hükümetin 2009 Yıllık<br />
Programı şu belirlemeyi yapmaktadır: “…sağlık hizmetlerinde kalite sorunları çeşitli<br />
nedenlerle önemini korumaktadır. Bu nedenler arasında, gerek nicel gerekse nitel anlamda<br />
fiziksel altyapı ve personel yetersizliği, bunların bölgeler arasında eşit olmayan dağılımı,<br />
koruyucu sağlık hizmetlerinin yetersizliği ve sevk zinciri oluşturulamaması yer almaktadır.”<br />
Sağlık Bakanlığı sağlık politikalarını belirlemekte, ücretleri düzenlemekte ve halk sağlığı<br />
politikaları uygulamaktadır. Sağlık Bakanlığı ayrıca, üniversite hastaneleri ile silahlı kuvvetler<br />
gibi <strong>durumu</strong> özel birkaç kuruma aitdevlet hastaneleriyle sağlık merkezlerini yönetmektedir.
Change language