You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
yaklaşık 2 milyon çocuk da okula giderek yararlanmıştır. Okula giden çocuklara yapılan<br />
nakdi yardım ilkokula giden erkek çocuk için ayda 20 TL, ilkokula giden kız çocuk için 25 TL,<br />
ortaokula giden erkek çocuk için 35 TL ve ortaokula giden kız çocuk için 45 TL’dir. 23 .<br />
Sosyal yardım ve hizmet programları olan diğer ulusal kuruluşlar Sosyal Hizmetler ve Çocuk<br />
Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü (SHÇEK), Vakıflar Genel Müdürlüğü, Cezaevi Atölyeleri<br />
(Adalet Bakanlığı), İstanbul Yoksul Evi (“Dar-ül Aceze” - İçişleri Bakanlığı) ve Afet İşleri<br />
Genel Müdürlüğü’dür (Bayındırlık ve İskan Bakanlığı). Bir merkezi bütçe kuruluşu olan<br />
SHÇEK çocuk evleri ve çocuklara, ailelere, engellilere ve başkalarına sağladığı koruma<br />
hizmetleriyle hizmetlerle tanınmaktadır. SHÇEK ayrıca bakıcı ailelere ayni ve nakdi<br />
desteklerde bulunmakta, kurumlara yerleştirme yerine <strong>çocukların</strong>a bakmaları için ailelere<br />
yardım sağlamaktadır. 2008 yılında aileleriyle veya akrabalarıyla kalan 23.808 çocuğa<br />
(konuma altına alma kakarı olsun olmasın) nakit destek sağlanmıştır. Bu desteğin maddi<br />
karşılığı hayli fazladır (Ocak 2009 itibarıyla ayda 230.32 TL). Özel bütçeli bir devlet<br />
kuruluşu olup bazı yan gelirleri de olan Vakıflar Genel Müdürlüğü yönetiminde aşevleri ve<br />
bir de hastane vardır; yoksul, engelli veya işsiz kişilere, öksüz ve yetimlere aylık küçük<br />
yardımlarda bulunmakta, ortaöğretime devam edenlere burs vermektedir. Politikaların<br />
belirlendiği düzeyde ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Başbakanlık Kadının Statüsü<br />
Genel Müdürlüğü, Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü ve Başbakanlık<br />
Özürlüler İdaresi Genel Müdürlüğü (ÖZİDA) de sosyal yardımlar alanında rol oynamaktadır.<br />
Nihayet, ana babaların gelir vergisi indirimlerinden ve analık/babalık izinlerinden<br />
yararlanabileceklerini eklemek gerekir. Ne var ki bu yardımlar mütevazı kalmaktadır ve<br />
ancak düzenli ücretli işi olanlar bunlardan yararlanabilmektedir.<br />
Belediyeler ve (belediye sınırları dışında) il özel idareleri (İÖİ) de yoksullara yardımlarda<br />
bulunmaktadır. Hem belediyeler hem de İÖİ bu çerçevede özel ve kamusal vakıflarla işbirliği<br />
yapmaktadır. Yasal düzenlemeler, bu kurumları HDK’lar ve meslek kuruluşlarıyla da<br />
işbirliğine özendirmektedir. Genel olarak uygulama şu şekildedir: Belediye başkanları veya<br />
vekilleri SHÇEK, SYDF ve mahalle muhtarlarını bir araya getirerek yardıma muhtaç aileleri<br />
belirlemekte, bu arada toplum gönüllüleri ve hayırseverler de bu alandaki saha çalışmalarına<br />
yardımcı olmakta, ticari kuruluşlardan ve hayırseverlerden destek almak için çalışmalar<br />
yürütmektedir. Yerel düzeyde sosyal yardımlar ve eşgüdüm şu gibi biçimler almaktadır:<br />
Ramazan aylarında toplu yemek çıkarma: gıda ve kömür yardımları (vergi indiriminden<br />
yararlanan “gıda bankaları”; özel durumlarda nakit yardımlar; okula giden çocuklara önlük,<br />
kırtasiye ve burs; yoksul veya görev başında şehit olan askerlerin ailelerine yardım; toplu<br />
sünnet veya düğünler; kullanılmış elbise pazarları; mesleki eğitim ve el sanatları kursları<br />
(Milli Eğitim Bakanlığı yaygın eğitim birimleriyle eşgüdüm halinde genellikle kadınlar için);<br />
aile planlaması ve aile içi şiddete karşı mücadele gibi konularda kurslar; mikro kredi;<br />
topluluk merkezlerinin ve diğer binaların inşası ve bakımı. Yerel yönetimlerce yapılan sosyal<br />
yardımların, kendi çıkarları için siyasal partiler veya diğer gruplarca düzenlendiği veya<br />
amaç dışı kullanıldığı şeklindeki düşünceler yaygındır. 2008 yerel yönetim seçimlerine<br />
uzanan süreçte yoksullara dağıtılanlar arasında dayanıklı tüketim malları da yer almıştır.<br />
Eğitim ve sağlık alanlarındaki devlet politikalarının da yoksul ailelerin desteklenmesinde,<br />
özellikle daha geniş anlamdaki çocuk yoksulluğunun azaltılmasında veya hafifletilmesinde rol<br />
oynadığı söylenebilir. Ana çocuk ve topluluk sağlık hizmetleri ile devlet okullarında ilk ve<br />
ortaöğretim parasızdır (ancak hizmetlerin kalitesi yoksullar söz konusu olduğunda sınırlı<br />
veya değişken olabilmektedir). 2008 yılında sosyal güvenlik mevzuatında yapılan değişiklikler<br />
0-18 yaş grubundan herkesi kapsayacak ücretsiz sağlık sigortası öngörmektedir. Sosyal<br />
güvenlik sistemi kapsamında olmayan yoksullar söz konusu olduğunda, bu kesim sağlık<br />
hizmetlerine son dönemde “yeşil kart” aracılığıyla ulaşabilmektedir. 2007 yılı sonu itibarıyla<br />
23 www.sydgm.gov.tr/tr/html/265/Sartli+Nakit+Transferi
Change language