You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
dezavantajlı çocuklara profesyonel çocuk bakımı ve okul öncesi eğitim hizmetlerinde öncelik<br />
tanınması gibi. Erken çocukluk döneminin gelecekte eğitim ve iş olanakları açısından taşıdığı<br />
önem göz önünde bulundurulursa, EÇG küçük <strong>çocukların</strong> miras olarak yoksulluğu<br />
devralmalarına karşı mücadelede ilk fırsatı sunmaktadır 22 .<br />
Ek 1: Sosyal politika kurumları ve programları<br />
Sosyal politika sorumluluğu değişik statülerde olmak üzere çeşitli kamu kurumları arasında<br />
paylaşılmaktadır. Bunların arasında yer alan sosyal güvenlik kurumları son dönemde Sosyal<br />
Güvenlik Kurumu (SGK) adı altında tek bir çatıda toplanmıştır. Bu kurumlar, emeklilik,<br />
hastalık ve maluliyet ödeneklerinden, dul ve yetimlere yapılan yardımlardan ve diğer kimi<br />
ödemelerden, ayrıca emekli, dul ve yetimleri ile faal çalışanlarının ve onlara bağımlı<br />
olanların (kamu görevlileri hariç) sağlık giderlerinden sorumludur. Sosyal güvenlik<br />
kurumlarının geliri faal üyelerinin ödedikleri primlerden oluşmaktadır ve açık da devlet<br />
bütçesinden kapatılmaktadır. Kurumların yaklaşık 1.2 milyon yaşlı, malul ve engelli, başka<br />
bir desteği olmayan kişiye sağladığı küçük yardımlar ise primlere bağlı değildir ve doğrudan<br />
devlet bütçesinden karşılanmaktadır. Bütçe dışı İşsizlik Fonu (İF) istihdamla ilgili kimi<br />
sistemlerden sorumlu olup işsizlere işsizlik sigortası ödemelerini yapmaktadır. Ancak bu<br />
ödemeler sınırlı olup yalnızca daha önce kayıtlı istihdamda yer alanlara verilmektedir. İF<br />
hükümetten, işverenlerden ve çalışanlardan işsizlik sigortası primleri kesmekte ve böylelikle<br />
büyük bir fon biriktirmektedir. Biriken bu fon devlet tahvillerine yatırılmaktadır. Son dönemde<br />
hükümet bu fondan altyapı yatırımları gibi başka amaçlar için yararlanmaya başlamıştır.<br />
Sosyal güvenlik kurumları dışında sosyal yardım ve hizmetler alanındaki başlıca kuruluş<br />
Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü’dür (SYDGM). SYDGM yönetimindeki<br />
Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Teşvik Fonu (SYDTF) ile iller ve ilçeler düzeyindeki<br />
Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları (SYDV) ile sistem tamamlanmaktadır. Görece<br />
yeni sayılabilecek bu kurumlar ağının amaç ve faaliyetleri şunlardır: (a) dini bayramlar<br />
öncesinde muhtaç kişilere yiyecek yardımları, (b) ısınma amaçlı kömür dağıtımı (kömür<br />
devlete ait madencilik şirketlerinden temin edilmekte ve maliyet bütçeden karşılanmaktadır),<br />
(c) düşük kaliteli konutların onarımı ve yenilenmesinde yoksullara ayni ve nakdi yardım, (d)<br />
yoksul yerleşimlerde sıcak yemek veren aşevleri ve (e) mesleki eğitim ve iş yaratma gibi çeşitli<br />
alanlardaki projeler –HDK’lar ve meslek kuruluşları ile birlikte ve AB hibe fonlarından<br />
yararlanarak. 2010 Yılı Programına göre Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma kurumları<br />
2007 yılında bu nitelikte toplam 1.4 milyar TL, 2008 yılında da 1.8 milyar TL yardımda<br />
bulunmuştur. Ayrıca, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma kurumları koşullu nakit<br />
transferlerinden (KNT) de sorumludur. Bu yardımlar aşağıda belirtilen koşullarla yoksul<br />
annelere yapılmaktadır: (a) hamileyken ve sonra çocuğuyla birlikte düzenli tıbbi muayene<br />
olma veya (b) <strong>çocukların</strong>ı düzenli okula gönderme. İlk başlatıldığı 2003 yılından 2008 yılına<br />
kadar KNT programı Dünya Bankası Sosyal Riski Hafifletme Projesi çerçevesinde finanse<br />
edilmiştir. Transferler halen hükümet tarafından karşılanmaktadır SYDGM talep artıp vergi<br />
gelirleri düştüğü halde sistemin en azından 2013 yılına kadar sürmesini beklemektedir.<br />
SYDGM’ye göre sistemden 2008 yılında bir milyonu aşkın çocuk tıbbi muayene olarak,<br />
22 Dünya Bankası’nın yakınlarda yayınlanan Avrupa ve Orta Asya Bölgesi İnsani Kalkınma Raporu (“Türkiye:<br />
Bir Sonraki Kuşağın Önündeki Fırsatları Artırmak – Yaşam şansları <strong>raporu</strong>” (Şubat 2010) halen düşük düzeyde<br />
olan EÇG yatırımlarına işaret ettikten sonra simülasyon yoluyla bu alana yapılacak kamusal yatırımların<br />
yoksullukla mücadelede büyük önem taşıdığı ve eşitsizliklerin kuşaktan kuşağa aktarılmasının önlenmesinde bu<br />
yatırımların işlevi ortaya konulmaktadır. Rapor, eşitsizliğin çeşitli boyutlarının kökenlerini ele alması,<br />
eşitsizliğin ana babadan çocuğa nasıl intikal ettiğini göstermesi, sağlık ve eğitim alanında yol açtığı düşük<br />
doğum ağırlığı, iyot yetersizliği, bodurluk, aşı eksikliği, eğitimde erişim kısıtlılığı ve okul başarısızlığı gibi<br />
sonuçlara işaret etmesi bakımından değerlidir.
Change language