türkiye'de çocukların durumu raporu

Çocuklar için güçleri birleştirmek
Son güncellenme tarihi: 5 Nisan 2010
Kalkınma ortaklıklarında küresel düşünmek: Yalnızca hükümetleri değil, özel sektörü ve
sivil toplumu da kapsayan ortaklıklar ve işbirlikleri, küresel kalkınma stratejilerinde merkezi
role sahiptir. Binyıl Kalkınma Hedefi 8, kalkınma için küresel ortaklıkların geliştirilmesini
öngörmektedir. Aralık 2007’de BM Genel Kurulu, “Küresel ortaklıklara doğru” isimli 61/211
sayılı Kararı kabul etmiştir. Kararda uluslararası alanda mütabakat sağlanan kalkınma
hedeflerinin gerçekleştirilebilmesi için ortaklıkların taşıdığı önem vurgulanmaktadır. 195 Karar,
ortaklıkların, hükümetlerin uluslararası taahhütlerini yerine getirmeleri için atmaları gereken
adımları ikamet etme amacını taşımadığını ve ulusal yasalarla, kalkınma strateji ve
öncelikleriyle tutarlı olmaları gerektiğini vurgulamaktadır. Kararda şeffaflık, hakkaniyet ve
hesap verebilirlik çağrısı yapılmakta ve Birleşmiş Milletler’in bağımsızlık ve tarafsızlığından
ödün verilmemesi gerektiği uyarısında bulunulmaktadır. UNICEF, programlarını uygulamak
ve çocukların esenliğini artırmak için küresel, ulusal ve yerel düzeylerde pek çok ortakla
çalışagelmiştir. UNICEF’in mevcut Orta Vadeli Strateji Planı, birbirini çapraz kesen beş
destekleme stratejisinden birini “ortak başarı için ortaklıklar” olarak adlandırmıştır. UNICEF
yürütme kurulu, 2009 yılında Ortaklıklar ve İşbirliğine Dayalı İlişkiler için Stratejik
Çerçeve’yi yürürlüğe sokmuştur. 196
Türkiye’de ortaklık: Tek tek devletler – ve özellikle orta gelirli ülkeler – bünyesinde
kalkınmada rol oynamaya istekli örgütlerin sayısı artmaktadır. Türkiye’deki siyasi, ekonomik
ve toplumsal eğilimler, işbirliği için çok sayıda fırsat barındıran “kalabalık” bir ortamın
oluşmasına katkıda bulunmuştur. UNICEF ve hükümet, çocuk haklarını gözetmek üzere
işbirliğinde bulunurken, benzeri veya tamamlayıcı hedefler doğrultusunda çalışan ve bilgi,
beceri, finansman veya yenilikçi fikirler veya teknoloji gibi faydalı kaynaklar sunabilecek
örgütlerle de işbirliği yapmayı planlamaktadır. Uygulamada hâlihazırda çok sayıda örgütle
işbirliği yapılmaktadır. Başarılı ortak çalışmalar, rollerin boş yere tekrarlanmasını
engellemekte, faaliyet sayısının artırılmasını mümkün kılmakta, savunu çabalarının etkisini
artırmakta, bilgi ve know-how birikimini ve yayımını kolaylaştırmakta ve konular, politikalar
ve programlar hakkında daha kapsamlı bir farkındalık yaratılmasını ve hedeflerin daha yaygın
bir şekilde sahiplenilmesini sağlamaktadır. Gerçekten de, ilgili örgütler arasında işbirliği
olmadığı takdirde temel değişikliklerin gerçekleştirilmesi ve sürdürülebilir kılınması çok zor
veya olanaksız olabilmektedir. Uluslararası kuruluşlar, özel kuruluşlar ve sivil toplum
kuruluşları, iyi tanımlanmış bir misyona sahip olması, büyük saygınlığı ve güvenilirliği, bilgi
ve deneyimi, uluslararası kapsamı veya hükümetle olan yakın teması gibi nedenlerle
UNICEF’le çalışmak konusunda genellikle heveslidir. Bütün bu nedenlerle, UNICEF’in
daima oynayageldiği bir araya getirici ve eşgüdüm sağlayıcı rolü giderek daha fazla önem
kazanmaktadır.
Tanımlar ve ölçütler: BM Kararı’na göre ortaklıklar, “hem kamu kurumlarını hem de kamu
dışındaki kurumları kapsayan çeşitli taraflar arasında gerçekleştirilen, bütün katılımcıların
ortak bir amacı gerçekleştirmek veya belirli bir görevi yerine getirmek ve üzerinde karşılıklı
anlaşma sağlandığı üzere riskleri ve sorumlulukları, kaynakları ve faydaları paylaşmak üzere
birlikte çalışmak için mutabakat gösterdiği gönüllü ve işbirliğine dayalı ilişkilerdir.” Artık,
yazılı anlaşmalara dayanan ve kaynak alışverişini içerebilen resmi ortaklıklar ile gayri resmi
anlaşmalara dayanan ve kaynak transferini içermeyen işbirliğine dayalı ilişkiler arasında
ayrım gözetilmektedir. Karşılıklı bilgi alışverişi gibi faaliyetler işbirliğine dayalı ilişkiler
çerçevesinde yapılabilmekte ve ortaklığı gerektirmemektedir. Hem ortaklıklar, hem de
195 www.undemocracy.com/A-RES-62-211.pdf
196 http://www.unicef.org/policyanalysis/files/N0928210.pdf