You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Çocuk işçiliği<br />
Son güncellenme tarihi: 5 Nisan 2010<br />
Çocuk işçiliğinin sonuçları: Çocuk Haklarına dair Sözleşme’nin 32’nci maddesi, çocuğun<br />
“tehlikeli olabilecek ya da eğitimini engelleyebilecek ya da sağlığı veya bedensel, zihinsel,<br />
ruhsal, ahlaksal ya da toplumsal gelişimi için zararlı olabilecek herhangi bir işte<br />
çalıştırılmasına” karşı korunma hakkını savunmaktadır. Sözleşme ayrıca devletlere bu amaç<br />
doğrultusunda çalışma saat ve koşullarının düzenlenmesini ve yaptırım uygulamasını içeren<br />
yasal, idari, sosyal ve eğitimsel tedbirler alma çağrısında bulunur. Böylece Sözleşme,<br />
<strong>çocukların</strong> ekonomik faaliyetlere katılımını yasaklamamakta ancak bunu özellikle zorunlu<br />
eğitim çağındaki çocuklar için önemli ölçüde kısıtlamaktadır. Buna karşın, dünyada çok<br />
sayıda çocuk çalışması için okuldan alınmakta – veya çalıştığı için okuldan atılmakta veya<br />
derslerini kaçırmaktadır. Bu durum onların sosyalleşmelerini ve yetişkinlik çağında yeterli<br />
gelir elde etme şanslarını olumsuz yönde etkilemektedir. Çocuk işçiliğinin en kötü biçimleri,<br />
sağlıksız ortam, tehlikeli maddeler, yetersiz beslenme, fiziksel acı ve yorgunluk ve/veya kaza<br />
riski, bağımlılık veya şiddet ve işveren veya başkaları tarafından istismar gibi çeşitli olumsuz<br />
öğelerin bir arada bulunduğu koşullara maruz bırakmaktadır. Sokakta çalışan çocuklar,<br />
çetelere katılmak gibi ilave risklerle karşı karşıya kalmakta veya kendilerinden beklenen<br />
parayı kazanabilmelerinin bir yolu olarak suça yönelebilmektedir.<br />
Çocuk işçiliğinin biçimleri: Türkiye’de <strong>çocukların</strong> ekonomik alanda sömürüsü başka<br />
kalkınmakta olan ülkelerde olduğu kadar yaygın olmamakla birlikte, çocuk işçiliğinin en kötü<br />
biçimleri mevcuttur. Her yıl her yaştan on binlerce erkek ve kız çocuğu çalışmak için<br />
aileleriyle birlikte (ve bazen onlar olmadan) pamuk, fındık ve başka çeşitli mahsullerin<br />
yetiştirildiği ve barınma, tesis ve hizmetlerin genellikle asgari düzeyde olduğu bölgelere göç<br />
etmektedir. Aileleriyle birlikte gelen ve çalışmak için çok küçük olan çocuklar da bu<br />
koşullardan olumsuz şekilde etkilenmektedir. Göçebe işçilik genellikle Türkiye’nin<br />
güneydoğu bölgesinden gelen aileleri kapsamakta ve ilkbahar başından sonbahar sonlarına<br />
kadar sürerek okul takvimiyle çakışabilmektedir. Ülkedeki diğer pek çok çocuk, aile<br />
çiftliklerinde veya aile işletmelerinde uzun saatler boyunca çalışmaktadır. Erkek çocuklar ve<br />
küçük kız çocukları büyük şehirlerin caddelerinde işportacılık yapmakta, ayakkabı boyamakta<br />
veya uzun saatler boyunca cam silmekte, ayrıca mezar sulamakta, evsel atıkları karıştırmakta<br />
ve turistlere rehberlik etmektedir. Çocuklar ayrıca tamir atölyelerinde ve fabrikalarda vasıfsız<br />
ve sürekli tekrar isteyen işler yapmaktadır. Sokaktan geçenlerin dikkatini çekmek için<br />
dilenciler tarafından bebekler ve küçük yaşta çocuklar kullanılmaktadır.<br />
Çalışan çocuklar (Yaş 6-14)<br />
1999 2006<br />
‘000s Kohort yüzdesi ‘000s Kohort yüzdesi<br />
Toplam 609 5.1 320 2.6<br />
--kent 109 1.6 116 1.5<br />
--kır 500 9.6 205 4.1<br />
Kız 269 4.6 113 1.8<br />
--kent 28 0.8 31 0.8<br />
--kır 241 9.5 82 3.3<br />
Erkek 340 5.6 207 3.3<br />
--kent 81 2.4 85 2.2<br />
--kır 259 9.7 123 5.0<br />
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (Türkstat)
Change language