Diyabetes mellitus (Şeker hastalığı) - Ratiopharm
Diyabetes mellitus (Şeker hastalığı) - Ratiopharm
Diyabetes mellitus (Şeker hastalığı) - Ratiopharm
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Diyabetes</strong> <strong>mellitus</strong><br />
(<strong>Şeker</strong> <strong>hastalığı</strong>)<br />
Ben şeker hastasıyım -<br />
bu tehlikeli mi?<br />
TÜRKÇE
2 DIYABETES MELLITUS (ŞEKER HASTALIĞI)<br />
Safra<br />
kanalı<br />
Safra kesesi<br />
Oniki parmak<br />
bağırsağı<br />
Yukarıya kıvrılmış<br />
karaciğer Mide<br />
Bu hasta bilgilendirme broşüründe<br />
özellikle Diyabet Tip 2 ile ilgili bilgiler<br />
verilecek ve siz ve çevreniz bu hastalıkla<br />
nasıl baş edebileceğinizi öğreneceksiniz.<br />
Çeşitli hastalık şekilleri<br />
Langerhans<br />
adacıkları Beta hücreleri insülin<br />
üretmekte<br />
<strong>Diyabetes</strong> <strong>mellitus</strong> için - halk arasında<br />
şeker <strong>hastalığı</strong> olarak söylenmektedir<br />
Aşırı kilo<br />
Pankreas<br />
<strong>Diyabetes</strong> <strong>mellitus</strong><br />
(<strong>Şeker</strong> <strong>hastalığı</strong>)<br />
Ben şeker hastasıyım - bu tehlikeli mi?<br />
Diyabetik ayak<br />
Böbrek<br />
bozuklukları<br />
Normal retina Diyabetik retinopati<br />
Kan damarları/retina<br />
Tahminlere göre Avusturya‘da yaklaşık 600.000 kişi „şeker hastası“. Alarm<br />
veren %30, yani yaklaşık 180.000 kişi henüz <strong>hastalığı</strong>nı bilmiyor. Çünkü tedavisiz<br />
de kendilerini iyi hissediyorlar. Ancak DİKKAT - Bu <strong>hastalığı</strong>n tehlikeli<br />
yanı da bu! Tedavi olmazsanız, bunun sonucunda olacak birçok <strong>hastalığı</strong> hesaba<br />
katmanız gerekir.<br />
Ülser<br />
Diyabetik<br />
nefropati<br />
Böbrek<br />
cisimcikleri<br />
- birçok hastalık tipi tanıyoruz, bunlar<br />
neden, oluşum ve tedavi açısından<br />
birbirinden ayrılmaktadır. En önemli<br />
şekilleri ise “Diyabet Tip 1” ve “Diyabet<br />
Tip 2” dir. Çoğu hastanın maruz<br />
kaldığı rahatsızlık diyabet tip 1’dir ve<br />
gençlerde görülmektedir, o nedenle de<br />
bundan “gençlik diyabeti” olarak söz<br />
ediyoruz.<br />
Bu hasta bilgilendirme broşürü, sadece<br />
diyabet tip 2 ‘ye ağırlık vermektedir,<br />
bu aynı zamanda “yaşlılık diyabeti”<br />
veya “yaşlılık şekeri” olarak da tanımlanmaktadır.<br />
Eskiden daha ziyade<br />
yaşlı kişilerde görülüyordu, son yıllarda<br />
ise ne yazık ki gençlerde ve hatta<br />
çocuklarda bile görülmektedir.<br />
Diyabet <strong>hastalığı</strong>na<br />
yakalanma<br />
riskim var mı?<br />
Üzücü ama gerçek:<br />
Tip 2 Diyabet genelde<br />
“ev yapımı”dır!<br />
Genetik yatkınlık ve sağlıksız<br />
yaşam şekli bu <strong>hastalığı</strong>n<br />
tetikleyicileridir. Çok önemli<br />
risk faktörleri arasında aşırı<br />
kilo ve hareket yetersizliği yer<br />
almaktadır. Çok düşük (2,5 kg<br />
altı) veya çok yüksek (4,0 kg<br />
üzeri) doğum kilosu diyabete<br />
eğilimi artırmaktadır.<br />
Her kim çok idrara çıkarsa ve sürekli<br />
susuzluk hissederse, aklına mutlaka<br />
Tip 2 Diyabeti getirmelidir ve kan<br />
şekeri değerlerini kontrol ettirmelidir.<br />
Diyabet <strong>hastalığı</strong> şüphesine yol açan<br />
veya zaten var olan bir <strong>hastalığı</strong>n<br />
diğer belirtileri:<br />
• Geniş karın çapı (Erkeklerde<br />
>102cm, kadınlarda >88 cm)<br />
DIYABETES MELLITUS (ŞEKER HASTALIĞI) 3<br />
• Yüksek tansiyon<br />
• Yağ metabolizması bozukluğu (kandaki<br />
yağ değerlerinin yükselmesi)<br />
• Çok az hareket<br />
• Genetik yatkınlık (Ailede Diyabet<br />
<strong>hastalığı</strong>)<br />
• Sigara tüketimi<br />
• Yorgunluk<br />
• Acıkma nöbetleri, terleme,<br />
baş ağrısı, görme bozuklukları,<br />
konsantrasyon<br />
bozuklukları<br />
Diyabette şeker metabolizmasınınbozukluğu<br />
söz konusudur,<br />
vücuttaki hücreler kanda<br />
taşınan üzüm şekerini (glikoz)<br />
yeteri kadar ememez. Bu<br />
durumda hücreler için enerji<br />
kaynağı olarak tahsis edilemez.<br />
Kan şekeri olmadan yaşayamazdık.<br />
Çünkü şeker, vücut hücrelerimizin<br />
hayati öneme sahip olan<br />
enerjiyi elde ettikleri bir yakıttır.<br />
Aynen benzinde olduğu gibi nasıl doğru<br />
dozda arabanın motoruna aktarılmak<br />
zorundaysa, şeker yakıtı da doğrudan<br />
hücrelere ulaşmalıdır.<br />
Çünkü ancak orada “yakılır” ve enerjiye<br />
dönüştürülür.
4 DIYABETES MELLITUS (ŞEKER HASTALIĞI)<br />
<strong>Şeker</strong> hücrelere nasıl<br />
ulaşır?<br />
<strong>Şeker</strong>in hücrelere ulaşabilmesi için insüline<br />
ihtiyaç vardır. Bu madde, sağlıklı<br />
kişide pankreasta üretilmektedir.<br />
İnsülin bir çeşit “kapı açıcı” olarak<br />
görev yapmakta ve şekere, kandan<br />
hücrelere ulaşma olanağı verir ve bu<br />
şekilde kandaki şeker konsantrasyonunu<br />
düşürür.<br />
Diyabet Tip 2’de insülin etkisinde bozukluk<br />
söz konusudur. Yine de vücut<br />
hücrelerine şekeri ulaştırabilmek için<br />
hep daha fazla insülin üretilir. Diyabetin<br />
başlangıç aşamasında, vücuttaki<br />
yükselen insülin üretiminden dolayı<br />
kan şekeri değerleri henüz normaldir.<br />
Bir süre bu düzgün devam eder, ancak<br />
bir gün ada hücreleri yorulur (Pankreasta<br />
hücre toplanması) → İnsülin dışarıdan<br />
tedarik edilmek zorundadır artık.<br />
Yani hasta insülin bağımlısı olur!<br />
Normal kan şekeri değerleri<br />
ve düzenli kontrolü<br />
Tedavinin amacı her zaman: Sağlıklı<br />
kişilerin kan şekeri değerlerine mümkün<br />
olduğu kadar uygun değerler sağlamak.<br />
Bunu elde etmek için kan şekerinizi<br />
düzenli olarak kontrol etmeniz<br />
gerekir. Bu sebeple diyabetliler kendi<br />
kan şekerlerini ölçmeyi öğrenirler.<br />
Bu neden önemlidir? Çünkü kan şeke-<br />
ri değeri, besin, beden hareketi ve ilaç<br />
tedavisinden dolayı nasıl etkilendiğini<br />
göstermektedir. Kendi kontrol ettiğimiz<br />
sonuçlar bize günlük hayatı organize<br />
etmeyi öğretir.<br />
Değerler yalnızca “anlık kayıt”lardır.<br />
Burada<br />
• Açlık kan şekeri ve<br />
• Yemek yedikten sonraki kan şekeri<br />
değerleri<br />
ölçülür ve birbirinden farklıdır.<br />
Son 6-8 hafta içerisinde size kan şekeri<br />
ayarını gösteren değere HbAlc değeri<br />
denilmektedir. Aynı zamanda vücudun<br />
“Kan şekeri uzak-belleği “ olarak da<br />
tanımlanır ve anlık kan şekeri dalgalanmalarından<br />
bağımsızdır. Doktor ve<br />
ilgili kişi için bu, uzun süre içerisinde<br />
kan şekerinizin istenilen aralıkta olup<br />
olmadığını gösteren iyi bir kontrol değeridir.<br />
Kısa süreli yıldırım diyetler de<br />
değerin ifade gücünü bulandırabilir.<br />
Buna göre geçerli kural: HbAlc değeri<br />
düştükçe, ardıl hastalıkların<br />
riski de azalmaktadır.<br />
Yardımcı olabilecek ilaçlar<br />
var mı?<br />
Eğer bir yaşam biçimi değişikliği, kan<br />
şeker seviyesini uzun vadede düşürmeye<br />
yetmiyorsa, diyabet tedavisinde<br />
ilaç kullanmalısınız.<br />
Genel olarak iki ilaç tedavisi grubu bulunmaktadır:<br />
Tablet biçiminde diyabet ilaçları (antidiyabetikler):<br />
Kan şekerini düşüren tedaviden (örn.<br />
Metformin, Glimepirid, Gliclazid, Repaglinid)<br />
sayesinde pankreastaki insülin<br />
üretimi yükseltilmekte ve/veya<br />
vücudun hücrelerindeki şeker emilimi<br />
düzenlenmektedir.<br />
İnsülin tedavisi:<br />
Tabletlerden insülin iğnelerine geçildiği<br />
zaman, o ana kadar elde edilmiş kan<br />
şekeri değerlerine, yaşa ve kilo azalmasına<br />
bağlıdır.<br />
DIYABETES MELLITUS (ŞEKER HASTALIĞI) 5<br />
Hem antidiyabetik hem de insülinin<br />
aynı anda verilmesi önerilir.<br />
Diyabet - çoğu zaman başka<br />
hastalıklarla beraber görülür.<br />
Daha önce bahsedildiği gibi, “şeker”<br />
ilk yıllarda ağrıya neden olmaz, ancak<br />
ilk andan itibaren kan damarlarına zarar<br />
verir.<br />
Diyabet hastası olarak aşağıdaki hastalıklara<br />
yatkın olursunuz:<br />
• Kalp krizi ve inme<br />
Kalp krizi geçirmiş hastaların yaklaşık<br />
%50’si diyabet hastasıdır ve inme<br />
riski kendilerinde dört kat fazladır.<br />
• Sınırlı böbrek fonksiyonu<br />
Tüm diyaliz hastalarının yüzde 30-<br />
50’si (diyaliz = kan temizleme yöntemi,<br />
böbrek yetmezliğinde uygulanmaktadır)<br />
diyabet hastasıdır.<br />
• Göz retinasına zararı<br />
Retinadaki kan dolaşımın değişmesiyle<br />
tüm diyabetlilerin yarısında beş<br />
sene sonra göz bozukluluklarına neden<br />
olmaktadır. Tedavi uygulanmazsa<br />
körlüğe yol açabilir!<br />
• Zarar görmüş sinirler<br />
Çoğu zaman ilk belirtiler, ayaklardaki<br />
karıncalanma ve yanma hissidir,<br />
sanki ayakların veya bacakların üzerinde<br />
karıncalar dolaşıyormuş hissi<br />
oluşur ve geceleri baldır krampları<br />
görülür.
6 DIYABETES MELLITUS (ŞEKER HASTALIĞI)<br />
Bunları biliyor muydunuz…<br />
• Her 15 dakikada bir, bir diyabet<br />
hastasının kalp krizi geçirdiğini?<br />
• Her 20 dakikada bir, bir diyabet<br />
hastasının ayak parmağının veya<br />
ayağının bir kısmının kesildiğini?<br />
• Cinsel iktidar sorunları<br />
Diyabetlilerin yaklaşık yarısı <strong>hastalığı</strong>n<br />
onuncu yılından itibaren cinsel<br />
iktidar sorunları yaşamaktadır.<br />
• Diyabetik ayak<br />
Yükselmiş bir kan şekeri seviyesinden<br />
dolayı uzun vadede ayaktaki ince<br />
sinir uçları zarar görmektedir. Ağrı<br />
duyma sorunu oluşur. Yaralanmalar<br />
geç fark edilir ve yaralar geç iyileşir.<br />
Bunun sonucunda yaşam kalitesi şeker<br />
<strong>hastalığı</strong>na göre daha olumsuz<br />
etkilenir. Ama erken dönemde şeker<br />
değeri yaşam stilinin değiştirilmesi,<br />
örneğin kilo verme ile, günde 30<br />
dakika hareket ile, nikotinsiz yaşam<br />
ile, yüksek tansiyon tedavisi ve yüksek<br />
kan yağlarının tedavisi ile nispeten<br />
normal hale getirilebilir.<br />
• Her 90 dakikada bir, bir diyabetin<br />
kör olduğunu?<br />
Bu fırsatı kullanın! Yaşam stilinize, vücut<br />
ağırlığınıza dikkat edin ve düzenli<br />
aralıklarla şeker değerlerinizi kontrol<br />
edin!<br />
IMPRESSUM<br />
DIYABETES MELLITUS (ŞEKER HASTALIĞI) 7<br />
BAŞVURU MERKEZLERI<br />
Österreichische Diabetikervereinigung<br />
ÖDV – Servicezentrale (für ganz Österreich)<br />
Moosstraße 18<br />
A-5020 Salzburg<br />
Tel.: 0662/8277<br />
E-Mail: oedv.office@aon.at<br />
www.diabetes.or.at<br />
Selbsthilfegruppe Aktive Diabetiker (ADA)<br />
Tel.: 01/587 68 94<br />
www.aktive-diabetiker.at<br />
Medieninhaber, Herausgeber und Verleger: MedMedia Verlag und Mediaservice GmbH, Seidengasse 9/Top 1.1,<br />
1070 Wien. Tel.: 01/407 31 11-0, Redaktion: Mag. Birgit Schmidle-Loss. Layout und DTP: creative director.cc<br />
lachmair gmbh, 2120 Wolkersdorf. Illustration (Seite 2): Henning Riediger, Hamburg. Lektorat: Mag. Andrea<br />
Crevato, 2823 Pitten. Fotos: iStockphoto.com, fotolia.com, shutterstock.com
Change language