07.06.2013 Views

Prof. Dr. BEKİR ONUR GELİŞİM PSİKOLOJİSİ Yetişkinlik - Yaşlılık ...

Prof. Dr. BEKİR ONUR GELİŞİM PSİKOLOJİSİ Yetişkinlik - Yaşlılık ...

Prof. Dr. BEKİR ONUR GELİŞİM PSİKOLOJİSİ Yetişkinlik - Yaşlılık ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Generated by ABC Amber LIT Converter, http://www.processtext.com/abclit.html<br />

dolayısıyla bu değişimler zihinsel becerilerin gelişimini ve korunmasını<br />

etkilemiş olabilir. Bu bölük etkisi (cohort effect) sorunu ilgili<br />

bölümlerde yeniden ele alınacaktır.<br />

Boylamsal desen'de aynı bölükten olan insanlar haftalar, aylar,<br />

hatta yıllar boyunca izlenirler. Aynı insanlar kendi kendileriyle<br />

örneğin 8 yaşında ve 20 yaşında karşılaştırılırlar. Bu durumda bireydeki<br />

değişimler açığa çıkar; bölük farklılıkları da araştırmanın sonuçlarını<br />

etkilemez. Ancak bu araştırma türünün de kendine özgü sorunları<br />

vardır. Boylamsal araştırmalar gelişimi toplumun havasıyla karıştırabilirler.<br />

Söz gelimi, boylamsal bir araştırmada deneklerin uyuşturucu<br />

ve alkol kullanımına, 1990'da incelendiklerinde yirmi yıl önce<br />

incelendiklerinden daha az yöneldikleri bulunabilir. Bu değişimin<br />

yaşlanmanın mı yoksa toplumun yirmi yıl içinde uyuşturucuyu normal<br />

görmekten tehlikeli bulmaya doğru değişmesinin mi sonucu olduğu<br />

belirsizdir. Tarihsel değişimin davranışı etkilediği bilinmektedir.<br />

Yukarıda açıklandığı gibi, araştırmacılar bu iki araştırma türünün<br />

sorunlarından kurtulabilmek için ikisini birleştiren üçüncü bir tür<br />

önermişlerdir: Sırasal desen. Warner Schaie'nin ZB puanlarının yaşla<br />

birlikte köklü bir biçimde azalmadığını gösteren araştırması sırasal desenin<br />

en tanınmış örneklerinden biridir. Bu araştırmada önce iki ya da<br />

daha fazla bölüğe kesitsel bir araştırmada test verilmiştir; yıllar sonra<br />

aynı bölüklere boylamsal veri elde etmek üzere yeniden test verilmiştir;<br />

aynı anda, yeni bir kesitsel araştırma ilk bölüklerden alınan<br />

yeni gruplar ve yeni bir bölükten alınan bir grup üzerinde önceki

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!