07.06.2013 Views

Prof. Dr. BEKİR ONUR GELİŞİM PSİKOLOJİSİ Yetişkinlik - Yaşlılık ...

Prof. Dr. BEKİR ONUR GELİŞİM PSİKOLOJİSİ Yetişkinlik - Yaşlılık ...

Prof. Dr. BEKİR ONUR GELİŞİM PSİKOLOJİSİ Yetişkinlik - Yaşlılık ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Generated by ABC Amber LIT Converter, http://www.processtext.com/abclit.html<br />

Daha önce de belirtildiği gibi, araştırmacılar yetişkinlikte bilişi<br />

etkileyen etkenlerin neler olduğu sorusunu sık sık ele almışlardır. Eğitim<br />

bu tür etkenlerin başında gelmektedir; diğer etkenler arasında kişilik,<br />

yaşam üslubu, kronik hastalıklar sayılabilir. Kişilik örüntüleri<br />

bilişin işleyişini özellikle yüksek derecede stresli durumlarda<br />

etkileyebilmektedir. Yetişkinler emekli oldukları ve toplumsal yaşamdan<br />

uzaklaştıkları zaman da bilişsel yeteneklerinde düşüş görülebilmektedir.<br />

Zeka düzeyindeki düşüşler yoksul olmakla, toplumdan uzaklaşmakla,<br />

çalışmayı kesmekle, dul kalmakla ya da boşanmakla ilişkili<br />

olabilmektedir. Etkin bir yaşam üslubuna sahip olan, toplumsal ve<br />

entellektüel etkinliklere tam olarak katılan yetişkinler zeka testlerinde en<br />

iyi sonuçları almaktadırlar. Düzenli beden egzersizlerinin de bilişsel<br />

başarı üzerinde etkili olduğu görülmektedir (tepki zamanı hızlanmakta,<br />

bellek daha iyi çalışmakta, akılyürütme daha kusursuz olmaktadır).<br />

Düzenli egzersiz kaygıyı ve gerilimi de azaltmaktadır. Egzersizin<br />

dolaşım sistemi ve kan basıncı üzerindeki olumlu etkisi zaten bilinmektedir;<br />

öte yandan, kalp-damar hastalığının belirtisi olan yüksek<br />

tansiyon bilişsel işlevlerdeki yaşa bağlı düşüşü kısmen açıklayabilmektedir<br />

(tansiyon ile akıcı zeka testi puanları arasında olumsuz korelasyon<br />

vardır). Kalp-damar hastalığı ile sorun çözme yeteneğindeki<br />

düşüş arasında da ilişki olduğu saptanmaktadır. Orta yaşlı ve yaşlı kişilere<br />

Piaget'in soyut akılyürütme testleri verildiğinde puanlar üzerinde<br />

yaşın değil sağlık durumunun etkili olduğu görülmektedir.<br />

:::::::::::::::::

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!