07.06.2013 Views

Prof. Dr. BEKİR ONUR GELİŞİM PSİKOLOJİSİ Yetişkinlik - Yaşlılık ...

Prof. Dr. BEKİR ONUR GELİŞİM PSİKOLOJİSİ Yetişkinlik - Yaşlılık ...

Prof. Dr. BEKİR ONUR GELİŞİM PSİKOLOJİSİ Yetişkinlik - Yaşlılık ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Generated by ABC Amber LIT Converter, http://www.processtext.com/abclit.html<br />

olumsuz bir sörüş geliştirmelerine yol açan kesitsel araştırmalar bireyleri<br />

"farklı" yaşlarda testten geçiriyor ve sonuçları karşılaştırıyordu.<br />

Oysa boylamsal araştırmalar daha çok vaka öyküleri gibidir, "bazı" bireyleri<br />

yıllar boyunca yeniden testten geçirmektedir. Yaşlılara ilişkin<br />

kesitsel araştırmaların, zeka testlerindeki başarıda kuşak farklılıklarını<br />

dikkate almadıkları görülmektedir. Eğitim olanaklarının artması ve<br />

diğer toplumsal değişimler, birbirini izleyen kuşakların gitgide daha<br />

yüksek düzeyde başarı göstermesini sağlamaktadır. Dolayısıyla halkın<br />

ölçülen zekası (ZB) da yükselmektedir. 1963 yılında 50 yaşında olanlar<br />

1956'da 50 yaşında olanlarla karşılaştırıldığında ölçümlerin yükseldiği<br />

görülmektedir. Fakat 1963'te 50 yaşında olanlar 1956'da 43 yaşında<br />

olduklarına göre, 1956'da yapılan bir kesitsel araştırma, onların<br />

1956'da 50 yaşında olanlardan daha başarılı olduklarını yanlış bir biçimde<br />

telkin edebilecektir. Böylece zekanın yaşla azaldığı sonucuna<br />

yanlış olarak ulaşılacaktır. Sonuç olarak, kesitsel araştırmalar kuşak<br />

(bölük) farklılıklarını kronolojik yaş farklılıklarıyla karıştırıyorlar<br />

demektir. Öte yandan, boylamsal araştırmaların da zekanın yaşla azalmasını<br />

çok az değerlendirdiği ya da en aza indirdiği söylenebilir.<br />

Araştırmaların gözden geçirilmesi, zihinsel yeteneklerde özellikle<br />

ileri yıllarda yaşla birlikte bir düşüşün ortaya çıktığını göstermektedir.<br />

Zekanın bazı yönleri, özellikle performans testleriyle ölçülenler ve<br />

akıcı zeka, diğerlerinden daha fazla yaştan etkilenmektedir. Buna karşılık<br />

zekanın bazı yönleri de -özellikle birikimli zeka- ileri yaşlara kadar<br />

artmaktadır. Daha önce de sözü edilen akıcı ve birikimli zeka ayrımı<br />

kimi psikologlar için çok önemlidir. Akıcı zeka "kültürden bağımsız"dır

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!