07.06.2013 Views

Prof. Dr. BEKİR ONUR GELİŞİM PSİKOLOJİSİ Yetişkinlik - Yaşlılık ...

Prof. Dr. BEKİR ONUR GELİŞİM PSİKOLOJİSİ Yetişkinlik - Yaşlılık ...

Prof. Dr. BEKİR ONUR GELİŞİM PSİKOLOJİSİ Yetişkinlik - Yaşlılık ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Generated by ABC Amber LIT Converter, http://www.processtext.com/abclit.html<br />

doğrudan gözlemlenemeyeceği gerekçesiyle zihinsel süreçleri<br />

araştırmak istemez; buna karşılık, çağdaş psikologlar nesnel yöntemler<br />

kullanarak zihin süreçlerini de araştırma alanına katmışlardır. İç zihinsel<br />

süreçlerin psikolojik gelişimdeki yeri ve rolü artık kabul edilmekte<br />

ve araştırılmaktadır. Aynı bağlamda bir başka sorun da, "normatif"<br />

gelişimin mi yoksa idiyografik gelişimin mi vurgulanacağı konusudur.<br />

Kimi psikologlar bütün çocuklarda varolan ortak yönler anlamına<br />

gelen normatif (normative) gelişimle ilgilenirler; kimi psikologlar<br />

da çocuklar arasındaki bireysel farklılıkları anlamayı amaçlayan<br />

idiyografik (idiographic) gelişimi vurgularlar. Normatif araştırmalar<br />

genellikle gelişimin biyolojik temellerine dayanırlar. Gesell ve bir<br />

ölçüde de Piaget gibi kuramcılar gelişimi, içsel biyolojik süreçlerin<br />

yönlendirdiği, çevresel etkenlerden pek etkilenmeyen, önceden kestirilebilir<br />

bir olgu olarak görürler. Bu bakış açısı "ortalama" çocuk üzerinde<br />

yoğunlaşmakta ve "normal" gelişimin aşama aşama nasıl ilerlediğini<br />

belirleme amacını gütmektedir. İdiyografik araştırmalar ise<br />

çocuğu birey olarak almakta ve onu diğerlerinden farklılaştıran etkenleri<br />

incelemektedir. Vasta ve arkadaşlarına (1992) göre, dil gelişimi<br />

konusundaki çağdaş araştırmalar bu iki yaklaşımı sergileyen örneklerdir.<br />

Kimi kuramcılar dil yeteneğinin bütün çocuklarda benzer biçimde<br />

ortaya çıktığını, çünkü büyük ölçüde beyindeki mekanizmalar<br />

tarafından denetlendiğini kabul etmektedirler. Dolayısıyla bu araştırmalar<br />

belirli bir dildeki çocukların ortak dil gelişimi örüntülerini, aynı<br />

zamanda binlerce dil için evrensel olan özellikleri araştırmaktadırlar.<br />

Buna karşılık başka kuramcılar da konuşma gelişimindeki bireysel<br />

farklılıklarla ve dilin kazanılmasındaki çevresel etkilerle, yani dilin

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!