07.06.2013 Views

Prof. Dr. BEKİR ONUR GELİŞİM PSİKOLOJİSİ Yetişkinlik - Yaşlılık ...

Prof. Dr. BEKİR ONUR GELİŞİM PSİKOLOJİSİ Yetişkinlik - Yaşlılık ...

Prof. Dr. BEKİR ONUR GELİŞİM PSİKOLOJİSİ Yetişkinlik - Yaşlılık ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Generated by ABC Amber LIT Converter, http://www.processtext.com/abclit.html<br />

Bu tartışmalar ahlak gelişimi çizgisinin en azından düzenli bir<br />

sıra izlediğini ortaya koymaktadır. Bununla birlikte, toplumsal etkilerin<br />

sonucu olarak, gelişim düzeninde ve belirli düzeylere ulaşma hızında<br />

bireyler arasında farklılıklar vardır. Psikanalizciler ise, Piaget ve<br />

Kohlberg'i eleştirmede toplumsal öğrenme kuramcılarından değişik<br />

bir yol izlemişlerdir. Psikiyatrist James Gilligan, "ahlaklılığın üstünde"<br />

çok daha olgun bir işleyiş evresinin olduğunu ileri sürmektedir;<br />

bu, bireylerin kendilerini "ahlaki yükümlülüğe feda etmeleri"nden<br />

çok, karşılıklı gereksinmelerini psikolojik açıdan anlamalarını sağlayan<br />

"sevgi ahlakı" (love ethic)'dir.<br />

Araştırmalar ahlaklılığın duruma göre özelleşme eğiliminde olduğunu<br />

göstermektedir. Çocukların çoğu belirli durumlarda çalmakta,<br />

yalan söylemekte, sahtekarlık yapmakta, diğerlerinde ise bunları<br />

yapmamaktadır; bütün ve bölünmez bir vicdan ya da süperego kavramı<br />

pek az destek bulmaktadır. Bazı bireyler diğerlerinden daha tutarlı<br />

bir dürüstlük, bazıları da daha tutarlı bir namussuzluk göstermektedir;<br />

ancak tutarsızlığın daha egemen bir eğilim olduğu söylenebilir.<br />

Öte yandan, yaş, zeka ve cinsiyet farklılığının ahlaki davranışta çok<br />

küçük bir payı olduğu, buna karşılık grup yasalarının ve güdüsel etkenlerin<br />

daha önemli bir rol oynadığı görülmektedir. Ayrıca, araştırmalar,<br />

yetişkinlerin eylemlerinin sözcüklerinden daha yüksek sesle<br />

konuştuğunu ve yetişkin ikiyüzlülüğünün varlığını ortaya koymaktadır<br />

(Vander Zanden, 1981).<br />

Ahlaki olgunlaşma, çocuğun kendi vicdanının buyruklarını dinlemeye

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!