Demanslı Yıllara Değer katan Aktiviteler - İstanbul Büyükşehir ...

More documents

Recommendations

Info

D E M A N S L I Y I L L A R A D E Ð E R K A T A N A K T Ý V Ý T E L E R DEMANSLI YAÞLILAR ÝLE MANEVÝ BAKIM AKTÝVÝTELERÝ Prof. Dr. Ali SEYYAR Uzm. Dr. Mustafa KARAGÖZ 1. Bakým Hizmetlerinde Maneviyat ve Manevî Açýlýmlar Türk Dil Kurumunun sözlüðünde manevîyat; “maddî olmayan manevî þeyler (görülmeyen, duyularla sezilebilen, soyut, tinsel)” olarak tanýmlanmýþtýr (1). Batý literatüründe maneviyat, ruhî hayatla ilgili, maddî olmayan bütün varlýk ve kavramlarý ifade etmektedir. Manevî bakýmla ilgilenen bazý batýlý bilim adamlarý manevîyatý “kiþinin, materyalin ötesinde iliþkili olduðu her þey ve bunlarýn temel anlamlarýna iliþkin içsel kaynaklarýnýn toplamý” biçiminde tanýmlar. Bu sahadaki çalýþmalarýyla tanýnan Alman bilim adamý Harald Walach, manevîyatýn metafizik tecrübeye dayanan bir idrak, þahsî benliði aþan, onun üzerinde olan bir gerçek olduðunu söyler. Hastalýðýn ve Engelliliðin Uluslararasý Fonksiyon Sýnýflandýrmasý'na göre (ICF=International Classification of Functioning, Disability and Health) manevîyat; müesseseleþmiþ dinî veya onun dýþýndaki ruhanî faaliyetlere veya sosyal hâdiselere iþtiraktir (ICF; d9301). Manevîyat, geniþ mânâda din (Ýslâm) ve dinî öðretiler þeklinde tanýmlanabilir. Ýnsanýn sahip olduðu duygu, düþünce ve manevî haslet ve hislerin bütünüdür. Batý tarzý bir bakýþta, manevîyatta mutlak anlamda dinî bir unsurun bulunmasý þart deðildir. Ancak dinin ve dinî duygularýn, manevîyatýn büsbütün dýþýnda olduðu da düþünülmemelidir. Nitekim ICF, gerekli gördüðü yerlerde manevîyatý din ile birlikte deðerlendirme ihtiyacý duymuþ ve 'din ve manevîyat'ýn tarifini: "Ruhanî deðerler ve ilâhî güçlerle baðlantý kurmak, mânâ bulmak ve kendini gerçekleþtirmek için, dinî veya manevî faaliyetlere, düzenlemelere ve uygulamalara katýlmak." þeklinde yapmýþtýr. Bunun için camiye gitmek, dua etmek veya ilâhî okumak ve ruhanî düþüncelere dalmak gibi dinî ve manevî faaliyetlerin buna dâhil olduðu düþünülebilir (ICF d930). Vahiy kaynaklarýndan ilhamla, inancý güçlendiren her türlü düþünce, yaklaþým ve faaliyeti içine alan manevîyat; hiçbir tesir altýnda kalmadan vicdan emirlerine göre, hür yaþamayý temin eden iç âleme ait kalbî ve vicdanî bir hakikattir. Bir baþka ifadeyle manevîyat, Yaratan'a teslimiyete dayanan kuvvetli bir iman, hakikati bulma ümidi taþýyan tefekkür ve fýtrî sevgi gibi insanýn iç dünyasýyla ilgili, ilâhî kaynaklý deðerler bütünüdür (2). 1.1. Manevî Gereksinimler Manevî gereksinimler; “manevî yoksunluðu azaltacak veya bireyin manevî gücünü destekleyecek ihtiyaçlardýr”, “Bireyin üstün güçle/Allah ile/Tanrý ile (kiþi nasýl tanýmlýyorsa) dinamik iliþkisini sürdürmesi için gerekli faktör veya faktörlerdir” 249
D E M A N S L I Y I L L A R A D E Ð E R K A T A N A K T Ý V Ý T E L E R þeklinde tanýmlanmýþtýr. Kiþinin manevî ihtiyaçlarýnýn karþýlanmasý, manevî kaynaklarýný harekete geçirmesi ile mümkün olmaktadýr. Bireyin yaþlýlýðýna veya hastalýðýna raðmen umut besleyebilmesi, hayatýn anlamý ve amacýna yönelik yaþayabilmesi, sevgi ve topluma ait olma duygusunu hissedebilmesi, ibadet etme isteðini gerçekleþtirebilmesi, hastalýðýn hikmetini anlamaya dönük ve(ya) ölüm sonrasý menfî düþüncelerini bertaraf eden rahatlatýcý ve tatmin edici manevî bilgiler elde edebilmesi ile manevî ihtiyaçlarýna cevap verilmiþ olunur. Florence Nightingale’in de ifade ettiði gibi, “Saðlýk için manevî ihtiyaçlar, vücudu meydana getiren fizikî organlar kadar önemli bir unsurdur. Hepimizin gözlemlediði fizikî durum, zihnimizi ve ruhumuzu etkileyebilir”. Bunun için manevî gereksinimlerin yalnýzca hastanede yatan hastalar için geçerli olduðu görüþü doðru deðildir. Pek çok yaþamsal krizde, kronik hastalýklarda, ileri yaþlarda ölüm korkusu ve çaresizlik duygularýnýn yaþanmasý, güvenlik, yaþamýn anlamý, sevgi, ait olma, kabul görme gibi manevî gereksinimler ön plana çýkar. Manevî gereksinimler tüm insanlar için temeldir. Ýnsanlar bu gereksinimleri insan iliþkileri yoluyla veya Tanrý ile iliþki kurarak karþýlayabilir. Bakým veren personel bireyin manevî kaynaklarýný, bir baþka deyiþle manevî baþ etme stratejilerini deðerlendirebilecek bir bakýþ açýsýna sahip olmalýdýr. Ross’a göre Renetzky, manevî boyutun 3 tür gereksinimden oluþtuðunu ifade etmektedir 1. Yaþam, acý çekme ve ölüm kavramlarýnýn anlamý, amacý ve gücünü bulma gereksinimi 2. Yaþama umudu gereksinimi 3. Kendi içinde diðer insanlara ve üstün güce yönelik inanç ve güven duyma gereksinimi 1- Yaþam, Acý Çekme ve Ölüm Kavramlarýnýn Anlamý, Amacý ve Gücü: Manevî boyutun temel kavramlarýndan birisi olan yaþamýn anlamýný Ross makalesinde Yura ve Walsh’ün tanýmýyla ; “insanoðlunun en büyük görevi yaþamýn anlamýný tanýmlamasýdýr” þeklinde ifade ederken, Ross’a göre Stoll : “Ýnsan yaþamak için bir nedene gereksinim duyar ve eðer bu yoksa kiþi ölmeye baþlar” biçiminde açýklamýþtýr. Dickonson diðer birçok yazar gibi yaþamýn temeli olarak, evrensel bir özellik olan yaþamýn anlamýna iliþkin gereksinime dikkat çekmiþtir. Salladay ve Dannel “Manevî sýkýntý yaþamý anlamlý biçimde tüketmede yetersizlik olmasýdýr, bu durum boþluk ve ümitsizlik duygularýyla karakterizedir.” biçiminde açýklamýþlardýr. Birçok araþtýrmada, bireyin yaþamý anlamlý bulmasý ile saðlýk ve iyilik durumu arasýnda önemli iliþki olduðu belirlenmiþtir. Ross’a göre Simsen yaptýðý çalýþmada hastanede yatarak tedavi gören ve cerrahi operasyon geçiren 250
Page 2 and 3:
DEMANSLI YILLARA DEÐER KATAN AKTÝ
Page 4:
DEMANSLI YILLARA DEÐER KATAN AKTÝ
Page 7 and 8:
Ýstanbul Darülaceze Müdürlüð
Page 10 and 11:
D E M A N S L I Y I L L A R A D E
Page 12 and 13:
Page 14 and 15:
Page 16:
1. BÖLÜM ZÝHÝNSEL AKTÝVÝTELER
Page 20:
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
Page 48:
11. BÖLÜM PSÝKOMOTOR AKTÝVÝTEL
Page 52:
Page 55 and 56:
Page 57 and 58:
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 80:
I11. BÖLÜM SANAT AKTÝVÝTELERÝ
Page 84:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
Page 104 and 105:
Page 106 and 107:
Page 108 and 109:
Page 110 and 111:
Page 112 and 113:
Page 114 and 115:
Page 116 and 117:
Page 118 and 119:
Page 120:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 148 and 149:
Page 150 and 151:
Page 152 and 153:
Page 154 and 155:
Page 156 and 157:
Page 158 and 159:
Page 160 and 161:
Page 162 and 163:
Page 164 and 165:
Page 166 and 167:
Page 168 and 169:
Page 170 and 171:
Page 172 and 173:
Page 174 and 175:
Page 176:
Page 180 and 181:
Page 182:
Page 186 and 187:
Page 188 and 189:
Page 190:
Page 194:
Page 198 and 199: D E M A N S L I Y I L L A R A D E
Page 210: VI11. BÖLÜM OYUN AKTÝVÝTELERÝ
Page 228: D E M A N S L I Y I L L A R A D E
Page 300:
X11. BÖLÜM S O L U N U M REHABÝL
Page 303 and 304:
Page 305 and 306:
Page 307 and 308:
Page 310 and 311:
Page 312 and 313:
Page 314 and 315:
Page 316 and 317:
Page 318 and 319:
Page 320 and 321:
Page 322 and 323:
Page 324 and 325:
Page 326:
XIII. BÖLÜM DEMANSLI YAÞLILARIN
Page 329 and 330:
Page 331 and 332:
Page 333 and 334:
Page 335 and 336:
Page 337 and 338:
Page 340 and 341:
show all

Demanslı Yıllara Değer katan Aktiviteler - İstanbul Büyükşehir ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?