Demanslı Yıllara Değer katan Aktiviteler - İstanbul Büyükşehir ...

D E M A N S L I Y I L L A R A D E Ð E R K A T A N A K T Ý V Ý T E L E R
E- Özel Yaþama Saygý
Yapýlan araþtýrmalarýn büyük çoðunluðuna göre (bkz. Heeg, Radzey, Kuhn 2000)
demansýn erken evrelerinde yaþlýlar daha çok özel odalara ihtiyaç duyarlar.
Kendilerine ait odalar bu evrede yaþlýlara güven duygusu verir. Bu evre için iki
kiþilik odalar “uygunsuz” olarak nitelenir.
Ýleri evrelerde ise demanslý yaþlý odasýndaki þahsi mobilyalarý tanýmakta zorlanýrlar
ve yatmak için genellikle baþkalarýnýn odalarýna giderler. Bu evrelerde yaþlý toplu
odalar aramaya baþlar. Bu noktada yaþlýnýn biyografisinin göz önünde
bulundurulmasý önemlidir.
Bazý demanslýlar için çok yaþlýnýn bir arada olduðu odalar rahatlatýcý olabilecekken,
bazý demanslýlar tek kiþilik yahut iki kiþilik odada kendini daha rahat ve güvende
hissedebilir. Yaþlýnýn geçmiþi ve alýþkanlýklarý belirleyicidir.
Bazý kurumlarda ise Demans hastalarýnýn özel hayatýný koruyacak ayný zamanda
ise birden fazla sayýda yaþlýnýn bir arada kalabilecekleri odalar tasarlanmýþtýr.
Zürich’te hizmet veren Sonnweid adlý kurum bu anlamda mimari açýdan oldukça
iþlevsel bir örnek teþkil eder. Bu kurumda demansýn son evresindeki yaþlýlar için
–bunlarýn arasýnda yataða baðýmlý demanslý yaþlýlar da mevcuttur- geniþ bir oda
duyularý harekete geçirici materyaller ve mobilyalar yardýmýyla bölünerek her bir
yaþlý için ayrý özel alanlar, “vahalar” oluþturulmuþtur. Bu yapý içerisinde yaþlýnýn
özel hayatý korunurken ayný zamanda sosyalleþebilecekleri bir mekân sunulmuþ
olur .
165