Demanslı Yıllara Değer katan Aktiviteler - İstanbul Büyükşehir ...

D E M A N S L I Y I L L A R A D E Ð E R K A T A N A K T Ý V Ý T E L E R
“Psikomotor Aktiviteler” bölümünde örneklendirildiði üzere ( halka sýralama, denge
saðlama, kuka oyunu, hamur yoðurma, vida sýkma, bebek giydirme, vb.) geçmiþte
ilgilendikleri aktiviteler ile uyumlu aktivitelerin beraber yapýlmasý birey ile diyaloðu saðlamak
ve iletiþimi pekiþtirmek, aktivitelere katýlýmýný saðlamak, el becerilerini ve vücut esnekliklerini
idame ettirmek, negatif davranýþsal belirtileri kontrol etmek için faydalý olabilir.
“Paylaþým Saati Aktiviteleri” kýsmýnda örneklendirildiði üzere hatýrlama terapileri ile bireysel
veya gruplar halinde eski deneyimler paylaþýlabilir ve konu hakkýnda konuþmalarý saðlanabilir.
Eski anýlarýn anlatýlmasý ve paylaþýlmasý, bu konuda yorumlar yapýlmasý (askerlik anýlarý,
meslek anýlarý, okul anýlarý, eski bayramlar, vb.) belleði daha diri tutmaya, bireylerin
terkedilmiþ duygularýndan sýyrýlmasý ve depresif belirtilerinin önüne geçilmesi için faydalý
olabilir. Genellikle fotoðraflar, ev aletleri, müzik ve ses kayýtlarý ve geçmiþte kullanýlan
herhangi bir alet hatýrlamada yardýmcý olabilir.
“Hobi Saati Aktiviteleri” ve “Sanat Aktiviteleri” ve “Müzik Aktiviteleri” bölümlerinde
örneklendirildikleri üzere tanýdýk, kýsa süreli aþina olunan iþlerin yaptýrýlmasý (örneðin aþçýlýk
yapmýþ demanslý hastaya demansýn evresine göre gözetim altýnda melemen, limonata
gibi nispeten kolay yiyeceklerin hazýrlatýlmasý, bayanlara havlu iþlemesi, tülbent oyalamasý,
örgü yaptýrýlmasý, vb.), aþina olunan müziklerin seçilerek bireye dinletilmesi, beraber
söylenmesinin teþviki, halk oyunlarýna mümkünse katýlýmlarýnýn saðlanmasý, resim yapma
imkânýnýn saðlanmasý ve teþviki, dil kullanýmý zor hale gelmiþ olan hastalarýn kendini bir
þekilde ifade etmesinde, yine hem bellek kaybýný azaltmada, depresif yakýnmalarýn
azalmasýnda, sosyalleþmenin ve iletiþimin saðlanmasý, dikkatin ve motor becerilerin
idamesinin saðlanmasýnda yararlý olabilir.
Özellikle yemek ve banyo esnasýnda dinletilen müzik ile demanslý bireylerin davranýþsal
problemlerinde azalma saðlanabilir. Hafýza ile ilgili sorunlarý olan demanslýlara hatýrlatýcý
ipuçlarý kullanmalarý önerilerek, bir süre günlük yaþam aktivitelerini idame ettirmeleri
saðlanabilir.
Bilindiði gibi, gerek yaþlýlýða, gerek yaþla birlikte sýklýðý artan hipertansiyon, diyabet gibi
sistemik hastalýklara, gerekse de demansa ikincil olan fizyolojik, fiziksel ve biliþsel ve
psikolojik deðiþiklikler sonucu olan hareketsizlik (inaktivite), sebep olduðu pek çok problem
ile hem yaþam süresini hem de günlük yaþam aktivitelerini olumsuz yönde etkileyebilir.
“Egzersiz ve Spor Aktiviteleri” ile demanslý bireylerin motor aktivitelerinin zinde kalmasý,
uzun süre kullanýlmamaya ikincil geliþebilecek kontraktürlerin önlenmesi ve inaktiviteye
ikincil ortaya çýkabilecek sistemik problemlerin oluþmasý engellenebilir; demanslý bireylerde
sýk karþýlaþýlan depresyonda, özellikle bazý demans türlerine eþlik eden aþýrý yemek tüketimini
düzenlemede yardýmcý olabilir. Yine hafif bir fiziksel egzersiz veya yürüyüþ demanslý
bireylerin davranýþsal problemlerinde azalma saðlayabilir.
Demans genellikle yaþlý bireylerin bir hastalýðý olduðundan solunum fonksiyonlarýnda
yaþlanma ile iliþkili meydana gelen azalmalar, solunum sistemine ait eþlik eden hastalýklara
(kronik bronþit, astým, vb.) ikincil bozulmalar ve demansýn ileri evresinde yataða baðýmlý
hale gelinmesi nedeniyle hareketsizlikten kaynaklanan solunum problemleri “Solunum
Rehabilitasyonu Aktiviteleri” ile azaltýlabilir.
13